امروز دومین مناظره از سهگانه مناظرات انتخابات 1400 با محوریت موضوعات اجتماعی برگزار خواهد شد. تجربه مناظره روز شنبه نشان داد دست نامزدها ی منتسب به دولت بیش از هر زمان دیگری خالی است. همین امر موجب شد آرای اکثر کاندیداهای حاضر در انتخابات بیش از پیش تثبیت شود و در نتیجه مناظره اول تاثیر خاصی روی جابهجایی آرا نداشت. همتی و مهرعلیزاده که نماینده جناح حامی دولت هستند، در مناظره اول بسیار ضعیف ظاهر شدند و در بسیاری از لحظات نهتنها نتوانستند نامزدهای جریان انقلاب را با چالش جدی مواجه کنند، بلکه برخی صحبتهایشان به نفع کاندیداهای انقلابی نیز عمل کرد. با اینکه موضوع محوری مناظره اول حول مسائل اقتصادی میچرخید اما این ۲ کاندیدا سعی داشتند با پیش کشیدن موضوعات حاشیهای همچون بحث احراز صلاحیتها، نبود کاندیدای زن، تحریک قومیتها، مظلومنمایی و مسائلی از این دست، شکافهای اجتماعی را فعال کنند تا به مانند دفعات پیش، رای قابل توجهی برای خود دست و پا کنند. در نهایت میتوان گفت این تلاشها به ناکامی گرایید و این ۲ کاندیدا بیشتر چهرهای پرخاشگر و فاقد مهارتهای پایهای سیاستورزی از خود به جامعه منتقل کردند.
مناظره اول نتوانست کاندیداهای جناح دولت را به مقصود خود برساند اما این پایان راه نیست و ۲ مناظره پیش رو همچنان میتواند تبدیل به تهدیدی برای کاندیداهای انقلابی باشد. برای جلوگیری از این مساله، نامزدهای جبهه انقلاب باید با سیاستورزی آرای خود را ضمن تثبیت، گسترش نیز دهند و همچنین در دام دوقطبی مطلوب جریان رقیب نیفتند.
نامزدهای جناح رقیب سعی در رادیکال کردن فضای مناظرات آینده خواهند داشت که این موضوع به همان ناکامی در مناظره اول بازمیگردد. تجربه نشان داده است زیست سیاسی این جناح در گرو برجسته ماندن مباحثی همچون فیلترینگ، آزادیهای اجتماعی نظیر حجاب و... است. پس طرح این قبیل مباحث از جانب کاندیداهای جناح رقیب دور از انتظار نیست. از این منظر کاندیداهای انقلابی نباید با پاسخهای خود به این مسائل به طرف مقابل امتیاز دهند و باعث فعال شدن گسلهای اجتماعی شوند. نامزدهای جریان انقلاب باید ضمن مدیریت فضای مناظرات، از رادیکال شدن فضای آن -که خواست طرف مقابل است- جلوگیری کنند. اگر این امر با موفقیت به سرانجام برسد میتوان این نوید را داد که پروژه دوقطبیسازی فضای انتخاباتی که در انتخاباتهای سابق شاهد آن بودهایم اتفاق نخواهد افتاد و مردم در فضایی عقلایی با مشارکت خود به تغییر وضع موجود رای خواهند داد.
محمدحسین معصومزاده