معاونت مطالعات زیربنایی مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی با عنوان «بررسی عملکرد دولت ۴. بخش آب»، به بررسی عملکرد دولت های یازدهم و دوازدهم در حوزه منابع آب و مدیریت این منابع پرداخته است. در بخشی از این گزارش آمده است: احکام و مواد مختلفی از قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1396-1400) بهطور مستقیم و غیرمستقیم به موضوع آب مرتبط میشود. در ماده (35) این قانون، احکام مهم و مستقیم درخصوص بخش آب ارائه شده است. میتوان گفت تمرکز اصلی این ماده در بخش آب بر تعادلبخشی و بهبود بیلان منفی سفرههای آب زیرزمینی است. اگرچه در برخی موارد سازهای و معدودی هم غیرسازهای در بخش آب، گامهایی در این برنامه برداشته شده است، ولی باید اذعان داشت که هنوز مشکلات اصلی بخش آب به قوت خود باقی است و در این راستا، عملکرد برنامه مطلوب نبوده است. بهعنوان مثال میتوان موضوع تعادلبخشی و بهبود بیلان منفی سفرههای آب زیرزمینی که موضوعیت اصلی قانون برنامه ششم توسعه در بخش آب است را مطرح کرد که متأسفانه در این حیطه وضعیت وخیمتر شده است.
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس میافزاید: در سال 1399 وضعیت درصد تحقق برخی از شاخصهای کلیدی مانند ظرفیت آب تنظیمی سدهای غیرمرزی، احداث شبکههای اصلی آبیاری و زهکشی غیرمرزی، خرید تضمینی آب از بخش غیردولتی، عملیات رپرگذاری حد بستر رودخانهها و سایر پهنههای آبی، تجهیز چاهها به ابزار اندازهگیری هوشمند، تغذیه مصنوعی، مسلوبالمنفعه کردن چاههای غیرمجاز، مدیریت کیفی منابع آب و تجهیز نقاط مصرف به ابزار اندازهگیری، ضعیف بوده است. البته در تحقق شاخصهای بخش آب مواردی مانند عدم تأمین اعتبارات لازم، ناهماهنگیهای بینبخشی و همچنین ضعف در تدوین مبانی و هدفگذاریهای اسناد بالادستی را نباید دور از نظر داشت.
براساس این گزارش، در مورد عملکرد بخش آب در قانون بودجه سال 1399 نیز باید گفت که عملکرد اعتباری برنامههای مختلف این بخش در این قانون (در هشت ماه ابتدای سال 1399) حدود 72 درصد بوده است. کمترین عملکرد اعتباری برای برنامه مهندسی رودخانهها و سواحل و بیشترین آن نیز برای برنامه توسعه منابع آب در حوزههای آبریز رودخانههای مرزی و مشترک بوده است. علت اصلی تخصیص بودجههای مناسب برای برنامه توسعه منابع آب در حوزههای آبریز رودخانههای مرزی و مشترک، در حجم وسیع پروژههای معطل مانده در این بخش است که با اعتبارات تخصیصیافته از صندوق توسعه ملی شروع شدهاند و در برخی موارد به اتمام نرسیدهاند.