اصلاح طلبان درحالی از چندی پیش فعالیت انتخاباتی خود برای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و ششمین دوره انتخابات شورای شهر را آغاز کردهاند که اختلافات در میان گروهها، احزاب و تشکلهای سیاسی در این جریان در حال افزونی است و همین اختلافات علت اصلی انحلال شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان که محمدرضا عارف ریاست آن را برعهده دارد.
سازوکار جدید اصلاح طلبان با عنوان جبهه اصلاحات ایران در حالی سکان اصلاحات برای رقابتهای ریاست جمهوری سیزدهم را را برعهده گرفته که بهزاد نبوی و چند چهره رادیکال جریان چپ رهبری و راهبری این شورا را برعهده گرفتهاند و کارشناسان سیاسی معتقدند که بروز رفتارهای رادیکالی همچون رفتارهای مشابه سال ۸۸ از سوی این جریان دور از از انتظار نیست.
* اصلاح طلبان درگیر ناکارآمدی دولت و از دست دادن پایگاه اجتماعی
اصلاحطلبان برای ماراتن سیزدهمین ریاست جمهوری با دو مقوله ناکارآمدی دولت روحانی و به تبع آن از دست رفتن پایگاه اجتماعی و اختلافات درون جریانی رو به رو هستند که شکست سنگین این جریان در انتخابات ۹۸ چشمهای از بحرانی بود که اکنون جریان دوم خرداد احتمال میدهد در خرداد ۱۴۰۰ نیز برایش تکرار شود.
اسحاق جهانگیری، سیدحسن خمینی و محمدجواد ظریف به صورت جدی در بین محافل اصلاح طلبی برای کاندیداتوری در انتخابات پیش رو مطرح هستند هرچند تاکنون هیچ یک از این سه گزینه برای کاندیداتوری تا این لحظه موافقت خود را اعلام نکردهاند.
ایجاد دو قطبی مذاکره و عدم مذاکره با توجه به روی کار آمدن یک دولت دموکرات در آمریکا و آرایش جدید ساز و کار جدید اصلاح طلبان برای انتخابات، احتمالا یکی از استراتژیهای آنها برای انتخابات خرداد ماه امسال باشد.
اسحاق جهانگیری، سیدحسن خمینی و محمدجواد ظریف به صورت جدی در بین محافل اصلاح طلبی برای کاندیداتوری در انتخابات پیش رو مطرح هستند
از این رو چهرههای اصلاح طلب همچون محمد جواد ظریف و صادق خرازی به عنوان رجال دیپلمات جزو گزینههای احزاب اصلاح طلب قرار دارد و محمد صدر از چهره های اصلاح طلب و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در مصاحبههای اخیر که صورت داده از روی کار آمدن یک چهره دیپلمات در انتخابات پیش رو حمایت کرده است.
* فضا سازی برای کاندیداتوری سیدحسن خمینی
در روزهای پایانی سال ۹۹ برخی نشریات و روزنامههای جریان اصلاحات فضاسازی برای کاندیداتوری سیدحسن خمینی در انتخابات ۱۴۰۰ را کلید زدند و او را عاملی بر پایان اختلافات جریانی در بین اصلاحطلبان عنوان کردند و تلاش دارند با ورود او به انتخابات پایگاه اجتماعی سرخورده خود را نه تنها احیا، بلکه آراء بخشی از مردم عادی را نیز جذب کنند؛ بنابراین دو گانه امام و نظام نیز از تاکتیکهای شگفت انگیزی است که از اتاق فکر جریان اصلاحات به بیرون سرایت کرده است.
* وضعیت علی لاریجانی در بین اصلاح طلبان
علی لاریجانی رئیس سابق مجلس شورای اسلامی از دیگر گزینههایی است که شاید جریان اصلاح طلب در یک مسیر ائتلافی همچون سال ۹۲ از وی حمایت کند، اما با توجه به عملکرد دولت حسن روحانی این گزینه مورد وثوق در همه جریانات و احزاب اصلاح طلب قرار ندارد، اما آن گونه که فائزه هاشمی دختر مرحوم هاشمی رفسنجانی در مصاحبه اعلام داشته فقط غلامحسین کرباسچی دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی حامی علی لاریجانی است.
*سایه سنگین عملکرد دولت حسن روحانی بر موفقیت جهانگیری
اسحاق جهانگیری معاون اول فعلی حسن روحانی نیز از دیگر گزینههای بالقوه جریان اصلاح طلب برای انتخابات پیش رو است، اما سایه سنگین عملکرد دولت حسن روحانی موفقیت جهانگیری را در انتخابات ۱۴۰۰ به اما و اگر انداخته، ولی جریان اصلاح طلب تلاش میکند که جهانگیری را از آنچه در دولت حسن روحانی اتفاق افتاده مبرا کند و نقش وی در دولت دوازدهم را تزیینی و بیاختیار جلوه دهد.
سید صادق خرازی دبیرکل حزب ندای ایرانیان در گفتگوی عیدانه که اخیراً صورت داده است در همین راستا به بی اختیار بودن اسحاق جهانگیری در دولت اشاره کرده و سعی کرده دست جهانگیری در تصمیم گیری بنزین دولت را به کلی بشوید.
جریان اصلاح طلب تلاش میکند که جهانگیری را از آنچه در دولت حسن روحانی اتفاق افتاده مبرا کند و نقش وی در دولت دوازدهم را تزیینی و بیاختیار جلوه دهد
او گفته است که جهانگیری بعد از تصمیمگیری دولت برای افزایش نرخ بنزین ۱۲ روز خانه نشینی کرده و با اصرار وزرای دولت به دولت بازگشته است.
جریان اصلاحات هر چند فاصلهگذاری سیاسی با دولت روحانی را از چندی پیش آغاز کرده است، اما همان گونه که برخی از عقلای جریان اصلاحات نیز بر آن تاکید دارند این جریان نمیتواند نقش خود را در روی کار آمدن این دولت کتمان کند.
* تحریم انتخابات آخرین گزینه روی میز
تاکید ساز و کار جدید اصلاح طلبان به عنوان جبهه اصلاحات ایران و نامزدی یک اصلاح طلب، هشت سیلندر حملات به شورای نگهبان را افزایش داده است و آنها تلاش دارند با تخریب و چانهزنی بتوانند نامزدهای اصلاحطلب ایدهآل خود را از فیلتر شورای نگهبان عبور دهند، از این رو نامزدهای معتدل این جریان همچون محمدرضا عارف، مسعود پزشکیان و ... تا نگارش این گزارش جزو اولویتهای جریان اصلاحات قرار ندارد.
تحریم انتخابات نیز گزینهای است که جریان دوم خرداد مثل همیشه بر روی میز دارد تا در صورتی که نامزدهای بالقوه آنها از فیلتر شورای نگهبان عبور داده نشد یا استراتژیها و تاکتیکهای زنجیرهای آنان آن گونه که باید و شاید کارگر به عمل نیامد همچون انتخابات اسفندماه سال ۹۸ عملیاتی شود.