«مولود چاووش اغلو»، وزیر امور خارجه ترکیه در نشست « مجمع گفتگوی تهران » که به میزبانی امروز (سهشنبه) برگزار شد، در اظهاراتی بر همکاری بین کشورهای منطقه به خصوص همکاری کشورش با ایران تأکید کرد.
چاووش اغلو در ابتدای صحبتهای خود به بیماری کووید-۱۹ و ضرورت همکاریهای بینالمللی و منطقهای در دوران پسا کرونا اشاره کرد و گفت که افزایش همکاریهای منطقهای برای همه منفعت دارد.
وزیر امور خارجه ترکیه در این خصوص گفت که نیازی نیست برای این گونه همکاریها از ابتدا شروع کنیم بلکه طرحها و مکانیسمهای ارزشمندی در حال حاضر وجود دارند که میتوان بر اساس آنها پیش رفت.
وی در ادامه به کریدور میانی خزر که از دریای سیاه و خزر عبور میکند اشاره کرد و این کوریدور را راهی برای عادیسازی روابط تجاری منطقه با اتحادیه اروپا دانست.
چاووش اغلو در این خصوص گفت: «برداشتن محدودیتهای تجاری و حمل و نقل بین دو اقتصاد جهان اهمیت بالایی دارد.»
وی افزود: «دلیل اینکه من در حال دیدار با مقامهای ایرانی، آذربایجانی، روسی، ترکمنستانی و گرجستانی و... هستم این است که همه مشتاق هستند با این مسئله همراه شوند.»
چاووش اغلو گفت: «همین طور همکاریهای اقتصادی آنان، این ظرفیت را به وجود میآورد که ارتباطات و همکاریهای منطقهای ارتقا یابد. ما به این مسائل با یک تعهد جدید نیاز داریم.»
وزیر امور خارجه ترکیه در ادامه به همکاری ایران و ترکیه در این زمینهها اشاره کرد و گفت: «ما به همکاری خود با ایران و دیگر بازیگران آسیایی ادامه میدهیم تا به این ظرفیتها دست یابیم.»
وی افزود: «ظرفیتهای اقتصادی زیاد هستند، اما بدان معنا نیست که دستیابی به آنها آسان است. مسئله اصلی ماهیت سیاستها و انتخاب ابزارها از سوی بازیگران است.»
چاووش اغلو در ادامه سیاست کشورهای منطقه را به دو نوع سازنده و غیرسازنده تقسیم کرد و گفت: «سیاستهای سازنده میتوانند موتور صلح و دیپلماسی باشند.»
وی گفت: «ایران و ترکیه به عنوان دو قدرت منطقهای مهم، مذاکرات سیاسی نزدیک خود را در مورد مسائل منطقهای ادامه دادهاند... این مسئله همچنین برای امنیت و ثبات منطقه و فراتر از آن کاربرد دارد.»
وزیر خارجه ترکیه افزود: «ممکن است ما اختلافاتی بر سر برخی مسائل خاص داشته باشیم که البته طبیعی است اما هیچ وقت تعامل با یکدیگر را قطع نمیکنیم.»
وی در خصوص تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران هم گفت: «از ابتدا در مقابله با تحریمهای یکجانبه از ایران حمایت کردهایم و ترکیه از اجرای کامل برجام حمایت کرده است.»
وی افزود: «در واقع برجام به لطف توافق اولیه میان ایران، ترکیه و برزیل و مذاکرات ۵+۱ شکل گرفت. اکنون ما از نیت اعلام شده دولت جدید آمریکا برای بازگشت به برجام حمایت میکنیم. ما امیدوار هستیم که فرمول مشترکی با توافق طرفین، موجب احیای برجام شود.»
وی در پایان نیز سخنانی در خصوص حقوق دریایی ترکیه در شرق مدیترانه و تنشهای کشورش با یونان اظهار کرد.
دو هفته گذشته بود که «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور ترکیه خواستار لغو تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران شد.
اردوغان طی سخنرانی در چهاردهمین نشست سران سازمان همکاری اقتصادی (اِکو) گفت: «پایان تحریمهایی که بهصورت یکجانبه بر ایران اعمال شده و همچنین بازگشت تمام طرفها به برجام و اجرای مسئولیتهای ذیل آن، به رونق اقتصادی و ثبات منطقه ما کمک میکند».
دولت آمریکا اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ از «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) خارج شده و ضمن اعمال تحریمهای متوقف شده ذیل این توافق، تحریمهای دیگری علیه ایران وضع کرد.
تروئیکای اروپا علیرغم مخالفتهای لفظی با خروج آمریکا از برجام به وعدههای خود برای جبران آثار این خروج عمل نکردند. جمهوری اسلامی ایران در واکنش به بیعملی کشورهای اروپایی در ۵ گام طبق مفاد برجام تعهدات خود ذیل برجام را کاهش داد.
ایران اخیراً از روز پنج اسفندماه اعلام کرد اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف میکند. اقدام ایران در راستای اجرای قانون مصوب مجلس شورای اسلامی ایران است که طرفهای ایران در برجام را به لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران، در راستای حقوق مصرح جمهوری اسلامی ایران تحت بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام ملزم میکند.