به همت انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه علامه طباطبائی اولین جلسه از سلسه جلسات « استدلالِ مصلحت»، با حضور حجت‌الاسلام مصباحی‌مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام برگزار شد.
مصباحی‌مقدم در این جلسه به سوالات دانشجویان درباره برخی ابهامات در پرونده FATF گفت: ATF چهل و یک بند دارد که ایران از سال 1386 شروع کرده به تصویب مواردی که درخواستی FATF بوده است.
وی ادامه داد: می‌گویند کسانی که خودشان دچار پولشویی هستند، نمی‌خواهند مبارزه با پولشویی دنبال بشود و از این جهت دو کنواسیون پالرمو و CFT تصویب نشده است! در صورتی که قانون مبارزه پولشویی در سال 86 تصویب شده و دارد اجرایی می‌شود.
مصباحی‌مقدم تاکید کرد: ما سالانه 40 میلیارد دلار واردات و 40 میلیارد دلار صادرات داریم. این موارد چطور انجام شده است؟ این موارد رسمی نیست. اما اگر به این دو کنواسیون ملحق می‌شدیم دیگر هیچ کاری نمی‌توانستیم انجام دهیم و حتی این مبادلات هم انجام نمی‌شد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به ارائه اطلاعات صرافی‌هایی که ما با آنها کار می‌کردیم به برخی کشورها تاکید کرد: برخی مسئولان برطبق تعهدات ایران در FATF لیست صرافی‌هایی را که به نوعی تحریم ها را دور می زدند به واحد اطلاعات مالی طرف‌های خارجی دادند که این امر منجر به شناسایی این صرافی ها و ایجاد مشکلاتی شد و آن صرافی‌ها بسته شدند و این خدمتی بود که از ناحیه وزرات اقتصاد و نظام بانکی به آنها شد.
وی اضافه کرد: زمانی‌که دور دوم تحریم‌ها شروع شد، ما نمی‌توانستیم از ظرفیت‌های قبلی استفاده کنیم، یعنی فرصت مناسبی که به دست آورده بودیم از دست رفت و مجدداً کارهای قبلی شروع شد و ارتباط‌هایی که باید پدید بیاید.
مصباحی مقدم ادامه داد: مثلاً بانک ترکیه که خیلی واضح طرف معامله ما بود با پیگیری آمریکا محکوم شد و میلیاردها دلار او را محکوم کردند. همچنین بانکی که در چین با ما همکاری می‌کرد را تعطیل کردند. پس هرکجا که دنبال می‌کردند و می‌دیدند که ما در حال معامله هستیم و از آن طریق استفاده می‌کنیم بلافاصله دست روی آن می‌گذاشتند و می‌بستند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: به نظر شما آیا به مصلحت بود در چنین شرایطی ما به دو کنواسیون دیگر الحاق پیدا کنیم؟ ما دیدم این حتماً خطاست که بخواهیم به حساب مبارزه با جرم پولشویی در سطوح بین‌المللی و همینطور تأمین مالی تروریسم به این دو کنواسیون ملحق شویم، به تعبیری آش نخورده و دهان سوخته!
وی گفت: برخی کشورها با وجود اینکه اقدامات حمایتی از تروریست انجام می‌دهند برخوردی با آنها نمی‌شود و آن را می‌پوشانند. خیال نکنید FATF کار کارشناسی انجام می‌دهد، قطعاً سیاسی برخورد می‌کند. FATF مجموعه‌ای از کنواسیون‌ها را به ما تحمیل می‌کند و ممکن است در آینده توسط آن هفت کشور یا سی‌وهفت کشور که آنها شورای اجرایی را تشکیل می‌دهند الحاقیه‌های جدید اضافه شود و همین کنوانسیون‌ها بروز شوند. ما چرا باید این دو کنواسیون را تصویب کنیم در حالی که نمی‌دانیم در آینده چه موارد دیگری را در قالب این کنواسیون‌ها به ما تحمیل می‌کنند.
مصباحی مقدم اظهار داشت: ما به آقای ظریف گفتیم اگر به این کنواسیون بپیوندیم چه اتفاقی می‌افتد، گفتند من نمیگویم اگر به این دو کنواسیون بپیوندیم مشکلات اقتصادی و روابط بانکی ما حل می‌شود ولی بدتر نمی‌شود. خب سوال ما این است شما می‌گویید بدتر نمی‌شود ما می‌گوییم بدتر هم می‌شود، شما چگونه جلوی آن بدتر شدن را می‌گیرید و ما معتقدیم اگر بپیوندیم همین چهل میلیون صادراتی که داریم نمی‌توانیم داشته باشیم.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام یادآور شد: دولت محترم که مرتب دارد در بوق این مسأله می‌دمد به خاطر مواجه با مشکلات است که این مشکلات هم عمدتاً مشکل ناکارآمدی دولت است. البته تحریم‌ها تأثیر دارد و در آن شکی نیست. اما محور تأثیرگذاری تحریم‌ها آن مقدار نیست که اوضاع اقتصادی فلج شود.
وی گفت: بنده بارها گفته‌ام که 80 درصد اقتصاد ایران داخلی است و تنها بیست درصد آن مربوط به مبادلات بین‌المللی است. چرا توجه ما باید به سمت آن بیست درصد برود و آن هشتاد درصد مورد غفلت قرار گیرد و با همین هشتاد درصد است که ظرفیت داخلی کشور فعال می‌شود.
مصباحی‌مقدم ادامه داد: نخبگان ما در این 80 درصد می‌توانند فعال شوند، شرکت‌های داخلی ما در این هشتاد درصد می‌توانند دست به تولید بزنند و نیازهای داخلی را برآورده و جایگزین واردات کنند. چون نمی‌توانند این مشکلات را حل کنند می‌گویند مبادلات ما قفل است بلکه دقیقاً مشکلات ما از ناحیه تحریم‌های آمریکا است.
وی افزود: در جریان واکسن کرونا هم می‌گفتند که مشکل از سمت FATF است که بلافاصله آقای نمکی واکنش نشان داد و گفت تأمین واکسن ربطی به FATF ندارد و آقای همتی نیز گفتند دویست میلیون یورو برای خرید واکسن تأمین کردیم و همه موانع آن برطرف شده است.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد: در دور قبل که این مسأله در مجمع تشخیص مطرح شد و آن تصمیم گرفته شد که مسکوت بماند به دلیل این بود که بحث‌هایی که ما کرده بودیم این بود که اکثریت اعضای مجمع الحاق به این دو کنواسیون را به مصلحت نمی‌دانستند و اقلیتی هم بودند که موافق بودند و الان هم موافق هستند.
مصباحی مقدم افزود: ما نظر تک تک اعضا را داشتیم و می‌دانستیم چه کسی موافق و چه کسی مخالف است و خیلی روشن بود که بیش از دو سوم افراد مخالف بودند. اینطور نبود که تصمیم سیاسی یا جناحی باشد. آقایان براساس مصالح ملی تصمیم می‌گیرند. موضع صریح بنده نیز با توجه به اینکه تغییری در شرایط، از جمله تحریم‌های آمریکا بوجود نیامده است، همانند دوره قبل مخالف تصویب لوایح پالرمو و CFT هستم.
وی گفت: اگر خاطرتان باشد زمانی‌که ما لوایح را مسکوت گذاشتیم رئیس بانک مرکزی مصاحبه کرد و گفت FATF تأثیر جدی بر روی تجارت خارجی ما ندارد؛ در واقع خواستند جلوی شوک اقتصادی را بگیرند، خب اگر با این اظهارات جلوی شوک اقتصادی گرفته می‌شود بیایند این را صراحتاً اعلام کنند. اگر همین حرف را سخنگوی دولت هم بگوید و مشکلات اقتصادی را به علت اصلی خود یعنی تحریم‌های آمریکا معرفی کنند، مطمئن باشید ذهنیت جامعه شرطی شده‌ی ما تا حدودی برطرف خواهد شد.
مصباحی مقدم اظهار داشت: روند تصویب نیز به این شکل است که در حال حاضر دارد داخل کمیسون‌ها مطرح می‌شود و احتمالاً یک ماه طول می‌کشد و بعد داخل صحن مطرح می‌شود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: نامه رئیس‌جمهور نیز حاوی دو نکته بود یکی اینکه مجمع با توجه به اینکه شرایط جدیدی در کشور پدید آمده این دو لایحه را بررسی کنند. دوم اینکه فرصت رسیدگی به این دو لایحه را تمدید کنید. آئین‌نامه مجمع تنها برای همین مورد تمدید می‌شود و این مورد به صورت دائمی نیست.
وی گفت: بنده قبلاً بارها گفته‌ام که اگر یک مورد به ما نشان بدهند به خاطر عدم الحاق ما به FATF معامله انجام نشده، ما دستان‌مان را بالا می‌بریم، همه مواردی که مانع مبادلات بوده تحریم‌های آمریکا است و تحریم‌های آمریکا ده برابر اثربخش‌تر از FATF است.
