برنامه مجلس برای اصلاح سیستم توزیع خودرو در بازار

 روح‌الله ایزدخواه عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: صنعت خودرو صنعتی استراتژیک و مهم بوده و برای توسعه کشورها لازم است. 

وی افزود: همه کشورهای صنعتی دنیا بدون استثنا خودروسازی دارند و نمی‌توان خودرو را نادیده گرفت، زیرا این صنعت لکوموتیو است و توسعه صنعت خودرو باعث توسعه شتابان در سایر صنایع می‌شود. 

** صنعت خودرو 40 تا 60 صنعت دیگر را با خود میکشد

نماینده تهران در مجلس تصریح کرد: بین 40 تا 60 صنعت مرتبط با صنعت خودرو هستند که به نوعی صنعتی کشنده محسوب می‌شود که می‌تواند با خود چند صنعت دیگر را راه بیندازد. 

ایزدخواه اظهار داشت: صنعت خودرو اشتغال بالایی ایجاد کرده و سرریز تکنولوژی در سایر صنایع دارد و چون رقابت جهانی در خودرو بالاست، کشوری که بتواند صنعت خودروسازی ایجاد کند، لاجرم باعث می‌شود که فناوری‌ در عرصه‌های مختلف را توسعه دهد. 

نماینده مردم تهران در مجلس گفت: ما در ایران با اینکه خودروسازی را از پنجاه سال پیش تاکنون داشته‌ایم، ولی تا دهه هفتاد چیزی جز یک مونتاژ ساده نبوده و از اوایل دهه هفتاد به بعد صنعت خودروسازی در کشور شروع به ایجاد شدن کرد و تا قبل از آن فقط و صرفا یک خط مونتاژ بود که یک محصولی را آورده و مونتاژ و سرهم می‌کردیم، نه اینکه فناوری را در آن صنعت به کار گیریم.

** صنعت خودرو تابع نظرات سیاسیون

وی گفت: از اوایل دهه 70 قطعه‌سازی‌های خودرو شکل گرفت و واحدهای زیرپله‌ای و تراشکاران به عنوان قطعه‌سازان خودور دعوت به همکاری شده و آموزش‌های متعدد فراگرفتند و پول زیادی خرج شد تا قطعه‌سازی در کشور رشد کند. 

ایزدخواه تصریح کرد: بحث انتقال فناوری خودرو در قالب تحت لیسانس مطرح شد که البته روش مطلوبی نیست ولی در آن زمان این روش برای انتقال فناوری دنبال شد. 

نماینده تهران در مجلس افزود: بنای دفاع از تاریخ صنعت خودرو را ندارم چون به شدت صنعتی سیاسی است که تابع تصمیمات سیاسیون است و آنطور که باید مجال توسعه واقعی پیدا نکرده است. 

**همکاری با پژو تصمیمی سیاسی بود

وی افزود: همکاری با پژو یک تصمیم سیاسی بود و اگر از خود متخصصین کارکشته صنعت خودرو سوال کنیم، پاسخ می‌شنویم که رفتن ما به سمت انتقال محصول و فناوری از پژو را رد می‌کنند زیرا آن تصمیم درست نبود. 

عضو کمیسیون صنایع و معادن افزود: پژو خودروساز تاپ و تراز در دنیا محسوب نمی‌شود که ما به سمت آن رفتیم. و وقتی هم به سمت آن رفتیم با روش‌های بسیار معیوب مانند انتقال خط تولید و تولید تحت نام تجاری و تولید تحت لیسانس دست خود را بستیم و نتوانستیم از اهرم بازار استفاده کافی را کنیم، برای آنکه خودروسازی صاحب دانش و فناوری شویم. 

ایزدخواه گفت: بنگاه‌های صنعت خودروسازی تابع شرایط سیاسی کشور هستند، ضمن اینکه دخالت‌های جور و ناجور دولتی‌ها و مجلسی‌ها در این باره باعث شده است که مدیریت بنگاهی کارآمد در این صنعت به درستی شکل نگیرد و بیشتر تابع بیرون از خود است تا تابع درونش. 

**چرا خودروهای کلاس A و B به کشور وارد نشد و فقط لوکس آمد؟

نماینده مردم تهران در مجلس افزود: واردات اولین راهکار برای ارتقای صنعت خودرو نیست بلکه آخرین راهکار است؛ معتقد به آن نیستم که باید واردات ممنوع شود، زیرا وقتی یک صنعت بنا دارد با جهان رقابت کرده و تعامل داشته باشد، بایستی طبق اقتصاد مقاومتی درون‌زا بوده و برونگرا باشیم. 

وی توضیح داد: بخشی از برونگرایی در صنعت خودرو آن است که بتوانیم با صاحبان این صنعت تعامل کنیم که یک بخشی از آن واردات است، اما باید بررسی کنیم که چه محصولی را وارد کنیم.

ایزدخواه تصریح کرد: چیزی که ما تاکنون درباره واردات شاهد بودیم بیشتر واردات خودروهای لوکس بوده است که فقط یک طبقه خاص امکان استفاده را دارند، ولی این سؤال وجود دارد که چطور ما به سمت واردات خودروهای کلاس A و B نرفتیم که عموم مردم بتوانند از آن استفاده کنند. 

** واردات خودرو در دست عده‌ای خاص و غیرمردمی

وی گفت: متأسفانه واردات خودرو در دست عده‌ای خاص است و عموم مردم امکان واردات را ندارند.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس افزود: اگر سیاست صنعتی صحیحی در خودرو داشته باشیم که تاکنون اینگونه نبوده است و حتی جای خالی آن به شدت احساس می‌شود، زیرا حرکات زیگزاگی و سینوسی داشته‌ایم و گاهی اوقات موفقیت به دست آورده و در برخی اوقات شکست خورده‌ایم، به همین دلایل بوده است. 

ایزدخواه افزود: پروژه تندر به نسبت سابقه خودروسازی ما پروژه‌ای قابل دفاعی بود که آن هم به دلیل تصمیمات سیاسی متوقف شده و پیش نرفت.

نماینده تهران در مجلس افزود: اگر سیاست صنعتی صحیحی در بخش خودروسازی داشته باشیم، این صنعت را می‌توان به سرعت کارآمد کرد و هم رفاه و رضایت مردم را جلب کرد و هم توسعه صنعتی کشور را رقم زد. 

** ورود مجلس به سیاست‌گذاری حوزه خودرو به دلیل کم‌کاری‌ها دولت

وی گفت:‌در مجلس یکی از اولویت‌های اصلی کمیسیون صنایع در بخش خودروسازی آن است که به دلیل کم‌کاری دولت در سیاستگذاری در حوزه خودرو ورود کرده‌ایم.

ایزدخواه گفت: مجلس یازدهم می‌خواهد قاعده‌گذاری صنعت خودرو را درست کند و اگر این کار محقق شود، خیلی از مشکلات حل می‌شود، ولی اگر سیاست صنعتی خوبی اعمال شود، نیازی به دخالت حداکثری مجلس نیست، ولی چون این ضعف ریشه‌ای در دولت وجود دارد و حتی بخش‌های مختلف قوه مجریه یکصدا و یکدل به صنعت خودرو نمی‌نگرند چنین مشکلاتی ایجاد شده است. 

وی افزود: در عملکرد ارکان اقتصادی دولت در حوزه خودرو تناقض و تضاد وجود دارد و شاهد یک سیاست منسجم و یکدست در دولت نیستیم، این درحالی است که در دولت فعلی وضعیت بدتر است. 

** تمرکز کمیسیون صنایع بر توزیع خودرو و بازار خودرو و اصلاح قاعده‌گذاری

عضو کمیسیون صنایع و معادن افزود: در مورد طرح‌های خودرویی، کمیسیون صنایع تعامل خوبی با وزارت صمت فعلی داشته است و جلسات متعددی برگزار کرده‌ایم ولی امیدواریم که قاعده‌گذاری مجلس کمبود تاریخی را جبران کند.

وی توضیح داد: قاعده‌گذاری یعنی اینکه در طول زنجیره صنعت مشاهده کنیم که کجا بحرانی‌تر است؛ شاید در برخی مواقع توزیع را بحرانی ببینیم. 

ایزدخواه گفت: ما هم‌اکنون مشکلی در زمینه تولید خودرو با توجه به ظرفیت خوب ایجاد شده نداریم، بلکه مشکل اساسی توزیع خودرو و بازار آن است و به همین دلیل کمیسیون صنایع تمرکز ویژه‌ای بر توزیع خودرو و بازار خودرو و اصلاح قاعده‌گذاری‌های آن داشته و بعدها هم به سراغ صنعت خودرو خواهد رفت. 

** درباره انتقال فناوری خودرو قاعده‌ای نداشته‌ایم

نماینده تهران در مجلس تصریح کرد: انتقال فناوری یکی از بخش‌هایی است که قاعده‌گذاری درباره آن به درستی صورت نگرفته است. همچنین در زمینه قطعه‌سازی و رابطه بین قطعه‌سازان و خودروسازان هم قاعده‌گذاری‌های غیردقیق و غیرصحیحی صورت گرفته و یکی از عیوب ساختاری این صنعت محسوب می‌شود. 

وی گفت:‌ نباید نگاه‌ها و برداشت‌های صفر و یکی و یا صفر و صدی داشته باشیم و بگوییم که ما مطلقا خودروساز نمی‌شویم و بهتر است این صنعت را کنار بگذاریم و یا اینکه بگوییم که درها را ببندیم و رویه فعلی را ادامه داده و اجازه دهیم نگاه سیاسی و معیوب و غیرعادلانه در صنعت خودرو ادامه پیدا کند که من هر دو حالت را رد می‌کنم، لذا باید به یک تعامل واقعی و بیطرفانه با دولت و صنعت برسیم تا بتوانیم به قاعده‌گذاری درستی برسیم. 

**باید پیش‌بینی فناوری را در دل توسعه صنعت بگنجانیم

ایزدخواه تصریح کرد:‌ توسعه یک صنعت بدون پیش‌بینی فناوری و آینده‌نگری یک فناوری کاملا غلط است. بنابراین حتما باید یکی از قواعد را به سمتی سوق دهیم که بتوانیم پیش‌بینی فناوری را در دل توسعه صنعت بگنجانیم.

عضو کمیسیون صنایع و معادن افزود: مسیرهایی که کشورها در خودروسازی رفته‌اند یکسان نبوده و متعدد بوده است و هر کشوری متناسب با توانایی‌های خود در این مسیر گام برداشته است و ما هم باید به تناسب اقتضای خود حرکت کنیم؛ نمی‌توان نسخه جهان‌شمول و واحدی را برای همه صنایع خودرو دیکته کرد، اما این الزام درست است که باید در مسیر توسعه صنعت پیش‌بینی فناوری حاکم شود که باید آن را مدنظر قرار دهیم.