جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی با تاکید بر لزوم اصلاحات ساختاری در بودجه ۱۴۰۰ در گفت و گو با افکارنیوز اظهار داشت: اکنون در شرایطی هستیم که اصلاح ساختاری بودجه شدیداً احساس می‌شود اما این اصلاح یک کار مداوم است و ما نمی‌توانیم بگوییم که اصلاح ساختاری را در طول یک سال انجام دهید.
وی افزود :اکنون در شرایطی هستیم که مزیت‌های زیادی وجود دارد. اما با توجه به اینکه درآمدهای نفتی شدیداً کاهش پیداکرده و منابع درآمدی دولت محدود و حجم کارکنان زیاد است، بعضی از جهت‌گیری‌ها و اهداف با یکدیگر پرتناقض است. یعنی ازیک‌طرف اصلاح ساختاری ایجاد می‌کنیم که طرح و پروژه‌های نیمه‌تمام را به پایان برسانیم و از طرفی انتظار داریم که بودجه عادلانه باشد.
قادری اظهار کرد: در استان‌هایی که توسعه‌نیافته هستند حجم پروژه‌های نیمه‌تمام بسیار کمتر است و در استان‌های توسعه‌یافته این پروژه‌ها بیشتر هستند و اگر بخواهیم به سمت تکمیل آن‌ها برویم به ضرر مناطق کم توسعه و توسعه‌نیافته است و اگر بخواهیم اجتماعی را دنبال کنیم بسیاری از پروژه‌ها ناتمام می‌ماند.
این عضو کمیسیون بودجه مجلس یازدهم تصریح کرد: برای مثال در بحث اصلاح نظام مالیاتی اگر به سمتی برویم که مالیات بر مصرف را افزایش و مالیات بر تولید را کم کنیم، ممکن است افزایش مالیات مصرف در این شرایط که بسیاری از مردم با مشکلات اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند باعث شود کسانی که حداقل‌های درآمدی رادارند، با مشکل روبرو شوند. بنابراین شاید در کوتاه‌مدت نتوانیم اصلاحات ساختاری را انجام دهی. اصلاح ساختاری باید در بلندمدت جهت‌گیری را اصلاح کند.
وی افزود: باید بتوانیم تا آنجا که امکان دارد اصلاح ساختار را اجرا کنیم تا اتکا به درآمدهای نفتی کاهش پیدا کند و به سمت مالیات بر مصرف و تأمین حداقل نیازهای معیشتی مردم حرکت کنیم. این‌ها نیازهایی است که باید در بودجه سال 1400 تعریف شود تا این مسیر در سال‌های بعدی تکمیل شود.
جعفر قادری گفت: اکنون گزارش عملکرد 7 ماهه بودجه منتشرشده و تقریباً از 290 هزار میلیارد تومان، 102 هزار میلیارد تومان ارزش از طریق انتشار اسناد خزانه تأمین‌شده است و میزان وصولی درآمدهای نفتی بسیار پایین بوده و 60 و 70 درصد نبوده است. ایرادی که وجود دارد این است که ابتدای سال اعداد و ارقام بودجه و سهم درآمدهای نفتی را بالا در نظر می‌گیرند اما در عملکردها می‌بینیم که این درآمدها محقق نمی‌شود و دوباره برای سال آینده اعداد را کمتر می‌کنند اما بازهم بر اساس واقعیت نیست.
این نماینده مجلس ادامه داد: واقعیت قضیه این است که در طول سال‌های گذشته نفت به شکل مستقیم و غیرمستقیم سهم قابل‌توجهی در درآمدهای دولتی داشته است. بنابراین باید تلاشمان این باشد که تا جای امکان صندوق توسعه ملی را تقویت کنیم. اکنون درآمدهایی که از صندوق توسعه ملی برداشت می‌کنند را جزو درآمدهای نفتی محسوب نمی‌کنند و این در صورتی است که این مبالغ جزو درآمدهای نفتی است.
قادری تصریح کرد: یک زمان مستقیماً درآمدهای نفتی را استفاده و یک زمان غیرمستقیم و یکی دو سال بعد از صندوق توسعه ملی برداشت می‌کنیم. درنتیجه حساب نکردن منابع این صندوق جزء درآمدهای نفتی گول زدن و فریب دادن خودمان است. به‌طور مثال میعانات گازی را جزء درآمدهای نفتی محسوب نمی‌کنیم. چه تفاوتی بین میان فرآورده‌ها با درآمدهای نفتی وجود دارد؟ البته درست است که فرآورده‌های نفتی هم‌سطح نفت خام نباشند. اما به‌نوعی وابسته به درآمد نفتی هستند.
وی افزود: از منظر دیگر اگر بخواهیم عنوان کنیم که اعداد و ارقام بودجه درست نیست این است که به‌طور مثال دولت اعلام می‌کند امسال کمترین برداشت از منابع بانک مرکزی را داشتیم. قبول! اما از مردم قرض گرفتید و دولت بعدی که سر کار بیاید در سال‌های آینده می‌خواهد این پول را از درآمدهای خودش پس بدهد یا می‌خواهد از طریق تهاتر با بانک مرکزی و تسعیر دارایی‌های خارجی بانک مرکزی آن را تأمین کند. بنابراین دولت ما به‌جای اینکه اکنون از بانک مرکزی قرض کند این کار را به دولت بعدی حواله می‌دهد و دو سال بعد مجبور می‌شویم از بانک مرکزی قرض کنیم.
وی تصریح کرد: به همین دلیل اعداد و ارقامی که مسئولان اعلام می‌کنند بیشتر لفاظی و شوعاف و کار تبلیغاتی است که معمولاً توسط دولت‌ها انجام می‌شود. اما این حرف‌ها واقعیت ندارد. چیزی که واقعیت دارد این است که اقتصاد ما شکننده است و اگر در شرایط کمبود درآمد نفتی به این شکل آسیب می‌بینیم و نرخ تورم بالاست نشان می‌دهد که اقتصاد ما تاب‌آوری لازم را ندارد و این مسئله باعث شده در مقابل هر شوک داخلی و خارجی شدید واکنش نشان دهد.
