حجّتالاسلام محمّد حاج ابوالقاسم دولابی، عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به بیانات رهبر معظّم انقلاب مبنی بر اینکه ترسوها حق ندارد اسم عقلانیت را بیاورند، گفت: علمای اخلاق درباره صفات اخلاقی، مباحث عمیقی را مطرح میکنند. یکی از نکات این است که این صفات اگر جنبه افراط یا تفریط پیدا کنند مذموم است و حالت ارزشمند در این صفات، حالت اعتدال است.
وی ادامه داد: درباره صفت ترس اینطور گفته شده که نقطه افراط، «تهور» و «بیباکی» است و نقطه تفریط، «ترس» است و نقطه اعتدال، صفت «شجاعت» عنوان شده است.
نماینده زنجان در مجلس خبرگان رهبری افزود: شخص شجاع کسی است که نه آنچنان بیباک و بدون رعایت تدابیر لازم تن به خطر بزند، و نه اینکه پیوسته از خطرات فراری باشد و از ترس اینکه گرفتار یک آسیبی بشود، میدان را خالی کند. عنوان شجاعت، عنوانی است که مربوط به حالت اعتدال و حد وسط ترس و تهور به شمار میرود.
حاج ابوالقاسم با بیان اینکه شخص عاقل نه دچار ترس میشود و نه تهور، تصریح کرد: نکته مهم این است که گاهی اشخاصی گرفتار حالت تفریط در این صفت مطلوب یعنی شجاعت هستند و حالت تفریط، همان ترس و رها کردن میدان و گریختن از میدانهای خطر است، امّا برای تئوریزه کردن ترس خودشان واژه عقلانیت را واسطه میکنند.
وی با بیان اینکه عقلانیت با ترس، بیگانه است، اظهار داشت: عقلانیت بهمعنای ترسیدن و رها کردن میدان و واگذار کردن میدان به دشمن نیست. عقلانیت بهمعنای رعایت تدابیر لازم در مواجهه با دشمن است.
عضو خبرگان ادامه داد: چه در عرصه جهاد نظامی و چه در عرصه جهاد اقتصادی، ممکن است کسانی ترس را بهعنوان عقلانیت مخلوط کنند. در عرصه جهاد نظامی خالی کردن میدان و واگذار کردن میدان به دشمن، اسمش ترس است و نه عقلانیت. عقلانیت حکم میکند شخص در میدان باشد و البته تدابیر لازم را هم رعایت کند. در عرصه اقتصادی هم ترس از مواجه با دشمن میتواند مایه شکستهای فراوانی شود.
وی با بیان اینکه کسانی که اقتصاد را وابسته به خارج از کشور میکنند، زمینه مبتلا شدن اقتصاد به ترس را فراهم میکنند، گفت: این در حالی است که میشود میدان جنگ را عوض کرد و عقلانیت در عرصه اقتصاد حکم میکند که بیش از آنکه به دشمنان و به خارج از مرزها چشم دوخته بشود، حتماً نگاه به داخل باشد و ظرفیتهای داخل را جدی بگیریم که اگر جدی گرفته میشد، اساساً در میدان نبرد با دشمن در عرصه اقتصادی زمینگیر نمیشدیم.
عضو خبرگان تصریح کرد: بخشی از مشکلات اقتصادی ما ناشی از همین نگاه وابستگی به غرب و جستوجوی کلید مشکلات در تعامل با دشمنان است.