حدود 12 سال پیش از این یعنی ژوئیه 2005 میلادی مسولین دولتی چند کشور از ویروسی همه گیر ، سخن گفتند که نام آن H5N1 است.
این ویروس عامل بیماری آنفلوانزای مرغیست .
دوستی از تکنسین های دامپزشکی استان زنجان است که در این باره می گوید:نخستین نشانه از بیماری موسوم به آنفلوانزای مرغی بیش از یک قرن پیش از این درکشور ایتالیا مشاهده شد،که به کشته شدن تعداد بسیار زیادی از پرندگان انجامید.
وی افزود: پس از مشاهده مجدد این بیماری در برخی کشورها، روسیه و قزاقستان هم به جمع این کشورها پیوستند و ادعا کردند آنفلوانزای مرغی در آنجا بیداد می کند.
دوستی گفت:در آن مقطع روس ها بر آن بودند این ویروس از طریق پرندگان وحشی و تماسی که این وحوش باپرندگان اهلی دارد شیوع پیدا کرده است.
در پی تکثیر این ویروس برخی از مزارع بزگ پرورش طیور نیز آلوده شدند و 130 هزار قطعه پرنده در دو کشور روسیه و قزاقستان مردند و یا منهدم شدند.
ترس از انتشار ویروس وبعدها به امحائ صدها میلیون قطعه پرنده آلوده در سرا سر جهان انجامید.
امجد با قری کارشناس محیط ریست است، که پس از سال ها حضور عملیاتی در عرصه محیط زیست اکنون تجارب ارزشمندی اندوخته است.
او پرندگان مهاجر را مهمترین دلیل شیوع بیماری آنفلوانزاها مرغی می داند و می افزاید:پرندگان آبزی وحشی به‌عنوان منابع طبیعی ویروس آنفلوآنزای نوعA محسوب می شوند
وی بر آن است، فرم ضعیف ویروس H5N1توسط پرندگان مهاجر در مسافتهای طولانی حمل می شود ،بدون اینکه این پرندگان علائمی را از خود نشان دهند و یا در تعداد بالایی دچار مرگ و میر شوند.
باقری با بیان اینکه بیماری آنفلوانزای مرغی ،در کشورهای مختلف جهان، خسارات بسیار زیادی را بر جای گذاشته است، ادامه داد: در سال گذشته میلادی چندین کشور با این ویروس به شدت، مبارزه کردند که در این میان کشور ایالات متحده آمریکا با 47 میلیون مورد معدوم‌سازی،بالا ترین تلفات و خسارات را در دنیا داشت.
این کارشناس می افزید: در اردیبهشت امسال، عراقی‌ها در همسایگی ایران، اولین شیوع آنفلوانزای مرغی را گزارش کردندو از وقوع 6 مورد آنفولانزای H5N1 فوق حاد که از دسامبر سال گذشته تا فوریه‌ی امسال اتفاق افتاده بود خبر دادند
در همین اثنا، سازمان جهانی بهداشت دام (OIE) نیز شیوع مجدد این بیماری پس از یک دهه تایید و بر اساس ادعا های وزارت کشاورزی عراق، اعلام کرد که آنفلوانزای مرغی حدود 720 هزار پرنده را از پای در آورده است.
در ایران نیز وزارت جهاد کشاورزی ، ازاحتمال شیوع این بیماری خبر داد ودر پی آن گفته شد،2 مرغداری در تهران به آنفلوانزای مرغی مبتلا شده‌اند و حدود 5 هزار و 600 مرغ، در آن واحد ها تلف شده است.
این نگرانی، معاون تشخیص و درمان سازمان دامپزشکی وقت را بر آن داشت به ادارات دامپزشکی استان‌های سراسر کشور برای مهار و مقابله با آنفولانزای مرغی اماده باش باشند.
مسوول روابط عمومی دام پزشکی استان زنجان در همین زمینه می گوید :احتمال شیوع این بیماری از طریق پرندگان مهاجر و تماسی که گاه این پرندگان با طیور محلی دارند کارشناسان و ماموران دامپزشکی را بر آن داشته است تا به طور دائم به روستاها و مراکز نگهداری طیور سرکشی کنند و جانب احتیاط را از دست ندهند.
دوستی با اعلام اینکه تاکنون هیچ موردی از ابتلای طیور به این ویروس مشاهده نشده است ،گفت: مراکز عرضه پرندگان محلی و زنده فروشی طیور هم چندان قابل اعتماد نیست.
وی هشدار داد: طیور زنده و محلی که بدون هیچ نظارتی عرضه می شود قابل اعتماد نیست و بایستی مردم از خرید طیور خارج از نظارت دامپزشکی امتناع کنند.
مسوول منطقه حفاظت شده سرخ آباد هم بر این عقیده است که با آغاز فصل سرما و کوچ پرندگان، احتمال شیوع این بیماری در میان طیور سراسر کشور افزایش یافته است.
بدری می گوید: پرندگان مهاجر عامل اصلی این آلودگی و انتقال ویروس H5N1 هستند که می‌توانند طیور روستایی را نیز آلوده کنندوبه همین دلیل ضروری است تا از خرید طیور روستایی از بازارچه‌ها و یا شکار پرندگان مهاجر و خوردن آنها خودداری شود.
رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش استان زنجان نیز در این زمینه گفت:همه ساله انواع پرندگان آبزی و کنارآبزی مهاجر شامل: مرغابی، اردک، لک لک، باقرقره، قره غاز، اکراس، کشیم، سار، چکاوک، پلیکان، بوتیمار، حواصیل، فلامینگو میهمان برکه ها و سدهای استان می شوند، تاتغذیه و تخم گذاری کنند.
علی قره چلو افزود: کرانه های آبی استان در فصل زمستان نیز پذیرای گونه های مختلفی از پرندگان است که به جهت مهاجرت از روسیه میبایت مورد پایش قرار گیرد.
وی با بیان اینکه حدود 500 قطعه پرنده در یکه از سدهای خاکی اطراف استان زنجان پایش شده است، گفت :تا کنون هیچ موردی از آتنفولانزای فوق حاد پرندگان در میان وحوش استان مشاهده نشده است با این حال پایش در تمامی سدها و آبگیرها ادامه دارد.
رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش استان زنجان همچنین اعلام کرد: در حال حاضر برای پیشگیری از هر گونه احتمال شیوع این بیماری، شکار پرندگان ممنوع است و حتی مجوز هایی که پیشتر صادر شده نیز ملغی اعلام شده است ضمن اینکه پرندگانی چون :حواصیل، فلامینگو، اکراس، لک لک، بوتیمار، کشیم، خوتکا، قره غاز و پلیکان، ازجمله پرنده های حرام گوشت هستندو شکار وخوردن گوشت آنها از نظر قانونی وشرعی اشکال دارد.
قره چلوگفت:پارسال قریب 17 هزار قطعه انواع پرنده خشکی زی، آبزی و کنار آبزی در سایتهای پرنده شناسی این استان ازجمله 'سد تهم، سد گلابر و سدهای قرار گرفته در مناطق حفاظت شده و همچنین رودخانه قزل اوزن' طارم و ماهنشان، سر شماری شد.
دامپزشکان و پزشکان این بیماری را بین انسان و دام طیور مشترک می دانند،و اولین بار در سال 1997 میلادی در هنگ‌کنگ ویروس آنفلوانزای H5N1 فوق حاد پرندگان، به انسان منتقل شد. این ویروس در سال‌های 2003 و 2004 به اروپا سرایت کرد و موجب آلودگی میلیون‌ها پرنده و انسان و کشته شدن بسیاری از آنها شد
