ذبیح الله عابدیان کارشناس صنعت نوغانداری و ابریشم کشور در گفتگو با خبرنگار تابان تربت، اظهار کرد: شهر بایگ تربت حیدریه 70 درصد پیله تر کشور را به نخ ابریشم تبدیل می کند و با توجه به اینکه ابریشم کشان این خطه تنها نخ خام ابریشم را تولید کرده و این نخ برای مراحل فرآوری به استانهای دیگر منتقل و سپس برای استفاده در فرش و تابلو فرش دوباره به منطقه بر می گردد، ارزش افزوده واقعی خود را برای منطقه از دست داده است.
وی تصریح کرد: اگر سه حلقه مفقوده شده کلیابی یا همان پختن نخ خام، ورتابی و رنگ آمیزی که هم اکنون در شهر کاشان اصفهان فعالیت دارد را بتوان به پایتخت ابریشم کشور منتقل کنیم، علاوه بر اشتغالزایی و تولید ثروت پایدار برای منطقه، زنجیره صنعت نوعانداری در پایتخت ابرشیم کشور تکمیل می شود.
عابدیان از انتقال نهال و برگ های توت با رطوبت 90 درصد انتقاد کرد و گفت: متاسفانه نهال ها و برگ های توت با رطوبت بالای 90 درصد از استان گیلان وارد خراسان رضوی می شود و نوغانداران باید نهال ها را برای استفاده در کارگاه ابریشم کشی به رطوبت 30 درصد برسانند که متاسفانه این اقدام علاوه بر هدر رفت بیت المال، اشتغالزایی را در منطقه از بین برده است.
مدیرعامل شرکت تعاونی تولید روستایی ابریشم کشان بایگ تربت حیدریه اذعان کرد: نوغانداران خراسان رضوی باید یارانه نهال توت را بصورت مستفیم از دولت دریافت کنند تا بتوانند با هزینه بسیار کمتری ضمن احیای توتستانهای استان، از نهال های توتی که تاکنون در این منطقه هنوز مورد بهره برداری قرار نگرفته بصورت مطلوب استفاده نمایند.
عابدیان اطمینان داد: خراسان رضوی ظرفیت تولید 20 هزار جعبه تخم نوغان را دارد و باید در استفاده صحیح از این ظرفیت مدیران دولتی و بخش خصوصی هر کدام نقش تعیین کننده خود را بخوبی ایفا کنند، یعنی احیای توتستانهای استان و مقابله با واردات وقاچاق نخ از کشورهای آسیای میانه، که هر کدام مستلزم همت و مدیریتی جهادی است.
وی ادامه داد: قاچاق و ورود بدون نیاز سنجی نخ ابریشم از کشورهای آسیای میانی و چین رغبتی را برای ابریشم کشان بایگ تربت حیدریه باقی نگذاشته در حالیکه هم اکنون کشور ایران سالانه 500 میلیون دلار صادرات فرش ابریشم دارد ولی از آنطرف حدود 400 میلیون دلار ابریشم از چین وارد می کند و این همان فعالیت بیهوده ای است که تنها برای چینی ها مثمر ثمر است.
این کارشناس صنعت نوغانداری بالا بردن تعرفه واردات را اساسی ترین کار در این بخش قلمداد کرد و گفت: در هر کشور واردات بی رویه و بدون نیاز سنجی چه از مبادی قانونی و چه از راه قاچاق کالا، کمر اقتصاد کشور را می شکند و ایران هم از این قاعده مستثنی نیست، لذا در حوزه ابریشم و نوغانداری دولت باید ابتدا تعرفه های واردتی را آنقدر بالا ببرد تا برای واسطه ها و دلالان توجیه اقتصادی نداشته باشد و در ادامه با پرداخت یارانه دولتی به نوغانداران استان، توتسانهای منطقه را احیا کند.
تا قبل از سال 1379، حدود 2500 کارگاه ابریشم کشی در شهر بایگ تربت حیدریه 70 درصد ابریشم کشور را به نخ تبدیل می کردند و سالانه 5400 تن نخ ابریشم کشور توسط ابریشم کشان این خطه به نخ تبدیل می شد، اما واردات بی رویه نخ ابریشم از مبادی قانونی و قاچاق و همچنین فقدان متولی صنعت نوغانداری، پایتخت ابریشم کشور را امروز تا جائی پیش برده که هم اکنون کمتر از 400 کارگاه ابریشم کشی حدود 110 تن نخ ابریشم تولید می کنند.
صنعت ابریشم کشی در ایران سابقه 3 هزارساله دارد که در ادبیات و سفرنامه‌های مهم این مطلب ذکر شده و جاده تاریخی ابریشم که محل تجارت بوده، در گذشته محصولاتی چون ابریشم، زعفران،فرش،ادویه و پسته ایران از این طریق صادر می‌شد.
