خشکسالی‌های اخیر در این استان باعث شده مردم به سوی مشاغل دولتی روی آورند اما درهای بسته استخدام نیز این امید را از آنها گرفته و از سوی دیگر عدم توان رقابت صنایع استان با رقبای همپای خود و چالش مدیران برای جذب سرمایه‌گذار به استان به دلایل گوناگون مانند عدم وجود بسترهای حمایتی ویژه برای استان‌های کم برخوردار نیز زخمی دیگر در حوزه اشتغال و کارآفرینی استان محسوب می‌شود.
خیل عظیمی از جوانان به سبب بیکاری و نبود شغلی متناسب با تحصیلات خود به سوی شغل‌های کاذب روی آورده و مشکلاتی را برای خود و خانواده ایجاد می‌کنند.
گروهی نیز شغلی را اختیار نکرده و بزهکاری‌های اجتماعی را دامن می‌زنند و به سمت موادمخدر و ترویج آن در جامعه می‌روند و دلیل آن را بیکاری و عدم توانایی خود در تامین معاش می‌دانند.
بیکاری همچنین مانع ازدواج جوانان جامعه می‌شود و امروزه آمار ازدواج را پایین آورده و چه بسا سن ازدواج جوانان نیز بالا رفته است و این خود ناشی از نبود شغل مناسب برای امرار معاش است.
در بسیاری از مواقع دیده شده است که جوانان بیکار دچار اختلالات روانی شده و احساس پوچی به آنها دست می‌دهد و در برخی موارد میلی به ادامه زندگی ندارند.
جوانان بعد از فراغت از تحصیل علاقه دارند تا وارد بازار کار شوند تا از آن طریق بتوانند امرار معاش کنند و البته پسران با ورود به بازار کار می‌توانند، خانواده تشکیل داده و نیاز آنها را برطرف کنند و با این شرایط جلوی بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی که امروزه گریبان‌گیر جامعه است، گرفته می‌شود.
مجید امینی معاون وقت برنامهریزی استانداری خراسان جنوبی در تاریخ 89/2/11 گفت: با توجه به اینکه نرخ بیکاری خراسان جنوبی 6/9 دهم درصد است، باید تلاش و برنامهریزی کرد تا پایان برنامه پنجم توسعه نرخ بیکاری به 7 درصد کاهش یابد.
معاون وقت برنامهریزی استاندار خراسان جنوبی در 12 اردیبهشت‌ماه سال 92 نیز گفته بود: با الحاق طبس به خراسان جنوبی، بیکاری در این استان به 7.5 درصد رسیده است.
وی در حالی از بیکاری 83 هزار نفر در پنج سال آینده در استان خبر داد که معتقد بود برای رفع مشکل بیکاری در استان باید سالانه 10 هزار شغل ایجاد کرد.
در پاییز سال 93 نیز نرخ بیکاری خراسان جنوبی بر اساس اعلام مرکز آمار ایران ۷.۴ بوده که این رقم در کشور ۱۰.۵ درصد گزارش شده است و همچنین نرخ مشارکت اقتصادی در خراسان جنوبی نیز ۳۶.۵ درصد است.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان جنوبی در 9 شهریورماه سال 94 از افزایش نرخ بیکاری استان خبر می‌دهد و می‌گوید: براساس آخرین اطلاعات مرکز آمار ایران که مربوط به بهار 94 است نرخ بیکاری خراسان جنوبی 9.1 درصد و نرخ مشارکت اقتصادی استان نیز 35.8 درصد اعلام شده است.
به گفته وی نرخ بیکاری خراسان جنوبی پیش از این 7.4 درصد بوده است.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان جنوبی در 21 فروردین‌ماه سال جاری در رابطه با اشتغال، اظهار داشت: بر اساس سرشماری سال 90 نرخ بیکاری در استان 8.5 درصد و به لحاظ نرخ بیکاری استان خراسان جنوبی جزو چهار استان کشور به لحاظ کمترین نرخ بیکاری است.
محمد سنجری پراکندگی جمعیت در استان را یکی از مشکلات برای ارائه خدمات عنوان کرد و یادآور شد: قیمت ارائه خدمات در خراسان جنوبی بسیار بالاتر و حدود 4 برابر میانگین کشوری است و محدودیت‌هایی در راستای نیروی انسانی نیز به این مشکل افزوده است.
وی بیان داشت: حدود 91 درصد جویندگان کار در خراسان جنوبی بین 15 تا 34 سال سن دارند که ارزشمندترین سرمایه انسانی به شمار می‌روند و 38 درصد آنها فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و 62 درصد فاقد مهارت هستند که یکی از مشکلات عمده بازار کار است.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان جنوبی افزود: میزان 10 هزار فرصت شغلی در بخش خدمات و صنعت در سال گذشته در استان ایجاد شده که تنها 2 هزار و 590 نفر به کار گمارده شده‌اند و در این راستا باید قانون کار و تامین اجتماعی اصلاح و از ظرفیت کارآفرینی استفاده و آموزشگاه‌های آزاد نیز تقویت شود.
آمار اشتغال به صورت تصاعدی در حالی از سوی مسئولان ارائه می‌شود که حتی با مقایسه ساده به تناقض آن پی می‌بریم؛ جای تأمل است که با وجود آمار اشتغالزایی دستگاه‌های مختلف، نرخ بیکاری در سال 92 در خراسان جنوبی از 7.5 درصد به 9.1 درصد در سال 94 افزایش یافت.
سنجری همچنین در تاریخ 28 تیرماه 95 گفته بود: از لحاظ نرخ بیکاری خراسان جنوبی هفتمین استان کشور شناخته شده است.
وی با بیان اینکه نرخ بیکاری جمعیت 10 ساله و بیشتر استان در سال گذشته 8.6 درصد بوده است، تصریح کرد: همچنین نرخ مشارکت اقتصادی این رده جمعیتی در سال گذشته 36.5 درصد بوده است.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان جنوبی نرخ بیکاری افراد 15 تا 29 سال استان را در سال گذشته 22.8 درصد عنوان کرد و ادامه داد: در این مدت 38 درصد از افراد جویای کار دارای مهارت حرفه‌ای بوده‌اند.
سنجری با بیان اینکه در سال گذشته 10 مرکز کاریابی در استان وجود داشته است، گفت: تعداد 6 هزار و 754 نفر در این مراکز ثبت‌نام شده‌اند.
وی با بیان اینکه در این مدت 9 هزار و 343 نفر فرصت شغلی توسط مراکز کاریابی ایجاد شده است، افزود: از این تعداد 2 هزار و 598 نفر به کار گمارده شدند.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان جنوبی با بیان اینکه از آغاز سال جاری تاکنون براساس گزارش اخذ شده از سامانه رصد یک‌هزار و 432 نفر شاغل توسط دستگاه‌های اجرایی در این سامانه ثبت شده است، اضافه کرد: از این تعداد 191 نفر در بخش صنعت، 364 نفر در بخش کشاورزی و بقیه در بخش خدمات بوده است و همچنین از ثبت شده‌ها 956 نفر مرد و 476 نفر زن بوده‌اند.
سنجری تصریح کرد: پیش‌بینی میزان اشتغال براساس خوداظهاری دستگاه‌های اجرایی در سال جاری 7 هزار و 853 نفر است.
جهت یادآوری باید عرض کنیم در تازه ترین آماری که مرکز آمار ایران و در تاریخ 1 آذرماه سال 95 منتشر کرده، با اشاره به افزایش 2 برابری نرخ بیکاری در استان آمده است: در خراسان جنوبی نرخ بیکاری از 7.2 درصد در تابستان سال گذشته به 13.4 درصد در تابستان جاری رسید که این نرخ در مقایسه با بهار امسال که 7.3 درصد بوده نیز افزایش دارد.
نرخ بیکاری در تابستان سال گذشته در ۲۱ استان کشور، دو رقمی بود که این میزان در تابستان سال جاری به ۲۴ استان افزایش یافت. همچنین در تابستان گذشته نرخ بیکاری در ۱۰ استان تک‌رقمی بود که این میزان در تابستان امسال به هفت استان کاهش یافته است.
در این گزارش آمده است، نرخ بیکاری علاوه بر خراسان جنوبی در پنج استان آذربایجان شرقی، بوشهر، تهران، کردستان و کرمان نیز که تابستان سال گذشته تک‌رقمی بود در تابستان سال جاری دورقمی شده است.
لازم به ذکر است، نرخ بیکاری کشور در تابستان سال گذشته معادل 10.9 درصد، نرخ بیکاری بهار سال جاری ۱۲.۲ درصد و نرخ بیکاری تابستان سال جاری نیز ۱۲.۷ درصد اعلام شده که روند صعودی دارد.
در کنار این موضوعات، چندی پیش استاندار خراسان جنوبی میهمان دانشجویان دانشگاه بیرجند بود، و یکی از موضوعاتی که اغلب دانشجویان به آن پرداختند بحث بیکاری بود و خواستار توضیحات پرویزی در این رابطه شدند که دولت چه کرده و شما چه برنامه ای دارید؟
استاندار خراسان جنوبی اینگونه پاسخ داد: در خصوص دیدگاه دولت و استاندار در حوزه های اقتصادی بحث مفصل است؛ شرایط کشور شرایط خوبی نیست، شرایط اقتصادی و مالی دولت خوب نیست.
وی افزود: موضوع بیکاری و اشتغال مشکل نظام جمهوری اسلامی است بعضی از دوستان فکر می کنند اگر دکتر روحانی را سیبل کنند و به وی بد و بیراه بگویند خوب است و این بد و بیراه گفتن به آقای احمدی نژاد و سایرین شد.
استاندار خراسان جنوبی یادآورشد: رشد جمعیت دنیا منحنی نرمال است اما در جمهوری اسلامی چراغ فانوسی است و طبیعی نیست و جمعیت وسط فانوس اکنون به سن کار رسیده و اگر سرمایه گذای نشود همه بیکار خواهند ماند.
پرویزی افزود: مشکل اشتغال مربوط به قوه مجریه، مقننه و سایر ارگان ها است و به یک نفر برنمی گردد و در دولت های قبل هم بوده و مشکل دولت های آینده نیز خواهد بود؛ اگر می خواهیم این مشکل برطرف شود یک کار باید انجام شود و آن سرمایه گذاری است.
وی ادامه داد: کل پول در داخل کشور یک میلیون میلیارد تومان است و سالی هم ده درصد بر آن اضافه می شود که بخشی از آن در بخش خدمات هزینه می شود و اگر بنا Hست که اشتغال حل گردد باید سرمایه گذاری خارجی صورت گیرد و آن با اعتماد سرمایه گذار به طرف داخلی ممکن نیست.
پرویزی افزود: من سه فرزند بیکار دارم و همه آن ها تحصیل کرده رشته فنی هستند اما شرایط کشور را می دانید و زیاد جوش نزنید و نمی خواستم مشکلاتم را بگویم و شما گریه کنید ولی منظورم این است که وضع اشتغال در کشور خوب نیست.
وی با تصریح اینکه مگر اشتغال را استاندار می تواند حل کند؟؛ گفت: مگر بیکاری را استاندار به وجود آورد است که اکنون اشتغال را حل کند؟ این مشکل در 37 سال به وجود آمده و مشهود است و همه ی مسئولن باید به تدریج حل کنند و قابل حل نیست.
با توجه به موضوعات مطرح شده موارد زیر نتیجه می شود:
برنامه ریزی دولت گذشته برای کاهش نرخ بیکاری و رساندن آن به 7 درصد در سال 93 به خوبی پیش می رفت که متاسفانه نه تنها بعد از آن اوج گرفت بلکه اکنون طبق اعلام مرکز آماز افزایش دو برای از سال 94 راشاهد هستیم و عدد 13.4 را نشان می دهد.
خطاب به استاندار خراسان جنوبی نیز باید گفت؛ درست است که در همه دولت ها مشکل اشتغال وجود داشته اما نباید کاری کرد که بر آن مشکل افزوده شود؛ وی به گونه ای سخن گفته که دولت را از عزم جدی در رفع این بحران مبرّا دانسته است در حالی که دولت موثرترین قوه در ایجاد اشتغال است.
لطفا استاندار خراسان جنوبی پاسخ دهند که اگر اختلاس 8 هزار میلیاردی در این دولت نمی بود و این پول ها در رفع بیکاری و ایجاد شغل، سرمایه گذاری می شد آیا مشکل بسیاری از جوانان تحصیلکرده کشور و به طبع آن استان خراسان جنوبی کاهش پیدا نمی کرد؟
اینکه ایشان فرموده اند، بیکاری مشکل همه دولت ها خواهد بود و قابل حل نیست، سخنی نسنجیده است اما اگر از دیگر زاویه به آن نگاه کنیم که تنها چند نفر سرمایه این کشور را به تاراج ببرند و اختلاس هایی 8 میلیاردی برجای گذارند و کسی هم پاسخگو نباشد بله درست است و امیدی هم برای حل آن نخواهد بود.
در پایان نیز به قسمتی دیگر از سخنان استاندار خراسان جنوبی در جمع دانشجویان اشاره می کنیم که گفتند "نباید به یکدیگر دروغ بگویم و اگر مدیری حرفی می زند که نمی تواند به آن عمل کند آن مدیر، مدیر دستگاه نیست،" پس جناب پرویزی شما که با رئیس جمهور جلساتی مداوم برقرار می کنید لطفا این موضوع را به ایشان متذکر شوید تا شاید رئیس جمهور یاد وعده های 100 روزه خود و اشتغال بیفتند.
