همه گیری ویروس کرونا در هر گوشه‌ای از دنیا باعث ناامیدی بسیاری از کشورها در مقابله با این ویروس شده است. به همین سبب، مردم و دولت‌ها در مواجهه با این ویروس به وحشت افتاده‌اند و اقتصادها تهدید شده است. انتظار می‌رود این بحران بدون تمایل و همکاری جدی جهانی، بیشتر و بیشتر شود.
اخبار بین الملل-با توجه به تأثیر بسیار زیاد این ویروس بر جهان از جنبه‌های مختلف، بسیاری معتقدند تغییر در نظم موجود جهانی و روابط بین‌الملل در دوره پساکرونا اجتناب ناپذیر خواهد بود.
در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی را با دکتر «اوربان روسناک» دبیرکل منشور بین‌المللی انرژی در بروکسل و دیپلمات کهنه کار اسلواکی انجام داده است که در ادامه مشروح آن می‌آید.
*ویروس کرونا چه تأثیراتی بر نظم فعلی جهان خواهد گذاشت؟
ویروس کرونا در حال تغییر دادن دنیایی است که ما آن را قبلاً می‌شناختیم. این ویروس، بیشتر به عنوان یک شتاب دهنده و مجری گرایشاتی است که از دهه گذشته وجود داشته است. گرایشاتی همچون ظهور مجدد ملی گرایی، اعتبارزدایی از سازمان‌های بین‌المللی، تقویت منازعات بین فرهنگی، گسترش شکاف درآمدی و یافتن یک بهشت امن توسط افراد و جوامع.
*نظم فعلی جهان بیشتر مبتنی بر رویکردهای لیبرالیسم و تا حدودی رئالیسم است. نقایص رویکردهای گفته شده در مواجهه با ویروس کرونا چیست؟
مبنای اساسی سیستم فعلی روابط بین‌الملل، منشور سازمان ملل و سایر اسناد بنیادین این سازمان می‌باشد و در واقع منشور سازمان ملل متحد، ترویج دهنده ارزشهای جهانی هستند. رویکردهای لیبرالیسم و رئالیسم فی نفسه در تضاد نیستند. آنچه اکنون شاهد آن هستیم مبارزه‌ای است که از قبل برای میراث ویروس کرونا در روابط بین‌الملل آغاز شده است. دسترسی به اطلاعات به موقع و با کیفیت بر اساس شواهد علمی موجود، هنوز اساسی‌ترین ابزار در مبارزه با گسترش این ویروس است. رسیدگی به پیامدهای اقتصادی و اجتماعی این ویروس سال‌ها با ما خواهد بود و به یک امر جدید عادی تبدیل خواهد شد.
*گرچه شیوع ویروس، رویکردهای رئالیسم و اصل محوری این مکتب یعنی «خودیاری» را در کانون توجه قرار داده است، اما نواقص رویکرد رئالیسم را که مبتنی بر امنیت دولتی با موضوع امنیتی نظامی است را نشان داده است. شیوع ویروس همچنین نشان داد که اقتصادهای نظامی نیز قادر نیستند امنیت ملت‌ها و دولت‌ها را در دوره پسا کرونا حفظ کنند. نظر شما در مورد این چیست؟
ویروس کرونا نشان می‌دهد که هیچ راه حل مناسبی برای کنترل این بیماری وجود ندارد. در حالی که شواهد و مدارکی دال بر مؤثر بودن برخی از توصیه‌ها و اقدامات اساسی غیر پزشکی مانند حفظ بهداشت عمومی، استفاده از ماسک و محدود کردن تعاملات اجتماعی افراد، در کاهش سرعت انتشار این بیماری دارند، اما این توصیه‌ها راه حل های ماندگاری نیستند.
مطمئناً، سخت افزارهای نظامی برای مقابله با بیماری همه گیر کاربرد کمی دارند و قرار دادن تعداد زیادی از پرسنل در مناطق سربسته مانند کشتی‌ها یا پایگاه‌های نظامی، بیشتر از آنکه راه حلی برای این موضوع باشد خود به وجود آورنده مشکلات بیشتری هستند. چون ویروس کرونا یک تهدید جهانی است که مدت زمان زیادی ماندگار خواهد بود، مطمئناً شما به تنهایی نمی‌توانید با آن به وسیله تلاش‌های انفرادی مقابله کنید. در حال حاضر، رقابت کشف واکسن از تیم‌های تحقیقاتی و تولید کنندگان متعدد، و تلاش برای واکسیناسیون بین‌المللی، بهترین پیش بینی ما برای آینده است.
*اگر بپذیریم که نظم جهانی پساکرونا، نسبت به نظم فعلی متفاوت می‌باشد آیا این تغییرات، ساختاری و اساسی خواهند بود؟ کدام مفاهیم تغییرات اساسی را تجربه خواهند کرد؟
ای کاش نظم جهانی پساکرونا، علل اصلی تنش‌ها و چالش‌های جهانی را مورد توجه قرار دهد. نابرابری به معنای وسیع این کلمه، باید مورد توجه قرار گرفته و به همان میزان چالشی برای تغییر اوضاع باشد.
این موضوع را باید به خاطر بسپاریم که حقیقتاً اقتصاد و قدرت نظامی بسیار مهم هستند، اما سلامتی و رفاه مردم یک موضوع پیچیده‌تری می‌باشد. شیوع ویروس کرونا، به ما شکنندگی جهانی را که تا ماه دسامبر گذشته فارغ از ساختارهای اقتصادی، مذهبی یا اجتماعی حاکم می‌شناختیم نشان داد. این یک هشدار بیدار کننده برای بشریت است تا رفتار خود را تغییر داده و یک رفتار محترمانه و با تعاون بیشتری را در پیش گیرد.
