«عادل عبد المهدی» نخست وزیر عراق و «ملک سلمان» پادشاه عربستان در جده دیدار و گفتگو کردند.
در این دیدار آخرین رخدادهای منطقه از جمله حمله تاسیسات نفتی عربستان مورد رایزنی قرار گرفت. شبکه «المیادین»، اعلام کرد: سفر عبدالمهدی به ریاض در چارچوب سلسله تحرکات عراق برای میانجیگری میان ایران و عربستان صورت می گیرد. نخست وزیر عراق تلاش می کند تا زمینه های انجام دیداری میان سران ایران و عربستان در بغداد، پایتخت عراق را فراهم کند.
اخبار بین‌الملل- این سفر در حالی انجام می شود که تماس های منطقه ای و بین المللی برای کاستن از شدت تنش ها به ویژه در منطقه خلیج فارس، در جریان است. برخی تحلیلگران می گویند این سفر می تواند نوعی حرکت به سمت برقراری آتش بس میان عربستان ویمن نیز باشد.
پژوهشگر با «اردشیر پشنگ» کارشناس مسایل خاورمیانه در مورد اهمیت این سفر به گفت و گو پرداخت.
عراق از بحران های منطقه به عنوان یک فرصت نگاه می کند
پشنگ در ابتدای این مصاحبه اظهار داشت: رابطه مستقیمی بین کاهش مشکلات امنیتی و ثبات سیاسی در نظام عراق، با افزایش وزن منطقه ای و دیپلماتیکی این کشور در بحران های منطقه ای وجود دارد. طی دو سال اخیر این ثبات سیاسی در حال افزایش هست و ما شاهد جنب و جوش دیپلماتیک عراق در سطح منطقه هستیم. دولت عراق بر خلاف نظام پیشین که متاثر از نظام ایدئولوژیک بعثی، ناسیونالیزم پان عربی و از سوی در مدار مذهب اهل سنت بود در نظام دموکراتیک جدید عراق گروه های قومی و مذهبی فرصت نقش آفرینی در نظام سیاسی را به دست آوردند.
این کارشناس مسایل عراق در ادامه اظهار داشت: دولت کنونی عراق این پتانسیل را دارد که به دلیل تنوع قومی ارتباط گسترده تری با بقیه کشورها داشته باشد و سیاستمداران این کشور هم در تلاشند که وابسته به یک دولت منطقه ای یا فرا منطقه ای نباشند و در صورت وجود وابستگی آن را کاهش دهند. در چنین شرایطی عراق می کوشد که از بحران های منطقه به عنوان یک فرصت نگاه کند و نقش دیپلماتیک فعال منطقه ای خود را از طریق میانجی گری افزایش دهد. در تنش میان ریاض – تهران شاهد افزایش تلاش های دیپلماتیک و رایزنی فعال بغداد در طی چند سال اخیر و این روزها هستیم. عراقی ها می کوشند در قبال کاستن این تنش بر وزن و اعتبار منطقه ای خود بیافزایند و از طرفی می داند کاهش تنش تاثیر بسزایی در امور داخلی کشورشان خواهد داشت.
سفر نخست وزیر عراق در راستای صلح در منطقه است
به گفته پشنگ، سفر اخیر نخست وزیر عراق به عربستان که همزمان با برگزاری هفتاد و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل همراه بوده است می تواند مهم و دارای اهمیت باشد. مجموعه ای از کشورهای اروپایی همچون فرانسه و بخشی از کشورهای منطقه ای همچون عراق و عمان در تلاشندکه از سطح تنش موجود میان کشورهای خاورمیانه بکاهند. این سفر نیز در راستای کاهش تنش در منطقه صورت گرفت، اگرچه تا امروز دستاورد عینی مشخصی نداشته است و به نظر می رسد با افزایش بحران و عمیق تر شدن بی ثباتی در منطقه حصول و دست یابی به یک توافق و یا ایجاد یک روند در کاستن از تنش را بسیار بیشتر از پیش دچار مشکل کند.
وی گفت:سفر انجام شده نخست وزیر عراق تلاشی است برای ایجاد یک روند که امیدی را در سطح منطقه ایجاد کند وکشورها بتوانند از طریق دیپلماسی و واسطه های قابل اعتماد طرفین (که عراق چنین جایگاهی را دارد) از سطح تنش فی مابین بکاهند.
این کارشناس مسایل خاورمیانه می گوید: سنت دیپلماتیک و تجربه روابط سیاسی ایران و عربستان نشان می دهد که هرگاه سطح تنش طرفین افزایش پیدا کرده است و حتی بوی جنگ یا عمیق تر شدن بحران ایجاد شده، طرفین به دلیل عقلانیت و حضور در ژئوپولتیک مشترک و آسیب پذیری های متقابل سعی کردند در چنین فضایی از سطح تنش چه از طریق دیپلماسی پنهان و آشکار بکاهند.
پشنگ در ادامه بیان داشت: در چنین شرایطی در منطقه امکان تنش زدایی از طریق عراق وجود دارد. افزایش تنش، درگیری و حتی وقوع یک جنگ بسیار بعید به نظر می رسد. در وضعیت کنونی جنگ هیچگونه برنده ای نخواهد داشت. شروع جنگ در منطقه باعث بی ثباتی کل منطقه خواهد شد و بالتبع عربستان و ایران بازندگان اصلی این وضعیت خواهند بود. طبیعی است که رغبت برای کاستن تنش وجود دارد. برای کاهش تنش در منطقه مکانیسم های متعددی وجود دارد و کشور عراق می تواند نقش میانجی را به خوبی ایفا کند.
وی در ادامه افزود: کاهش تنش باعث افزایش ثبات در منطقه خواهد شد و پیامد های مثبتی را برای مردم منطقه به ارمغان خواهد آورد. پیش بینی ناپذیری در وضعیت منطقه کاهش پیدا می کند. امنیت ترانزیت، تامین انرژی، رشد توریسم برای جذب سرمایه خارجی، امنیت هوایی پرواز های بین المللی و رونق اقتصادی در سایه کاهش تنش گسترش می بابد و دستاوردهای قابل توجه در زمینه رشد اقتصادی و امنیتی را به دنبال خواهد داشت.
پشنگ در پایان این گفت و گو اظهار داشت:اگر کاهش تنش در منطقه توام با صلحی پایدار شود حتما می تواندبرنامه های استراتژیک برخی از کشورها را در زمینه انرژی هسته ای و نیروگاه های اتمی تحت الشعاع خود قرار دهد و از میزان خرید تسلیحات سنگین که بخش عمده ای از اقتصاد این کشورها تحت الشعاع خود قرار داده است بکاهد. کاهش تنش باعث افزایش خیر و برکت چشمگیر در منطقه و افزایش تنش توام با افزایش هزینه ها و بی ثباتی امنیتی و سیاسی را به دنبال دارد. در مجموع می توان گفت سفر عبدالمهدی به عربستان می تواند تا حدودی روند دیپلماسی در حل بحران های منطقه ای را سرعت بخشد در صورتی که دولتی همانند عربستان با عقلانیت سیاسی برای کاهش تنش در منطقه به جنگ یمن پایان دهد.
