دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا روز سهشنبه زمانی که از انتخاببوریس جانسون به عنوان نخست وزیر جدید انگلیس استقبال کرد روایت خود از مدح و ستایش فراوان را نشان داد. وی این سیاستمدار محافظه کار انگلیسی را ”ترامپ انگلیس“ نامید.
اخبار بین الملل- این دو نفر خصیصههای فردی و سیاسی فراوانی را به اشتراک دارند و دستکم در شرایط کنونی دو هدف مهم مشترک نیز دارند- خروج انگلیس از اتحادیه اروپا و توافق تجاری میان انگلیس و آمریکا. این دستور کار و تلاشهای اخیر جانسون برای گرم گرفتن و نزدیک شدن به ترامپ بعد از دوره دشوار روابط ترامپ با ترزا می می تواند به معنی شروعی خوبی برای آنها باشد.
اندرو میچل، نماینده سابق محافظهکار و وزیر کابینه انگلیس گفت: ”رابطه خوبی میان آنها خواهد بود و ترامپ از مصاحبت بوریس لذت خواهد برد. رابطه ترامپ با بوریس تفاوت زیادی با رابطه با ترزا می خواهد داشت. این هم برای انگلیس خوب خواهد بود و هم برای آمریکا: ترامپ و بوریس میتوانند برای هم مفید باشند“.
اما اینکه این رفاقت و دوستی تا کی ادامه مییابد بستگی به این دارد که آیا بوریس جانسون میتواند به وعدههای خود در زمینه برکسیت عمل کند و اینکه آیا ترامپ میتواند اختلافات میان لندن و واشنگتن را درباره مسائل کلیدی از قبیل ایران، روسیه، تغییرات آب و هوایی و مناقشه اسرائیل و فلسطینیها نادیده بگیرد یا خیر.
ترامپ روز سهشنبه اندکی بعد از معرفی جانسون به عنوان رهبر حزب محافظه کار در سخنانی در جمع گروهی از جوانان طرفدار خود گفت: ”او فردی جدی و باهوش است. آنها (به او) ترامپ انگلیس میگویند. آنها میگویند که این چیز خوبی است. آنها من را آنجا دوست دارند. این چیزی است که آنها میخواستند. بوریس خوب است و کارها را انجام میدهد.“
ترامپ در انگلیس محبوب نیست- نظرسنجی ژوئیه ۲۰۱۸ ایپسوس موری نشان داد تنها ۱۹ درصد نظر مثبتی نسبت به ترامپ دارند و ۶۸ درصد مخالف وی هستند. در جریان سفر رسمی ترامپ به انگلیس نیز تظاهرات خیابانی روی داد. این عدم محبوبیت رئیس جمهور آمریکا در انگلیس احتمالا چالشی بزرگ برای جانسون باشد. جانسون مجبور خواهد بود در کنار تلاش برای استفاده از رابطه خوب خود با ترامپ، اطمینان حاصل کند که مردم وی را تابع بیش از حد سیاستهای ترامپ در نظر نگیرند.
آلن دانکن که روز دوشنبه از وزارت امور خارجه انگلیس استعفا کرد و گفت آماده کار در دولت جانسون نیست معتقد است: ”بی شک رابطه شخصی نزدیکی میان این دو وجود خواهد داشت ولی اگر این رابطه در انگلیس به ضرر بوریس باشد میتواند به جای یک کمک، به یک معضل برای وی تبدیل شود.“
در طول دوره ریاست جمهوری ترامپ روابط میان آمریکا و انگلیس که برای دهههای متوالی بهترین نمونه ائتلاف غرب بوده است به رغم تلاشهای ترزا می برای جلب نظر ترامپ با مشکلاتی همراه شد. هنوز هم بعد از اینکه کیم داروک، سفیر سابق انگلیس در آمریکا به سبب ارزیابیهای خود درباره ”بی تجربگی“ دولت ترامپ از مقام خود کناره گیری کرد روابط دو طرف در سطح پایینی قرار دارد.
ترامپ بعد از انتشار یادداشتهای داروک، وی را یک احمق پرطمطراق نامید و گفت کاخ سفید دیگر با این دیپلمات کارکشته انگلیسی تعاملی نخواهد داشت.
جانسون که به عنوان وزیر امور خارجه سابق انگلیس برای مدت دو سال، رئیس داروک بود حاضر به حمایت از این سفیر انگلیسی نشد. این تصمیم که در هفتههای آخر رقابت برای کسب رهبری حزب محافظه کار گرفته شد به عنوان اقدامی برای نزدیک شدن به ترامپ در نظر گرفته میشد. این تصمیم با محکومیت نمایندگان پارلمان انگلیس از احزاب مختلف همراه شد.
جانسون در پاسخ به سوالی درباره اظهارنظر ترامپ درباره چهار زن اقلیت عضو کنگره آمریکا و درخواست وی از آنها برای ترک خاک آمریکا، این قبیل سخنان را کاملا غیرقابل قبول خواند، اما حاضر به بیان این مطلب نشد که آیا این اظهارات از نظر وی نژادپرستانه است یا نه.
جانسون که زمانی در دوره نامزدی ترامپ برای ریاست جمهوری گفته بود ترامپ ”ناآگاهی احمقانهای از خود نشان میدهد که وی را برای سمت ریاست جمهوری آمریکا نامناسب میکند“ از آن زمان تا کنون تلاش کرده است با به کارگیری ترکیبی از چاپلوسی و جذابیت، رابطهای نزدیک برقرار کند. این روش جواب داد. هفته قبل زمانی که جانسون به پیروزی مورد انتظار نزدیک شده بود ترامپ به وی روحیه داد. ترامپ در تاریخ ۱۹ ژوئیه گفت: ”من بوریس جانسون را دوست دارم. من همواره او را دوست داشته ام. وی آدم متفاوتی است. ولی میگویند که من هم فرد متفاوتی هستم. ما رابطه خوبی باهم داریم. فکر میکنم رابطه خوبی با هم خواهیم داشت.“
ترامپ آشکارا از رویکرد ترزا می (درباره برگزیت) انتقاد کرده و آن را بیش از حد کند و محتاطانه خوانده بود. وی ظاهرا از تاکید جانسون بر اینکه انگلیس به هر حال با یک توافق یا بدون وجود یک توافق از اتحادیه اروپا بیرون خواهد آمد رضایت دارد. اقتصاددانان هشدار داده اند که خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا میتواند مصیبت بار باشد. باید منتظر شد و دید که آیا جانسون میتواند در جرگه افراد نزدیک به ترامپ باقی بماند یا خیر.
جانسون احتمالا باید نگران رابطه قوی و نزدیک ترامپ با نایجل فاراژ سیاستمدار انگلیسی و از معماران طرح برکسیت باشد. اگر بوریس در راستای مدیریت خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، با بروکسل مصالحه کند، با انتقاد فاراژ مواجه خواهد شد و وی این مسئله را به ترامپ انتقال خواهد داد. فاراژ روز سه شنبه در کنفرانس ”آمریکا نقطه عطف“ در واشنگتن شرکت کرد و ترامپ نیز در این کنفرانس سخنرانی کرد. ترامپ قبلا گفته بود فاراژ میتواند سفیر خوبی برای انگلیس در آمریکا باشد.
یک مقام انگلیسی که خواست نامش فاش نشود گفت با به قدرت رسیدن جانسون اختلافات میان انگلیس و آمریکا یک شبه حل نخواهد شد.
دولت جانسون احتمالا نتواند شروع به تقلید از مخالفت ترامپ با ناتو کند، درباره ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه چاپلوسی کند و یا نسبت به شرکت هوآوی چین که سازنده زیرساختهای نسل پنج ارتباطات است رویکردی مخالف در پیش بگیرد. دولت ترامپ با اعمال فشار به لندن از این کشور خواسته است شرکت هوآوی را از این طرح مخابراتی خود کنار بگذارد.
به گفته این مقام انگلیسی، این احتمال وجود دارد که جانسون تلاش کند از طریق در پیش گرفتن موضعی سخت گیرانهتر در برابر ایران به دنبال جلب نظر ترامپ باشد. جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ از انگلیس خواسته است رویکردی تهاجمیتر علیه ایران در پیش بگیرد.
اوایل این ماه انگلیس یک نفتکش حامل نفت ایران را نزدیک جبل الطارق توقیف و اعلام کرد این نفتکش در حال حمل نفت برای سوریه بود. هفته قبل نیز ایران نفتکش انگلیسی استنا ایمپرو را توقیف کرد.