نشست مکه و بحرانی که عربستان دارد

دوشنبه گذشته، «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه سعودی در اقدامی بی‌سابقه پس از بروز بحران میان ریاض و دوحه (در 5 ژوئن 2017)، از «شیخ تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر برای سفر عربستان سعودی و شرکت در نشست‌های مکه دعوت کرد.

روزنامه گاردین در گزارشی به نقل از دیپلمات‌های قطری نوشت، امکان ایجاد همگرایی میان قطر و عربستان سعودی و آب شدن کوه یخی، که از زمان آغاز تحریم‌ها علیه قطر، روابط را تخریب کرده است، وجود دارد به 

نحوی که ایالات متحده هم تلاش می‌کند کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس را به سمت پایان دادن به اختلافات‌شان در سایه تنش‌های حاکم بر منطقه، سوق دهد.

حضور قطر در نشست مکه، بزرگ‌ترین همگرایی میان ریاض و دوحه از زمان محاصره اقتصادی و سیاسی فراگیر علیه قطر به اتهام حمایت از تروریسم و بر هم زدن ثبات و امنیت منطقه، محسوب می‎شود.

روز سه‌شنبه، یک فروند هواپیمای سلطنتی قطر برای نخستین بار از زمان آغاز بحران میان کشورهای عرب حاشیه خلیج‌فارس با دوحه، در فرودگاه جده به زمین نشست. این در حالی‌ست که حریم هوایی عربستان سعودی همچنان بر روی تمامی پروازهای قطری از دو سال پیش بسته است.

گاردین افزود قطر، به رغم عربستان سعودی، بحرین و امارات، همچنان از توافق هسته‌ای ایران حمایت می‌کند و بر پیشبرد سیاست خارجی مستقل خود مصمم است. همچنان‌که قطر از تحرکات «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا علیه ایران حمایت نمی‌کند، دوحه منافع اقتصادی در تضمین تاسیسات گازی و نفت دارد و میزبان بزرگ‌ترین پایگاه نظامی آمریکا در خلیج‌فارس است.

این روزنامه انگلیسی نوشت، ایالات متحده فشارهایی را برای پایان دادن به اختلافات در شورای همکاری خلیج‎فارس، پیش از اعلام جزئیات طرح صلح موسوم به «معامله قرن»، اعمال می‌کند. قرار است این طرح در جریان کارگاه اقتصادی، که با حضور وزیران دارایی و اقتصاد کشورهای خلیج‌فارس در اواخر ژوئن در منامه برگزار شود، مورد بحث و بررسی قراربگیرد.

«جراد کوشنر» مشاور ترامپ و یکی از مهندسان طرح «معامله قرن»، سفرهای منطقه‌ای خود را با هدف بازاریایی برای طرح «معامله قرن» و تضمین مشارکت سیاسی گسترده در کنفرانس منامه، آغاز کرده است. قرار است ترامپ نیز تلاش‌ها در این راستا را از طریق سفر برنامه‌ریزی شده اش به انگلیس دنبال کند.

به رغم این حضور در مکه و تلاش‌های آمریکایی با محوریت «معامله قرن»، گاردین نوشت حتی در صورت مشارکت قطر در اجلاس مکه و آب شدن یخ‌های اختلافات در شورای همکاری خلیح‌فارس همگرایی کامل و پایان بحران شورای همکاری خلیج‌فارس بعید به نظر می‌رسد.