روزنامه القدس العربی نوشت افشای ابعاد قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد سعودی، پیامدهای سنگینی برای خاندان حاکم بر عربستان در پی داشته و تنها راه نجات عربستان رهایی از سیاستهایی است که از سر ناپختگی، غرور و جسارت اتخاذ شده و وجهه این کشور را خدشهدار کرده است.
در یادداشتی در پایگاه اینترنتی روزنامه القدس العربی آمده است: اکنون دیگر واقعیت ماجرای کشته شدن جمال خاشقجی برملا شده است و اندک اندک وقایع وحشتناکی فاش میشود که بی هیچ هول و هراسی میتوان گفت: مرحله پس از کشته شدن خاشقجی نه فقط برای حکام عربستان بلکه برای منطقه خلیج فارس همچون مرحله قبل این اتفاق نخواهد بود و علاوه بر این، ماجرای خاشقجی مسائلی را فاش میکند که باید در آنها تأمل کرد که مهمترینش عبارتند از:
نتایج سیاسی به دست آمده پس از پایان تحقیقات جنایی هر چه که باشد، نهایتا هیچ چیز نخواهد توانست این واقعیت را انکار کند که وجهه بینالمللی ولیعهد عربستان خدشهدار شده است و اتهامات رسواکنندهای که به او نسبت داده شد چه واقعیت داشته یا نداشته باشد، همچون سایهاش همواره او را دنبال خواهد کرد و یا موجب برکناری او خواهد شد یا در صورت باقی ماندن او در قدرت جایگاهش را تضعیف خواهد کرد.
مسئله دیگر این است که خاندان حاکم بر عربستان با توجه به زلزلهای که دستخوش آن شده است، تلاش خواهد کرد برگههای خود را از نو بچیند به ویژه اینکه با انتخاب محمد بن سلمان برخلاف عرف رایج در خاندان حاکم عربستان سازوکار رعایت سلسله مراتب در رسیدن به قدرت، دستخوش تغییراتی شده و خشم بسیاری از اعضای خاندان حاکم را به دنبال داشته است.
نکته بعدی ایجاد بحران بیسابقه در روابط عربستان و آمریکا است البته در صورتی که تحریمهای نفتی در اوایل دهه هفتاد قرن گذشته را مستثنی بدانیم. این بحران نه تنها در اظهارات دونالد ترامپ و برخی از مشاوران وی بلکه در اظهارات بسیاری از اعضای سنا نیز به چشم می خورد. رسانههای آمریکایی نیز در پیگیری خبرها همه جزئیات را منتشر میکنند. درست است که سعودیها میتوانند پوشش خبری شبکه الجزیره را تحت عنوان "کینههای قدیمی و تسویه حساب" توجیه کنند، اما خبرهای سی.ان.ان و دیگر شبکه های آمریکایی را چگونه توصیف خواهند کرد؟ این شبکه ها در کنار دیگر مطبوعات آمریکایی به ویژه واشنگتن پست به گونهای وجهه مقامات عربستان را تخریب کردهاند که اصلاح آن سالها زمان می برد.
نکته بعدی شکست فجیع اخلاقی حکومتهای حاکم عربی است چرا که بیشتر مسئولان در کشورهای عربی هیچ چیزی در این باره نگفتهاند. در صورتی که روزنامه نگار به قتل رسیده یک فرد عربی است و قاتل فرضی نیز یک عرب است.
بی تردید عملیات کشتن خاشقجی از نظر ایده و اجرا، احمقانه بود و پیامدهای آن تا مدتها دامنگیر ریاض خواهد بود و با تداوم لجاجتهای فرد تصمیم گیرندهای که اکنون تاوان تصمیمات خود را میدهد، بستن این پرونده در آینده نزدیک ممکن نیست. لازم نیست بگویم غرق شدن عربستان در این بحران موانعی بر سر راه تحرکات این کشور درباره پرونده های مهم دیگر به وجود خواهد آورد که جنگ یمن و اصلاحات اقتصادی اعلام شده در عربستان از جمله آنهاست به ویژه اینکه اوضاع فعلی بر وضعیت اقتصادی کنونی عربستان بیتأثیر نخواهد بود.
عذرخواهی برخی شرکتهای بزرگ بینالمللی از حضور در کنفرانس بزرگ اقتصادی "داووس در بیابان" که این ماه در عربستان برگزار می شود تنها یکی از شاخصهای مشکلات اقتصادی عربستان با شرکت های بینالمللی سرشناس است.