نزاع نفتی بین لبنان و رژیم صهیونیستی پس از آن آغاز شد که کمتر از یک ماه پیش «آویگدور لیبرمن» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی مدعی شد که بلوک نهم نفت و گاز لبنان متعلق به آن رژیم است. ادعایی که واکنش قاطع مقام های لبنانی را در پی داشت.
به دنبال این تنش «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا و پیش از او «دیوید ساترفیلد» معاون وزیر خارجه آمریکا به لبنان آمدند تا به ظاهر بین دو طرف میانجیگری کنند.
جونی منیر نویسنده در روزنامه «الجمهوریه» به تحلیل و ارزیابی نقش آمریکا در نزاع مرزی بین لبنان و رژیم صهیونیستی پرداخت که در ادامه متن کامل آن می آید:
آیا سفر تیلرسون به لبنان را باید موفقیت آمیز یا شکست خورده بخوانیم؟
**منیر: سفر تیلرسون به بیروت بخشی از سفر منطقه ای بود. بخش اصلی یا بهتر است بگوییم 80 درصد سفر منطقه ای او مربوط به روابط آمریکا و ترکیه بود. قراردادن لبنان در فهرست دیدارهای او به این خاطر بود که آمریکا می خواست نشان بدهد که لبنان را فراموش نکرده است و مورد اهتمام آمریکاست. محتوای این دیدار را هفته پیش دیوید ساترفید معاون وزیر خارجه آمریکا ترتیب داده بود که مربوط به نفت و گاز و اختلاف های اخیر لبنان با اسرائیل بود. سخن سیدحسن نصرالله دبیرکل حزب الله که گفت آمریکا میانجی خوبی نیست و این کشور نماینده اسرائیل برای تعیین سهم از بلوک نهم نفت و گاز لبنان بود درست است. اما هدف از طرح مساله مرزهای زمینی و ساخت دیوار از سوی اسرائیلی ها مرتبط کردن این دو پرونده با هدف گرفتن امتیاز است.
نتیجه سفر ساترفیلد که مقدمه سفر تیلرسون بود، چه بود؟
**منیر: او پیش از پایان مرحله اول سفر خود به لبنان این سوال را از چند نفری که با آنها دیدار کرده بود، پرسید: اینکه آیا لبنان و حزب الله ایده تقسیم نفت و گاز بین لبنان و اسرائیل را می پذیرند و آیا می توان در شکل گیری توافق بین لبنان و حزب الله از یک طرف و اسرائیل از طرف دیگر موفق شد؟
آیا آنطور که گفته می شود لبنان با ایده تیلرسون درباره تقسیم نفت مخالفت کرده، درست است؟
**منیر: روشن است که گفت و گو در ابتدای مسیرش قرار دارد. هیچ کس انتظار ندارد که آمریکایی ها در این مرحله انعطاف پذیر باشند. آمریکایی ها با فشار و وسوسه این ایده را مطرح کرده اند که به اسرائیل در دریا امتیاز بدهند و در مقابل در موضوع مرزهای زمینی و دیوار مرزی به لبنان امتیاز بدهند. آمریکا به لبنانی ها و شرکت های لبنانی فشار وارد کرده است. آیا آنها امیدوارند که موضع لبنانی ها نرم شود و پس از آن بتوانند وارد مسائل دیگر شوند؟ طبیعتا او از لبنانی ها «نه» محکم شنید. لبنان به حق خود پایبند است و مواضع دبیرکل حزب الله در راستای تحریک موضع رسمی لبنان بود. بویژه آنکه او گفت که دولت لبنان می تواند به نیروی مقاومت مسلح شود و از دولت خواست که عقب نشینی نکند.
آیا موضع دولت لبنان نیز همان چیزی است که سیدحسن نصرالله گفت؟
**منیر: بله این موضع رسمی لبنان تاکنون است.
منظور شما از اینکه می گویید آمریکایی ها به دنبال نرمش موضع لبنان و اقناع آنها برای ورود به مسائل دیگر هستند چیست؟ آیا منظورتان گفت و گوی مستقیم بین لبنان و اسرائیل است؟
**منیر: روشن است که موضوع بلوک نهم پیچیده است و با خود مسائل و درگیری هایی بین دو طرف به همراه دارد. در این بلوک منابع نفتی زیادی وجود دارد و درباره منابع گازی هم کسی اطلاعی ندارد. این مشکل نیازمند پیگیری روزانه است و ممکن است مشکلاتی را ایجاد کند که نیازمند تماس دائمی بین لبنان و اسرائیل باشد. آمریکایی ها می خواهند این تماس را به یک امر عادی و طبیعی تبدیل کنند. مذاکرات مستقیم بین اسرائیل و لبنان هدف آمریکایی هاست. آنها به مرور می خواهند به این هدف برسند.
آیا وزیر خارجه آمریکا لبنانی ها را تهدید نظامی هم کرد؟
**منیر: هرگونه تهدید نظامی در این مرحله وارد نیست و هیچ کس به دنبال آن نیست. آمریکایی ها امروز نمی خواهند وارد جنگ نظامی در لبنان و سوریه شوند. شرایط داخلی در آمریکا و منطقه اجازه چنین گزینه ای را به آمریکایی ها نمی دهد. آمریکا نه قدرت و نه تمایل این کار را دارد.
شاید اسرائیل دست به چنین اقدام نظامی بزند و نه آمریکایی ها.
**منیر: اسرائیل هم به دنبال این کار نیست. به این خاطر که آنها دیوار می سازند و این خود اقدامی دفاعی است. کسی که به دنبال حمله باشد دیوار نمی سازد. معتقدم ناتوانی اسرائیل در جنگ با لبنان روز به روز بیشتر آشکار می شود.
برخی رسانه ها از قول وزیر خارجه آمریکا نقل کرده اند که وی لبنانی ها را تهدید کرده که کنفرانس های اقتصادی که با هدف کمک به لبنان تشکیل می شود، تحریم خواهد کرد. آیا این درست است؟
**منیر: این ممکن است در چارچوب فشارها مطرح شده باشد. اما من معتقدم مساله کنفرانس ها به موضوع جلوگیری از فروپاشی دولت لبنان و ممانعت از رسیدن به خط قرمز است. فروپاشی دولت لبنان تاثیر سلبی بر منافع غرب خواهد داشت و بینابراین آنها برای جلوگیری از چنین مساله ای مداخله می کنند.
آیا می توان گفت که روابط لبنان و آمریکا تحت تاثیر پرونده نفت بحرانی شده است؟
**منیر: از بحران نمی توان سخن گفت. آمریکا فشارهایی را برا هدف راضی کردن اسرائیل اعمال می کند. نمی توان این مساله را نیز از بحران داخلی که ترامپ با آن روبرو است جدا کرد. من معتقدم هر زمان که فشارهای داخلی به رئیس جمهوری آمریکا افزایش می یابد او به حمایت هایش را از اسرائیل بیشتر می کند. بعدا نیز پیشنهادهای وسوسه کننده او به لابی یهودی در واشنگتن را خواهیم داد. گاز مساله مهمی است. از سوی دیگر مساله عادی سازی روابط نیز برای آمریکایی ها مهم است و تلاش می کنند آن را در منطقه جا بیاندازند. به نظر می رسد که آمریکا اسیر اسرائیل شده است. نتانیاهو چهارم ماه مارس برای شرکت در کنفرانس آیپک به واشنگتن سفر خواهد کرد. پیش بینی می شود که در این نشست صحبت هایی مطرح شود که فراتر از انتظار است. بنابراین باید منتظر افزایش فشارهای آمریکا با هدف راضی کردم اسرائیل در همه پرونده های منطقه ای از جمله پرونده لبنان هستیم.