«روند ملا محمود» جانشین دفتر سیاسی اتحادیه میهنی کردستان عراق در کرکوک ناگفته های بسیاری را پیرامون وقایع قبل از برگزاری همه پرسی استقلال کردستان عراق آشکار کرد.
وی در گفتگو با هفته نامه ههوال تاکید کرد که برگزاری همه پرسی از ریشه کاری اشتباه بود و بخشی از اتحادیه میهنی کردستان از همان ابتدا مخالفت خویش را با این موضوع اعلام کرد.
محمود افزود: ما به صراحت اعلام کردیم که با وجود مخالفت بغداد، اختلافات داخلی احزاب اقلیم و پارلمانی که به صورتی غیرقانونی تخته شده است و ریاستی که آماده سازش با کسی نیست، نمی توان چنین کاری را انجام داد، ولی متاسفانه بخشی دیگر از اتحادیه میهنی بر انجام همه پرسی تاکید کرد، آنها استدلال کردند که این همه پرسی می تواند حلال تمامی مشکلات اقلیم باشد، چه در بعد داخلی و چه رابطه با بغداد.
این عضو بلند پایه اتحادیه میهنی در ادامه سخنان خویش به وضعیت شهر کرکوک قبل از همه پرسی اشاره کرد و گفت: ما در نهایت تقاضا کردیم که حداقل همه پرسی در کرکوک برگزار نشود چون کرکوک وضعیتی متفاوت با دیگر شهرهای اقلیم دارد، اما آنها بر انجام همه پرسی در کرکوک هم پافشاری کردند، در حقیقت آنها می خواستند تمامی مشکلات خویش را با پیروزی در کرکوک پنهان کنند و بدین ترتیب تمامی معادلات را به نفع خویش رقم بزنند، بدون کرکوک چنین دستاورد بالایی کسب نمی شد، آنها تمامی دستاورد کردها را قربانی مطامع خویش کردند.
روند ملا محمود در بخشی دیگر از گفتگوی خویش به سفر چند روز قبل از همه پرسی مسعود بارزانی، رئیس پیشین اقلیم کردستان عراق به شهر کرکوک اشاره کرد و گفت: این را برای ثبت در تاریخ اعلام می کنم و دلم می خواهد که در فرصتی مناسب حقایق بیشتری را آشکار کنم؛ در یک جلسه که تمامی اعضای بلند پایه اتحادیه میهنی کردستان و حزب دموکرات آقای بارزانی حضور داشتند، من صراحتا به ایشان گفتم که کرکوک گنجایش برگزاری چنین همه پرسی را ندارد و عواقب خطرناکی برای آینده کرکوک و کردها در عراق خواهد داشت، ولی مسعود بارزانی با صراحت پاسخ داد؛ قسم می خورم اگر این همه پرسی شکست بخورد کردستان را ترک خواهم کرد و عزلت نشینی در جزیرهای دور افتاده را بر خواهم گزید.
وی در پایان اشاره کرد که چرا مسئولینی که قبل از همه پرسی، لباس اتو کشیده کُردی تن می کردند و داد سخن از موفقیت بزرگ می زدند و مدام در حال تحریک مردم بودند، الان مسئولیت و عواقب سخنان و کارهای خویش را بر عهده نمی گیرند و انگار نه انگار که اتفاقی هم افتاده باشد؟
شایان ذکر است که اقلیم کردستان عراق چند ماه پیش همه پرسی غیر قانونی برگزار کرد که با مخالفت همه کشورهای جهان و بغداد روبرو شد. در نتیجه این همه پرسی اطمینان طرف های عراقی و جهانی به احزاب و پیشمرگان کرد در پایبندی به یکپارچگی عراق به شدت آسیب دید و در بیشتر شهرهای مورد اختلاف، نیروهای عراقی جایگزین پیشمرگان کُرد شدند.