بر اساس توافق آشتی میان فتح و حماس، دولت توافق ملی وظایف و مسئولیت خود را از تاریخ اول دسامبر در نوار غزه، همانند کرانه باختری به دست گرفت. مهم‌ترین بندهای توافق امضا شده میان فتح و حماس عبارتند از: فراهم کردن زمینه فعالیت دولت فلسطین در نوار غزه و وضع راه‌حل‌های لازم برای مسئله کارمندان غزه توسط کمیته حقوقی و اداری که فعالیت خود را حداکثر از اول فوریه ۲۰۱۸ آغاز می‌کند. طبق این توافق، دولت فلسطین متعهد به تداوم پرداخت حقوق کارمندان در طول دوره فعالیت این کمیته می‌شود و این حقوق نباید از حقوق فعلی آنها کمتر باشد.
طبیعی بود که آمریکا و رژیم صهیونیستی با آشتی فتح و حماس مخالفت کنند. آنها تلاش های زیادی را طی ماه های اخیر برای از بین بردن این توافق به کار بستند که یکی از این تلاش ها را می توان اعلام پایتختی قدس برای رژیم صهیونیستی دانست که ترامپ آن را اعلام کرد.
آمریکا در راستای فشار بر تشکیلات خودگردان برای از بین بردن این توافق از مزدور اصلی خود در منطقه یعنی عربستان نیز بهره برد. دولت ترامپ از نظر قوانین داخلی آمریکا نیز منعی برای اعلام پایتختی قدس برای رژیم صهیونیستی ندارد. کنگره آمریکا این قانون را در سال ۱۹۹۵ به تصویب رسانده، اما سه رئیس جمهور پیشین این کشور یعنی بیل کلینتون و جورج بوش پسر و باراک اوباما اجرای این قانون را به علت فشار افکار عمومی و واکنش های منفی احتمالی کشورهای اسلامی به تعویق انداخته بودند. اما دولت ترامپ به این نتیجه رسید که در سایه سرسپردگی مطلق عربستان به برنامه های آمریکایی و صهیونیستی، شرایط ویژه ای برای اجرای این قانون مهیا شده است.
خفت رژیم‌های عربی در قبال طرح های آمریکایی- صهیونیستی
در همین رابطه روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در شماره روز سه شنبه خود از آن چیزی که تحت عنوان طرح عربستان برای سازش میان فلسطینی‌ها و رژیم اسرائیل نام برده، خبر داد و اعلام کرد که محمد بن سلمان این پیشنهاد را مطرح کرده که شامل تشکیل دولت فلسطین در مناطق غیر مرتبط با یکدیگر و باقی ماندن شهرک های صهیونیست نشین در موقعیت خود است.
بر اساس طرح عربستان سعودی موضوع بازگشت آوارگان فلسطینی به خانه و کاشانه خود منتفی شده و قدس نیز پایتخت دولت فلسطین نخواهد بود. محمد بن سلمان در این طرح که در راستای طرح ترامپ برای اعلام قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی مطرح شده، روستای ابو دیس را به عنوان پایتخت جایگزین دولت فلسطین مطرح کرده است.
شبکه دو تلویزیون رژیم صهیوینستی اعلام کرد که عربستان این موضوع را در جریان سفر اخیر محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین به ریاض به وی ابلاغ کرده است.
طرح موازی که ترامپ از طریق داماد خود جرارد کوشنر یهودی پیش می‌برد، روند عادی سازی روابط با دشمن صهیونیستی زیر چتر مذاکرات سازش است. مذاکراتی که گرچه در گذشته شرایط غیر قابل تحققی بر آن مترتب بود، اما این بار در سایه احساس نیاز برخی رژیم های مرتجع عربی به رژیم صهیونیستی، این شرایط سخت تر شده است. در همین رابطه گرچه رژیم صهیونیستی پیش از این آماده بود در ازای پروژه سازش ، روابط اعراب و اسرائیل را به تحرک وادارد، اما الان دیگر این قید را نمی پذیرد، چرا که معتقد است رژیم های عربی به روابط با رژیم اسرائیل نیازمند هستند.
تل آویو معتقد است که در ازای پیشبرد روند سازش و نشستن دور میز مذاکرات با کشورهای عربی، وطن جایگزین فلسطینی ها در صحرای سینا تامین شود و همچنین آمریکا نیز انتقال پایتخت این رژیم به قدس را تضمین کند. سرکردگان رژیم صهیونیستی اعلام کرده‌اند در شرایطی حاضر به ورود به میز مذاکرات سازش هستند که جنبش حماس نیز سلاح خود را بر زمین بگذارد.
به این ترتیب تقریباً تمامی مطالبات آرمان فلسطین نظیر بازگشت آوارگان به اراضی اشغالی، تشکیل دولت فلسطین به پایتختی قدس شریف، آزادسازی اراضی اشغالی و ... نقض شده و تل آویو در ازای نشستن پشت میز مذاکراتی که نتیجه آن نیز بر اساس سابقه بدعهدی های این رژیم مشخص است، امتیازات هنگفتی را از رژیم های عربی می‌گیرد.
پایتختی قدس برای رژیم صهیونیستی به این معنا است که آمریکا دیگر حضور اسرائیل در قدس شرقی را اشغالگری نمی داند و شهرک های یهودی نشینی که اسرائیل پس از جنگ سال ۱۹۶۷ احداث کرده است، قانونی هستند. این در حالی است که برخی از این شهرک ها در اراضی کرانه باختری احداث شده و به مرزهای شهر قدس ملحق شده اند. افزون بر این، این اقدام به منزله حذف سیاسی و عملی مساله قدس قبل از آغاز هر گونه مذاکره خواهد بود.
در رابطه با تأثیر این اقدام در روند آشتی فتح و حماس دیدگاه‌های متفاوتی مطرح است. برخی معتقدند که چنین اقدامی می‌تواند تاثیر مثبتی بر روی اجرای توافق آشتی ملی میان دو جنبش فتح و حماس داشته باشد، چرا که این اقدام ترامپ می‌تواند باعث تایید و تقویت درخواست‌ها برای تحقق آشتی ملی در سریع‌ترین زمان ممکن شود. اما برخی دیگر اعتقاد دارند که کوتاه آمدن احتمالی تشکیلات خودگردان فلسطین در نتیجه فشارهای آمریکا و رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی در این زمینه می‌تواند اختلافات میان فتح و حماس در زمینه انتخاب گزینه سیاسی یا نظامی برای تقابل با این طرح را افزایش دهد.
بیداری جهان اسلام؛ مانع طرح پایتختی قدس برای صهیونیست‌ها
اعلام طرح رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر پایتختی قدس اشغالی برای رژیم صهیونیستی مقدمه‌ای برای روند انتقال سفارت آمریکا در شهر تل‌آویو به قدس خواهد بود که یکی از وعده‌های انتخاباتی ترامپ برای جلب نظر لابی های صهیونیستی بوده است. در این رابطه فرقی نمی‌کند که ترامپ بخواهد این طرح را نیز خیلی زود اجرا کند یا آن را به زمان دیگری موکول کند، اما او مصمم است تا در صورت ایجاد شرایط، قبل از پایان دوره چهارساله ریاست جمهوری خود، این طرح را به صورت کامل اجرایی کند تا از آن به عنوان اهرمی برای جلب کمک های لابی صهیونیستی در دور آینده انتخابات بهره برداری نماید.
یکی دیگر از اهداف آمریکا برای طرح این پرونده، بروز مناقشات داخلی در زمینه نقش روسیه در انتخاب ترامپ و همچنین شکست های منطقه ای آمریکا در پیشبرد اهداف محور مقاومت است. در واقع ترامپ تلاش دارد با طرح این مسایل، دستاوردهای پیروزی های اخیر رقبای خود را به حاشیه رانده و آن را کم اهمیت نشان دهد.
گر چه انتظار نمی رود رژیم های عربی، واکنش قوی در قبال اجرای احتمالی این تصمیم داشته باشند، اما به احتمال فراوان این تصمیم با واکنش گسترده مردمی به ویژه در اراضی اشغالی فلسطین و مسلمانان دیگر مواجه خواهد شد و حتی احتمال وقوع انتفاضه جدید وجود دارد که به مراتب بزرگتر از انتفاضه‌های قبلی خواهد بود.
در همین رابطه حماس شنبه گذشته نسبت به اعلام قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی هشدار داد و خواستار برپایی انتفاضه قدس برای خنثی کردن این توطئه شد. حماس همچنین اعلام کرد: ما در مورد این تصمیم هشدار می دهیم و از مردم فلسطین می خواهیم با قدرت تمام در برابر این تصمیم بی رحمانه بایستند.
تشکیلات خودگردان فلسطین نیز روز جمعه درباره آثار ویرانگر هر گونه اقدام برای تحریم فلسطینی ها از دست یافتن به حق شان برای پایتختی قدس شرقی در دولت آنها، هشدار داد.
