داعش طی یک سال گذشته، وسعت گستردهای از خاک سوریه را که در اشغال داشت، از دست داده است.
اوج این شکستها در شرق سوریه است که محاصره شهر دیرالزور شکسته شد و هماکنون هم در رقه و هم در دیرالزور در حال دریافت شکست نهایی است.
اما در چند روز گذشته، داعش از حالت تدافعی به تهاجمی روی آورده، اما در محورهایی خارج از محورهایی که ارتش سوریه در حال عملیات است.
داعش در نقاطی که از قبل از دست داده مثل «سخنه»، اطراف «حمیمه» در شرق استان حمص و «القریتین» در جنوب شرق شهر حمص، دست به پاتکها و حملات معکوس زده تا بدیت ترتیب فشار ارتش در دیرالزور را بکاهد.
تاکتیک جدید «حملات معکوس» داعش، طی چند روز گذشته به این گروه امکان داده تا بخشی از شکستهای سنگین خود در صحرای شام، در شرق سوریه را جبران کند.
ظرف یک هفته گذشته، حملات معکوس و غافلگیرکننده داعش به چندین نقطه در بیابان سوریه، بر هم خوردن تمرکز صفوف نیروهای سوری و مقاومت و وارد آمدن خساراتی به این نیروها و در برخی نقاط بازگشت به نقطه شروع را به دنبال داشته است.
در این ارتباط، پایگاه خبری «صدی الشام» نوشت: در نتیجه این حملات، ارتش سوریه و نیروهای متحد با پشتیبانی نیروی هوایی ارتش سوریه، پس از عقبنشینی از برخی نقاط، در شرق و جنوب شرقی استان حمص، در لاک دفاعی فرو رفتند که به نوعی یادآور سناریو سال ۲۰۱۵ است، زمانیکه داعش ارتش سوریه در بیابان سوریه را مورد حمله قرار داد.
فعالان محلی در اینباره میگویند، داعش روز یکشنبه، بر شهرک «القریتین»، در جنوب شرقی شهر حمص که چند ماه پیش آن را از دست داده بود، سیطره یافت. البته ارتش سوریه هماکنون این شهرک را در محاصره دارد و موفق شد پس از درگیری شدید، عصر دوشنبه از بخش غربی وارد شهرک شود تا مقدمات آزادی دوباره این شهرک را بزودی فراهم کند.
شهرک «الطیبه در حومه شهر «تدمر» واقع در مرکز بادیة الشام نیز از دیگر مناطقی بود که داعش بار دیگر بر آن سیطره یافت. این درحالی است که روز قبل از آن (شنبه) این گروه علاوه بر تصرف مواضع و نقاط جدید پیرامون شهرک «السخنه»، کوه الطنطور و پیرامون آن و مواضع ارتش سوریه در جنوب و شرق شهرک «السخنه» را بار دیگر به اشغال خود درآورد. هرچند که ارتش برخی از این مواضع را پس گرفته است.
منابع محلی در فضای مجازی در تدمر از ادامه درگیریها اطراف شهرک السخنه در شمال شهر تدمر خبر داده و گفتهاند که داعش از سه محور به شهرک حمله کرده و این به معنای قطع خطوط امداد و کمکرسانی ارتش سوریه از تدمر به این شهرک و قطع جاده ارتباطی دمشق – دیر الزور بود که از تدمر عبور میکند.
بر اساس اعلام این منابع محلی، داعش طی حملات معکوس (پاتک) خود علاوه بر میدانهای نفتی الهیل و النجیب، در شرق تدمر، سومین ایستگاه در مسیر خط لوله نفت عراق – طرطوس که از دهه هشتاد قرن گذشته فعالیت آن متوقف شده بود، تصرف کرد.
به گفته این منابع، در پی حملات داعش، شماری از نیروهای ارتش سوریه نیز جان باختند و برخی از اهالی، از تدمر فرار کردند.
با این حال چند منطقه محدود اشغال شده، شاهد حملات موشکی سنگین نیروی هوایی سوریه و روسیه است و داعش چارهای ندارد که بزودی این مواضع را تخلیه کند.
از سوی دیگر، منابع آگاه اعلام کردند که عناصر انتحاری و نفوذی داعش از بعد از ظهر شنبه گذشته، حملاتی را علیه مواضع ارتش سوریه در شهرک القریتین آغاز کردند که عقبنشینی نیروهای سوری و تصرف مجدد این شهرک را به دنبال داشت.
اهمیت راهبردی شهرک القریتین به دلیل نزدیکی به انبارهای مهمات شهرک «مهین» و قرار گرفتن در مسیر ریف حمص و منطقه کوههای القلمون در ریف دمشق است.
دخالت آمریکا به سود داعش، از زبان روسها
همزمان با تغییر موضع داعش از لاک دفاعی به وضعیت تهاجمی، «الکساندر ایوانف»، سخنگوی پایگاه روسی حمیمیم در منطقه ساحلی سوریه، روز شنبه با اشاره به اینکه حملات معکوس داعش علیه ارتش سوریه نگرانکننده شده است، گفت، پس از ورود آمریکا به میدان [دیرالزور]، از طریق گروه موسوم به «نیروهای دموکراتیک سوریه»، وضعیت درحال تغییر موازنه میدانی به حالت سابق است.
این منبع نظامی روس، در صفحه فیسبوک خود نوشته که اگر دخالت نظامی آمریکا در شمال سوریه که به مثابه راه نجات داعش در آخرین لحظات نابودی این گروه است، حاصل نمیشد، این حملات هیچگاه صورت نمیگرفت.
این نظامی روسی، چنین تحرکاتی از سوی آمریکا را رفتار غیرمسئولانه توصیف کرده که افزایش شمار قربانیان و تشدید دیگر باره روند خشونتها در سوریه را به دنبال دارد.
داعش پیشتر نیز در ماه ژوئن گذشته مهمترین مواضع خود در بادیة الشام و حومه جنوبی و جنوب شرقی استان رقه را در مقابل ارتش سوریه که در حال پیشروی به سمت شهر دیر الزور بود، از دست داده بود.
این درحالی است که شنبه گذشته داعش مجبور به عقبنشینی از محور عملیاتی شمال شرقی دیر الزور، از جمله میدان نفتی الجفره شده است. همچنین نبردها بین ارتش سوریه و این گروه داخل شهر دیر الزور و اطراف آن ادامه دارد.
اگرچه حملات معکوس داعش در محور شرق، پیشروی ارتش سوریه در استان دیرالزور را کُند کرده، اما منابع میدانی نزدیک به ارتش میگویند که این پاتکها بزودی دفع میشود، زیرا عناصر داعش مناطق اشغالی را ناچارند ترک کنند.