در شرایطی که به گفته برخی کُردهای مخالف، مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق به دنبال شعله ور کردن آتش جنگ داخلی در عراق است و تلاش دارد با این کار از مشکلات و جنگ داخلی در اقلیم فرار کند، باید پرسید کُردها تا کجا از بارزانی حمایت خواهند کرد.
در این میان در روند تحولات مربوط به همه پرسی استقلال کردستان عراق به نظر می رسد تمام کشورها و طرف های مرتبط با مسائل منطقه یا با همه پرسی مخالفند و یا در خصوص زمان برگزاری آن نوعی ملاحظه و احتیاط دارند.
اسرائیل به دنبال تقسیم عراق بر اساس اصول مذهبی و نژادی است
در این میان اسرائیل نه تنها حامی همه پرسی بلکه حامی تقسیم عراق به سه کشور بر اساس اصول مذهبی و نژادی است.
اسرائیل فقط بر اساس روابط دیرینه با اربیل از همه پرسی حمایت نمی کند بلکه چه بسا حمایت آن بیانگر حمایت غیرعلنی متحدانش از جدایی طلبی و تقسیم عراق و کشورهای منطقه باشد.
عراق فدرال، بهترین گزینه اسرائیل برای ایجاد فاصله بین عراق و ایران
به نظر اسرائیل تشکیل یک منطقه کُردی به رهبری مسعود بارزانی در چارچوب عراق فدرال متشکل از اقلیم شیعه، سنی و کُرد بهترین ضامن برای ایجاد مانع بین عراق و ایران به شمار می آید.
احتمال گسترده شدن دایره اختلاف بر سر همه پرسی
شکی نیست که اعلام تشکیل دولت مستقل کُرد موجب می شود عراقی ها از تمامیت اراضی کشورشان حمایت کرده و مانع تسلط بارزانی بر کرکوک و مناطق مورد اختلاف شوند، در این صورت احتمال دارد ایران و روسیه و سایر کشورها نیز وارد کشمکش کُردی- ایرانی شوند.
به احتمال زیاد بارزانی نیز برای ماجراجویی در جنگ نیاباتی کشورهایی که نمی خواهند شاهد وحدت عراق باشند، بر همین احتمال امید بسته است.
در این میان ترکیه که مخالف همه پرسی است، در تلاش است بارزانی را از ملحق کردن کرکوک و سنجار و مناطق ترکمنی که مناطق نفوذ اصلی ترکیه در عراق هستند، منصرف سازد و تلاش دارد با جلوگیری از همه پرسی مانع رشد رویکرد جدایی طلبانه کُردها در ترکیه و سوریه شود.
بارزانی به دنبال معامله با ترکیه
نکته قابل توجه اینکه چه بسا بارزانی به روابط مستحکم آنکارا و اربیل امید بسته است و شاید به دنبال معامله ای در زمانی مناسب است تا آنچه را که آنکارا «تروریسم کُردی» در ترکیه و سوریه می نامد، مهار کند.
این رویکردی است که بارزانی بر اساس آن به دنبال نبردی است که هدف از آن تحمیل رهبری بر کُردهای منطقه و تقویت مواضع خود علیه عراق است.
کُردها تا کجا از بارزانی حمایت خواهند کرد؟
به هر حال شاید حمایت کُردهای منطقه از بارزانی برای حق تعیین سرنوشت دایره ای گسترده تر پیدا نکرده و تا حمایت از او در جنگ علیه عراق و ایران برای تشکیل دولت اربیل به رهبری شخص بارزانی پیش نرود، زیرا حزب های کُرد مخالف بارزانی در مورد زمان همه پرسی ملاحظاتی دارند چرا که به نظر آنان این همه پرسی ضامن حفظ اصل حق تعین سرنوشت نیست.
در این خصوص حزب اتحاد میهنی کردستان از مواضع بارزانی تحت عنوان قدرت تک حزبی و خود محوری در مورد تصمیمات سرنوشت ساز یاد کرد و مخالفانی که اکنون کمپین «نه به همه پرسی» راه انداختند نیز بارزانی را به سرپوش گذاشتن بر مشکلات داخلی اقلیم کردستان متهم کرده اند.
سوق یافتن بارزانی به سمت ماجراجویی نظامی
نکته قابل توجه اینکه اقلیم کردستان عراق که روزانه 580 هزار بشکه نفت صارد می کند، اکنون به دلیل فساد اربیل و تعطیل پارلمان از دو سال پیش تا کنون در معرض فروپاشی است و در این شرایط سیاسی بارزانی در چارچوب تلاش برای جدایی طلبی به سمت ماجراجویی نظامی می رود که چه بسا نتایج آن به دقت محاسبه نشده است.
به هر حال بارزانی در تلاش برای به راه انداختن جنگ داخلی در عراق است تا از این طریق از جنگ داخلی در داخل اقلیم کردستان پس از بین بردن خطر داعش از عراق، فرار کند اما چه بسا شعله آتشی را روش کند که زبانه های آن به اربیل برسد.
