مقامات کره شمالی اخیرا اعلام کردند احتمالا آزمایش هستهای بعدی این کشور بر فراز اقیانوس آرام انجام خواهد شد. اگر این تهدید پیونگ یانگ محقق شود، این نخستین آزمایش هستهای دهههای اخیر در جو زمین خواهد بود.
این تهدید از جانب کره شمالی پس از آن مطرح شد که «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا، در سخنرانی سه شنبه گذشته خود در مجمع عمومی سازمان ملل وعده نابودی کامل کره شمالی را در صورت تدام آزمایشهای موشکی و هستهای این کشور مطرح کرد.
آیا پیونگ یانگ میتواند چنین آزمایشی انجام دهد؟
کره شمالی بدون توقف در حال کار کردن بر روی توسعه برنامه موشکی خود است تا جاییکه موشکهای جدید این کشور قادرند خاک آمریکا و دیگر متحدان واشنگتن را هدف قرار دهند. تعدادی از این موشکها دارای کلاهک هسته ای کوچک و سبک نیز هستند.
انجام شش آزمایش هستهای و دیگر موشک های توسعه یافته نشان می دهد، کره شمالی به آزمایش بر فراز اقیانوس آرام نزدیک شده است.
زمانیکه میپرسیم چگونه باید از آزمایش بمب هیدروژنی کره شمالی مطلع شویم، «جفری لوییس»، کارشناس منع گسترش تسلیحاتی، پاسخ می دهد: زمانیکه یک نور بسیار روشن را در فضا مشاهده کردید!
این کارشناس غربی نیز مانند بسیاری دیگر معتقد است فقط زمانی از دستیابی کره شمالی به دانش ساخت بمب هیدروژنی می توان اطمینان حاصل کرد که آنها از چنین بمبی استفاده کنند.
ارتش آمریکا تجهیزات و آمادگی دفاعی خود را بر پایه این فرض که کره شمالی به چنین بمبی دست یافته، بنا نهاده است.
کره شمالی چطور این کار را انجام می دهد؟
در مقام فرضیه، بمب هیدروژنی کره شمالی باید از یک هواپیما پرتاب شود. اما کارشناسان مسائل مربوط به کره شمالی معتقدند این کشور تلاش می کند برای نشان دادن جدیدترین و پیچیده ترین فناوری خود، از یک موشک برای پرتاب بمب هیدروژنی استفاده کند.
«ویپین نارانگ»، استاد مطالعات سیاسی در دانشگاه «ام آی تی» ماساچوست، در این باره گفت: تاکنون آزمایش های موشکی انگشت شماری انجام شده است. بدترین سناریو انجام یک آزمایش «جوچه پرنده» است. این نوع آزمایش نه تنها می تواند بسیار تحریک کننده باشد؛ ممکن است اشتباهات فراوانی داشته و پیامدهای ناگواری به بار آورد.
جوچه در زبان کره ای به سیاست «اتکاء بر خود» اطلاق می شود که از اواخر دهه ۱۹۶۰ از سوی «کیم ایل-سونگ»، بنیانگذار کره شمالی، بهعنوان یک نظام اندیشه ای و ایدئولوژیکی طراحی و توسعه یافت.
«جوچه پرنده» از سوی کارشناسان منع گسترش تسلیحات برای نظارت بر فعالیت های کره شمالی استفاده می شود. دلیل آن آزمایش موشکی سال 1962 است که با نام «فریاد پرنده» انجام شد. در این آزمایش، یک موشک هسته ای متخلخل از زیردریایی آمریکا در جزیره کریسمس شلیک و بر فراز اقیانوس اطلس منفجر شد.
آیا کره شمالی چنین آزمایشی را انجام می دهد؟
زمانیکه «ری یانگ- هو»، وزیر امور خارجه آمریکا، از احتمال انجام یک آزمایش هسته ای برفراز اقیانوس اطلس خبر داد، او با وسواس خاصی تاکید کرد تصمیم گیری نهایی در این مورد در دستان «کیم جونگ اون»، رهبر کره شمالی، است.
«نارانگ» در این باره گفت: به نظر من این هوشمندی مقامات کره شمالی را نشان می دهد وقتی هنوز دریچه هایی برای حل بحران دارد، از بدترین گزینه استفاده نکنند. احتمالا کره شمالی در ابتدا یک آزمایش در سطح کوچک انجام می دهد، مانند یک آزمایش موشک بالستیک قاره پیمای دیگر، سپس درباره انجام آزمایش بزرگ بر فراز اقیانوس اطلس تصمیم گیری می کند.
از سوی دیگر «لوییس» تصور می کند سخنان اخیر وزیر امور خارجه کره شمالی هشدارهای کوچکی هستند که باید به آن توجه کرد. وی معتقد است خطرناک خواهد بود اگر کره شمالی جدی گرفته نشود. ما یک بار در سال 1966 چین را به مبارزه طلبیدیم و آنها یک موشک هسته ای را آزمایش کردند. اکنون در حال به مبارزه طلبیدن کره شمالی هستیم.
چه روی می دهد اگر این آزمایش انجام شود؟
صرف نظر از بروز بحران ژئوپولتیک، پیامدهای منفی بر محیط زیست نیز می تواند وسیع باشد. آنهایی که در نزدیکی جزیره مرجانی بیکینی، محل انجام بسیاری از آزمایش های هسته ای آمریکا از اواسط تا اواخر قرن بیستم، زندگی می کنند هنوز هم درگیر مشکلات سلامتی بسیاری هستند. چنین انفجاری می تواند تمام ماهی ها و زندگی دریایی را نابود کند.
موسسه بین المللی مطالعات صلح استکهلم اعلام کرده است، پس از آزمایش هسته ای چین که در جو زمین انجام شد، جهان دیگر از سال 1980 نمونه مشابهی از این نوع آزمایش را تجربه نکرده است.
از میان بالغ بر 2 هزار آزمایش موشکی که تاکنون در سراسر جهان انجام شده، بیش از 100 مورد در مناطقی درو افتاده از اقیانوس آرام فرود آمده اند.
در جزایر مارشال که آمریکایی ها آزمایش هسته ای انجام دادند، مردم محلی با بالاترین نرخ ابتلا به سرطان، تولد نوزادان با نقص مادرزادی و اختلالات تیروئید دست به گریبان هستند.
در جزیره فرانسوی پلی نزی نیز پیامدهای مشابهی گزارش شده است، حتی آزمایش هسته ای انجام شده نزدیک به این جزیره رانش زمین، سونامی و زلزله برای ساکنان آن به ارمغان آورد.
کارشناسان معتقدند اگر کره شمالی چنین آزمایشی را انجام دهد، ممکن است آسیب انسانی آن محدود باشد.
«ملیسا هانهام»، یکی دیگر از پژوهشگران مرکز مطالعات منع گسترش تسلیحاتی، در این باره می گوید: این موضوع به طور کلی بستگی به این دارد که بمب در کجا منفجر شود و الگوی هواشناسی در زمان آزمایش هسته ای چه باشد. اما آنچه از آزمایش های هسته ای در چند دهه اخیر می دانیم، این موضوع تاثیراتی بر روی محیط زیست و انسان ها بر جای می گذارد.