روزنامه اینترنتی «گازیتا.رو» در تحلیلی نوشته است: "رجب اطیب اردوغان" رئیس جمهوری ترکیه از امروز 8 سپتامبر الی 10 سپتامبر در آستانه بسر می برد که در جریان این سفر با "نورسلطان نظربایف" رئیس جمهوری قزاقستان دیدار و گفت‌وگو می کند. رهبر ترکیه سپس عازم جمهوری آذربایجان خواهد شد تا با "الهام علی اف" رئیس جمهوری این کشور نیز مذاکره نماید.
جدول زمانی این سفر همزمان با شرایطی شده است که روابط آنکارا با اتحادیه اروپا بسیار سرد شده و دورنمای عضویت ترکیه در این سازمان اصلا روشن نیست. در چنین شرایطی، اردوغان به این سمت سوق یافته تا برای یافتن متحدین سیاسی جدیدی در سایر بلوکها، از جمله جامعه مشترک المنافع، تلاش کند.
اردوغان در جریان سفر خود به آستانه، علاوه بر دیدار با نظربایف، در نشست سران سازمان همکاریهای اسلامی در زمینه مسائل علمی-فنی نیز شرکت خواهد کرد.
در اوایل سپتامبر و به مناسبت جشن اسلامی عید قربان، اردوغان و نظربایف مذاکرات تلفنی با یکدیگر داشتند که در جریان آن روابط دوجانبه و راههای تقویت آن را مورد بررسی قرار دادند و این گفتگوها در دیدار کنونی سران دو کشور دنبال خواهد شد. رئیس جمهوری قزاقستان نیز در اواسط سال 2016 به استانبول سفر کرده بود.
کاملا واضح است که روابط ترکیه و قزاقستان طی چند سال گذشته تقویت یافته، بطوریکه دقیقا آستانه نقش اصلی در عادی سازی روابط بین روسیه و ترکیه، بعد از حادثه سرنگونی جنگنده روسی توسط ارتش ترکیه در خاک سوریه را ایفاء کرده است.
اردوغان بعد از نشست سران سازمان همکاریهای اسلامی، مستقیما به باکو عزیمت خواهد کرد تا با الهام علی اف همتای آذربایجانی خود دیدار و گفتگو کند. توسعه همکاریهای دوجانبه، در مرکز توجه رهبران دو کشور قرار دارد.
آنکارا دیگر از کشورهای غربی مایوس شده است
انتخاب چنین مسیری برای سفر رئیس جمهوری ترکیه تصادفی نبوده و مربوط به آن می شود که روابط بین آنکارا و کشورهای غربی طی چند ماه اخیر و بعد از برگزاری همه پرسی قانون اساسی در ترکیه، بشدت تیره شده است. طی هفته گذشته نیز مقامات بلندپایه آلمان و فرانسه اظهاراتی داشتند که در مجموع گویای آن بود که در شرایط سیاسی کنونی در ترکیه، امکان ادامه مذاکرات برای عضویت این کشور در اتحادیه اروپا غیرممکن خواهد بود.
اردوغان نیز در واکنش به این اظهارات اعلام نمود که رهبران اتحادیه اروپا باید موضع گیری مشخصی در خصوص دورنمای عضویت ترکیه در این سازمان اتخاذ کنند. وی حتی چند ماه قبل گفته بود که ترکیه دیگر علاقه ای به پیوستن به اتحادیه اروپا ندارد.
به نظر می رسد با توجه به افزایش اختلافات بین ترکیه و کشورهای غربی، رجب اردوغان درصدد یافتن متحدین جدیدی در سایر جهات و دیگر بلوکهای سیاسی، بخصوص در منطقه خاورمیانه و حوزه نفوذ جامعه کشورهای مشترک المنافع و با کشورهایی است که مشترکات بیشتری با ترکیه دارند. در خاورمیانه روابط آنکارا با ایران و قطر بسیار نزدیک شده است و در میان جمهوریهای شوروی سابق هم قزاقستان و آذربایجان، همواره روابط خوبی با آنکارا داشتند و این روابط می تواند تقویت قابل توجهی پیدا کند، ضمن اینکه هر سه کشور ترک زبان هستند و مشترکات فرهنگی، اجتماعی و دینی نیز مردم آنها را به یکدیگر نزدیک می کند.
