نظرسنجیهای معتبر و نظر صاحبنظران حاکی از آن است که عملکرد ۶ ماهه اول ریاست جمهوری دانلد ترامپ، بدترین و مفتضحترین عملکرد تاریخ سیاسی آمریکا بوده است. کارشناسان موسسه گالوپ، معیار آنهایی که بر اساس تیپ و رفتار -و نه عملکرد- به وی رای مثبت دادهاند را عجیب و بیسابقه خوانده است. طبق نظر ناظران، اگر ترامپ با همین فرمان پیش برود، ضربه بزرگی به جبهه جمهوریخواهان خواهد زد.
روزنامه نیویورک تایمز در مقالهای به تاریخ ۲۱ جولای به قلم «برت استیونس» نوشت: اگر قرار باشد که یک قضاوت آزادانه در مورد کارنامه ۶ ماهه سیاست خارجی دولت ترامپ داشته باشیم، مناسبترین نمره، نمره درجه F است.
۱. اگر قرار باشد کسی مانند یک هوادار سرسخت ترامپ (ترامپکین) و یک شخص محافظهکار نگاه کند و بر اساس فلسفه «ماکیاولی»، امنیت بیشتر را در ترسناک بودن ببیند تا در محبوب بودن، آن وقت است که باز دوباره به ترامپ نمره قابل قبولی نخواهد داد. آمریکا در سوریه چه در دوره اوباما و چه در همین شش ماهه اول ترامپ، عملا باخته است. ترامپ به بروکسل و پاریس میرود و مردم آن کشورها با نفرت و ناسزا بدرقهاش میکنند. در قضیه عراق و موصل که کاملا منفعل عمل میکند و عملا خنثی محسوب میشویم. در قضیه اجماع جهانی بر علیه گرمایش تدریجی زمین هم شانه خالی میکند و آمریکا را به انزوای بینالمللی نزدیکتر میسازد. و اصولا نشان داده که چندان اعتقادی به جامعه بینالمللی ندارد. در نتیجه همه اینها، نمره مطلوبی به او نخواهید داد.
«ترامپکین» شکلکی که با کدو حلوایی ساخته شد و در جشن هالووین به عنوان نماد هوادارا خشمگین و متعصب ترامپ معرفی گردید. در آمریکا به هواداران ترامپ میگویند: ترامپکین که تلفیقی از دو واژه ترامپ+پامپکین (کدو حلوائی) است
۲. اگر کسی هوادار ترامپ نیست اما از هیلاری کلینتون هم دل خوشی ندارد، آن وقت انتظارش چیست؟ همه به خوبی میدانند که او یک اجیرشده سیاست است که غریزهاش در خدمت نخبگان پشت پرده قرار دارد. اما هر چه باشد، خیلی بهتر از ترامپ به منافع آمریکا خدمت میکند. اکنون «جیمز متیس» را در راس وزارت دفاع، «مایک پمپیو» را در راس سازمان CIA، «جان کلی» را در راس وزارت امنیت داخلی، و «هربرت مکمستر» را در راس مشاوران امنیت ملی داریم و هیچکدامشان کارنامه خوبی در این دولت از خود باقی نگذاشتند. اگر کلینتون هم بود، نخبگان بروکینگزی و مشتی استاد آکادمیک اتوکشیده را گرد خود جمع میآورد تا مثل دوره اوباما، دشمن بیش از پیش به هیکل ما بخندد. تا دوباره بیگانهها را با خودمان بیگانهتر کنیم، دشمن از ما نترسد و دوستانمان هم کمتر به ما اعتماد کنند. فقط شش ماه از ریاست جمهوری ترامپ گذشته و این در حالی است که او در قبال ناتو عملا زیرمیز رفاقت زده و نسبت به ایران و کره شمالی موضعی خصمانهتر در پیش گرفته است. پس اینجا هم نمره خوبی ندارد.
۳. یا ممکن است شخص محافظهکاری وجود داشته باشد و با خودش بگوید که نمره دادن به ترامپ چندان موضوعیت ندارد. ما از ریچارد نیکسون و رسوائی واترگیتاش سخن میگوییم که او را به یکی از منفورترین روسای جمهور تاریخ آمریکا بدل کرد؛ ما از جورج دابلیو بوش سخن میگوییم که او اشتباهاتاش در عراق، او را هم به این سرنوشت دچار کرد. اما نظرسنجیها نشان میدهد که ترامپ تا چه حد منفور است و با شکستن رکورد دو رییس جمهور سلف خود، عملا منفورترین رییسجمهور تاریخ آمریکا به حساب میآید؛ آن هم فقط در ۶ ماهه اول ریاستاش.
اصلا نیازی نبود که ترامپ ریاست جمهوری خود را با عصبانی کردن رییس جمهور مکزیک در آستانه دیدار با واشنگتن، درگیری با سازمانهای اطلاعاتی آمریکا، و اوقات تلخی با نخستوزیر استرالیا شروع کند. اصلا نیازی نبود که به کره جنوبی گوشزد کند که باید بهای هزینههای دفاع موشکی آمریکا به نفع این کشور که ممکن است در جنگ احتمالی با کره شمالی پیش بیاید را بپردازد. یا اینکه ناتو را به شدت زیر سوال ببرد و به تعهد آمریکا در قابل این سازمان پشت کند.
ترامپ از هیچکدام از این اعمال غلط در سیاست خارجی اجتناب نکرد چرا نه تنها شخصیت متزلزلی دارد که راه و رمز قدرتمند نشان دادن رییس جمهور را در تمسخر دیگر کشورها میبیند. شاید بتوان ترامپ را ماحصل و سرنوشت تفکر «محافظهکاری» دانست. حالا محافظهکاران از خود میپرسند که چه بر سر برنامهای که در سیاست خارجه داشتند، آمده است. دولت ترامپ، در همین ماه رسما اعلام کرد که ایران به تعهدات خود در برجام عمل کرده است. از سوی دیگر، به متحدینمان در سوریه بیتوجهی کرد. سپس، در نشست سران گروه ۲۰ در هامبورگ، میزان ارادت و علاقه خود به پوتین را نشان داد که این آخری از نظر ما آمریکاییها به قیمت پشت کردن به اسراییل به حساب میآید.
شکاف عمیق در سیاست خارجی ترامپ، ریشه روانشناختی ندارد بلکه فلسفی است. در ظاهر امر که دولت وی اولین دولت آمریکایی است که چندان میلی به دنبال کردن سیاست ضد انزواطلبی اجماع «هری ترومن»، سناتور «آرتور واندنبرگ» و سناتور «دین اچسون» که پس از جنگ جهانی دوم در شیپور دمیدند، ندارد. ترومن که جنایت جنگی هیروشیما و ناکازاکی را صورت داده بود، به همراه دین اچسون که در سالهای ۱۹۴۹ تا ۱۹۵۳ وزیر خارجهاش بود و واندنبرگ که یک سناتور جمهوریخواه بود، سیاست دخالت در کشورهای دیگر را به شدت تقویت کرد.
واندنبرگ و اچسون
میتوان با دقت بیشتری به مقاله مشترک «هنری مکمستر» مشاور عالی امنیتی ترامپ و «گری کوهن» رییس شورای اقتصاد ملی که در وال استریت ژورنال به تحریر در آمد نگریست: «دنیا، یک جامعه جهانی نیست. بلکه فضایی است که ملل و بازیگران غیردولتی وارد رقابت سود بیشتر شدهاند. این نشان میدهد که دولت ترامپ علاقهای به اینترناسیونالیسم ندارد و کارآفرینی برای ملت خود را به هر چیزی ترجیح میدهد. سیاستخارجهای که بر اساس نظریه «الکسیس دو توکویل» در رابطه با منفعت شخصی نشات میگیرد. نوعی «نئو-مگوآیریسم» بر اساس دیدگاه «جری مگوآیر» که میگفت «به من بگو پول کجاست».
شاید در انتخابهای غلط ترامپ، نیتهای درست برای مردم آمریکا باشد اما چیزی که مسلم است این است که وی و یاراناش، سیاست را بیشتر شبیه میدان بازی میبینند. آن بازی که اصلا به نفع آمریکا نیست.
بررسی تحلیلی-آماری کارنامه ۶ ماهه ترامپ (پولیتیکو)
روزنامه و پایگاه تحلیلی «پالیتیکو» در تازهترین گزارش خود در مورد کارنامه ۶ ماهه عملکرد ترامپ به قلم «استیون شپرد» و «جان مککلور» نوشت: ۶ ماه از جلوس دانلد ترامپ بر کرسی کاخ سفید میگذرد و کارنامه عملکرد وی نشان میدهد که بدترین رییسجمهور تاریخ آمریکا تا بدین لحظه است. نظرسنجیها حاکی از آن است که با همین فرمانی که ترامپ پیش میرود، تهدید بزرگی در انتخابات میاندورهای سال آینده برای جمهوریخواهان خواهد بود.
نظرسنجی معتبر موسسه «گالوپ» نشان میدهد که محبوبیت ترامپ از زمان تحلیفاش که ۴۰ و اندی بود، به ۳۹ درصد کنونی تنزل یافته است؛ و این بیشترین میزان تنزل در ۶ ماه برای یک رییسجمهور در تاریخ آمریکاست.
این نظرسنجی از آمریکاییها خواسته است تا نظرشان را در مورد عملکرد دانلد ترامپ ابراز نمایند. نظرسنجی گالوپ از ۱۵۰۰ نفر بصورت تماس تلفنی صورت گرفته و درصد خطای آن ۳+ است.
همانطور که در نمودار زیر مشهود است، بطور طبیعی اقبال لیبرالها که شامل دموکراتها و هواداران حزب لیبرال میشود، نسبت به ترامپ بسیار کم است و حتی کمتر از روسای جمهور جمهوریخواه سلف وی. اما نکته اینجاست که رییس جمهور کنونی در میان محافظهکاران هم وضعیت مطلوبی ندارد و منحنی حمایت و اعتماد به وی، نه تنها به سمت نزول سوق پیدا کرده که چندین ماه است که در وضعیت عدم افزایش و صعود قرار دارد و این بیسابقه است. او، در میان اعتدالگرایان هم پایگاهی ندارد. آنها مدتهاست که آن یک مقدار اعتماد را هم برگرفتهاند و منحنیشان در حالت ایستا قرار دارد.
در نظرسنجی، از میان شرکتکنندگان که شامل زنان، مردان، تحصیلکردگان و کمسوادان، سفیدپوستها، اقلیتها، و افراد سطوح مختلف اقتصادی میشدند، محافظهکاران و بخشهای ایدئولوژیگرا با حمایت بیش از ۵۰ درصدی خود نسبت به ترامپ و تلاش برای حفظ آبروی جمهوریخواهان، کمی آمار او را بالا بردند. در غیر این صورت، آمارها به مراتب بدتر میشد.
یکی از نکات مضحک این بود که هواداران ترامپ در نظرسنجی بیشتر تلاش میکردند که رای به کاراکتر و خلق و خوی او بدهند تا به عملکردش. این برای اولین بار است که هواداران یک رییس جمهور، لزوما اخلاق و رفتار او را معیار رای دادن در چنین سطحی قرار میدهند و یک بار دیگر چهره واقعی طیف حامیان ترامپ نشان داده میشود. طبق نظر کارشناسان گالوپ، روسای جمهور آمریکا پیوسته دارای تنزل تدریجی بودهاند اما نه اینکه با این سرعت و شدید میزان محبوبیتشان افت و سقوط بیابد.