پس از گذشت نزدیک به 50 روز از آنکه «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا تداوم ارسال تسلیحات به نیروهای کُرد مبارز در شمال سوریه را تصویب کرد، رجب طیب اردوغان رئیس جمهورر ترکیه اعلام کرد در صورت مواجه شدن با هرگونه تهدیدی از سوی شبهنظامیان کُرد در شمال سوریه، واکنش نشان خواهند داد.
ترامپ، بازی اوباما را عوض کرد
در هفتهها و ماههای پایانی ریاست جمهوری اوباما، آمریکا در زمینه عدم حمایت از کُردهای سوریه، هماهنگی و همکاری نسبتا زیادی با ترکیه داشت به نحوی که کُردهای شمال سوریه در خصوص این موضوع که آیا واقعا آمریکاییها از آنان حمایت میکنند یا خیر، بسیار بدبین شده بودند؛ عدم ارسال سلاح به کُردهای سوریه و اجازه به ترکیه برای ورود نظامی به خاک سوریه برای آنچه مبارزه با داعش عنوان شد، از جمله اقدامات اوباما بود که خشمگین شدن کُردهای سوریه را در پی داشت.
آمادهباش اردوغان
اردوغان شب گذشته در ضیافتی گفت: «اگر ترکیه با تهدیدی از سوی گروه تروریستی یگانهای مدافع خلق مواجه شود، بدون تردید و بلافاصله عملیات دیگری شبیه سپر فرات برای تلافی آغاز خواهد کرد.»
وی ضمن انتقاد از حمایت نظامی آمریکا از گروههای کُرد بیان داشت: «ما به متحدان استراتژیک خودمان گفتیم، با ما در نبرد با داعش همکاری کنید ولی آنها عملیات در کنار گروههای تروریستی را انتخاب کردند.»
این صحبتهای رئیس جمهور ترکیه در شرایطی مطرح میشود که ترکیه طی ماههای گذشته بارها و بارها به کاخ سفید در این باره هشدار داده است اما واشنگتن همچنان به ارسال تسلیحات و مهمات به شبهنظامیان اتحاد دموکراتیک (پ.ی.د) و یگانهای مدافع خلق (ی.پ.گ)-کردهای ادامه میدهد.
پارادوکس عملیاتی آمریکا و ترکیه
در این زمینه جعفر قنادباشی کارشناس مسائل غرب آسیا با بیان اینکه کُردهای سوریه امروز به شمال شرقی این کشور محدود شدهاند، عنوان کرد: ترکیه و آمریکا علیرغم دارا بودن اشتراک نظرهایی در زمینه بحران سوریه، در مساله بها دادن یا ندادن به کُردهای این کشور، دچار یک پارادوکس عملیاتی شدهاند.
وی با بیان اینکه هم ترکیه و هم آمریکا، هر دو میخواهند زمینهای را فراهم کنند که معارضین دولت سوریه همچنان در این کشور به حیات خود ادامه دهند و دولت بشار اسد را تحت فشار قرار دهند، تصریح کرد: آمریکاییها در این زمینه فهمیدند که «تحریک انگیزههای قومی کُردهای سوریه» در مقابله با داعش و البته دولت بشار اسد، سریعترین پاسخ به مساله آنهاست.
قنادباشی ادامه داد: از سوی دیگر نه آمریکا و نه ترکیه، هیچیک نمیخواهند که تیرهای سلاحها و مُهمات کُردهای سوریه، در خاک ترکیه موجبات آشوب و هرچ و مرج را فراهم کند؛ ترکیه عضو ناتو است و آمریکا خوب میداند که شروع درگیری ترکیه با کُردها (کُردهای سوریه و ترکیه) چه تبعات سنگینی برای ناتو در پی خواهد داشت.
این کارشناس مسائل غرب آسیا با بیان اینکه نباید فراموش کرد که کُردهای سوریه با کُردهای 16 استان ترکیه در ارتباط هستند، گفت: ممکن است هرگونه اقدام ایذایی اردوغان در برابر کُردهای سوریه، بلوا و آشوب را به داخل استانهای کُردنشین ترکیه منتقل کند.
انتقال تسلیحات به عراق
احزاب کرد عراق روز چهارشنبه (۱۷ خرداد) بدون حضور «جماعت اسلامی کردستان عراق» و «جنبش تغییر» با مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان جلسهای تشکیل دادند و تصمیم به برگزاری همهپرسی استقلال در تاریخ سوم مهر ماه گرفتند؛ همهپرسی ای که به اعتقاد اکثر کارشناسان نهایتا با چند روز تاخیر برگزار میشود و اقلیم کُردنشین عراق را از این کشور جدا میکند؛ و هیچ دور از ذهن نیست که سلاحها و تجهیزات آمریکایی که ماههاست در اختیار کُردهای سوریه است، پس از همهپرسی استقلال کردستان عراق، به آنجا انتقال پیدا کند و بار دیگر هرج و مرج را در عراق به اوج خود برساند.
اولویت رژیم صهیونیستی
همچنین حسن هانیزاده کارشناس مسائل غرب آسیا پیشتر در گفتوگو با میزان با بیان اینکه اکنون به شکل بسیار آشکاری، ایجاد «کردستان بزرگ» جزو اولویتهای رژیم صهیونیستی است، عنوان کرد: صهیونیستها این اولویت را هم در مراجع رسمی، هم در کتاب هایشان و هم در دکترینهایی که سال ۲۰۰۰ منتشر کردند، بازگو کردهاند.
کلام آخر
با وجود اینکه ترامپ هنوز معین نکرده که دامنه حمایتش از کُردهای سوریه تا کجا ادامه خواهد داشت، اما به نظر میرسد که پس از شکست قریبالوقوع داعش در منطقه، سلاحها و مهماتی که آمریکاییها برای مبارزه با داعش در اختیار کُردهای سوریه قرار دادهاند، همچنان در منطقه غرب آسیا قربانی خواهد گرفت.