شبکه تلویزیونی ام اس ان بی سی آمریکا در گزارشی درباره اعلام اخیر دولت ترامپ مبنی بر اینکه توافق هسته ای ایران همچنان مؤثر و در جریان است، نوشت در این مقطع، کمترین چیزی که می شود گفت این است که بحث بر سر یکی از مهم ترین دستاوردهای سیاست خارجی دولت اوباما طبق میل جمهوریخواهان پیش نرفته است و هیچ دلیلی وجود ندارد که ترامپ اعلام نکند «تازه فهمیده» است که توافق ایران در نهایت ایده خوبی است.
این شبکه تلویزیونی در گزارشی به قلم استیو بنن در پایگاه اینترنتی خود نوشت: شاید دونالد ترامپ نداند که توافق بین المللی هسته ای با ایران چه هست و چگونه عمل می کند، اما او می داند که از این توافق بیزار است. این فرد جمهوریخواه، توافق هسته ای ایران را «وحشتناک» توصیف کرده است. ترامپ در زمان نامزدی ریاست جمهوری اعلام کرد: «اولویت شماره یک من، برچیدن این توافق فاجعه بار با ایران است.»
وی تنها یک ماه پس از نامزدی ریاست جمهوری آمریکا گفت توافق ایران «تهدیدی مستقیم برای امنیت ملی» است. او دو هفته بعد گفت این توافق بین المللی «به عنوان یکی از احمقانه ترین و خطرناکترین اشتباه در تاریخ کشورمان، در یادها خواهد ماند.» وی پس از آنکه نامزد قطعی جمهوریخواهان شد، تا جایی پیش رفت که گفت احتمالاً این توافق «منجر به هولوکاست هسته ای» خواهد شد.
بنابراین حتماً برای دولت ترامپ بسیار ناامیدکننده بوده است که اعلام کند این توافق ترسناک همچنان کارآمد است.
دولت ترامپ به کنگره اطلاع داده است که ایران از شرایط توافق هسته ای مذاکره شده توسط باراک اوباما در سال 2015 تبعیت و اعلام می کند که آمریکا تعلیق تحریم های جمهوری اسلامی ایران را در ازای محدودیت برنامه اتمی این کشور تمدید کرده است.
شاید این همان چیزی نیست که ترامپ انتظار داشت درباره توافقی بگوید که دوست دارد از آن بیزار باشد.
البته این بدان معنا نیست که حامیان توافق ایران می توانند درباره آینده این توافق خیال آسوده ای داشته باشند. بلکه برعکس، دولت ترامپ هنوز مشغول بررسی طرح هایی برای نقض شرایط توافق است. فقط به این خاطر که توافق همچنان کارآمد است، به این معنا نیست که کاخ سفید از آن حمایت می کند.
اما در این مقطع، کمترین چیزی که می شود گفت این است که بحث بر سر یکی از مهم ترین دستاوردهای سیاست خارجی دولت اوباما طبق میل جمهوریخواهان پیش نرفته است. دو سال پیش که مقامات جمهوریخواه برای سنگ اندازی در مسیر مذاکرات مهم بین المللی (برای دستیابی به توافق هسته ای با ایران) تلاش نکردند، شکست اجتناب ناپذیر این توافق را پیش بینی می کردند.
آن پیش بینی ها، دست کم تاکنون اشتباه از آب درآمد و ممکن است ترامپ - که هرگز نشانه ای از آشنایی با جزئیات سیاستی که فکر می کند از آن متنفر است، از خود بروز نداده است- اجازه دهد این سیاست ادامه یابد.
تا مدتی، نشانه هایی از در پیش گرفتن این مسیر مشاهده می شود. در آستانه انتخابات، یکی از مشاوران سیاست خارجی ترامپ به نام ولید فارس گفت اگر ترامپ به ریاست جمهوری انتخاب شود، توافق ایران را بر هم نخواهد زد. خود ترامپ نیز اذعان کرد که بر هم زدن این توافق «بسیار دشوار» خواهد بود. پس از انتخابات، رینس پریباس، رئیس کارکنان کاخ سفید گفت شاید در نهایت دولت ترامپ از توافق تبعیت کند. اندکی پس از آن نیز پل رایان، سخنگوی کاخ سفید در ماه فوریه اعلام کرد معتقد است سیاست دوره اوباما، احتمالاً به قوت خود باقی خواهد ماند.
جیمز ماتیس، وزیر دفاع آمریکا در جلسات استماع که برای دادن رای اعتماد به وی در کنگره برگزار شد، در پاسخ به درخواست سناتورها برای اظهارنظر درباره توافق ایران گفت: «فکر می کنم این یک توافق کنترل تسلیحاتی ناقص است. این یک پیمان دوستی نیست. اما وقتی که آمریکا حرفی می زند، ما باید روی حرف خودمان بمانیم و با متحدانمان همکاری کنیم.»
نمی توانم پیش بینی کنم که کاخ سفید در نهایت چه کار خواهد کرد- این موضوعی غیرقابل پیش بینی است-، اما تاریخ اخیر نشان می دهد که نباید چندان روی اظهارات قبلی ترامپ حساب کرد. درست است، رئیس جمهور توافق هسته ای ایران را به صراحت محکوم کرد، اما وی اظهارات مشابهی نیز درباره منسوخ شدن ناتو، دستکاری واحد پول چین، به درد نخور بودن بانک صادرات-وارات، و چند موضوع دیگر بیان کرد که پس از چند مکالمه کوتاه با افرادی معتبر، نظر خود را درباره آنها تغییر داد.
هیچ دلیلی وجود ندارد که ترامپ اعلام نکند «تازه فهمیده» است که توافق ایران در نهایت ایده خوبی است.
