سید حمزه صفوی مدیرعامل موسسه آینده پژوهی جهان اسلام در کنفرانس دو روزه گفتگوهای بغداد که با موضوع گفتگوهای بغداد، گزینه‌های بعد از داعش برگزار شد، گفت: تاریخ معاصر غرب آسیا فراز و نشیب‌های زیادی داشته است، از قرن بیست تاکنون همواره این منطقه طعمه رقابت‌های استعماری ابرقدرت‌ها و حیاط خلوت آنها بوده است.
وی با اشاره به قرارداد سایکس پیکو در سال 1916 و کارنامه سیاه یکصد ساله امنیتی غرب در منطقه غرب آسیا تأکید کرد: در غرب به ملت‌های غرب آسیا به‌عنوان انسان‌های برابر با خود نگریسته نمی‌شود و تأمین امنیت در این منطقه در اولویت های غرب قرار ندارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با اشاره به نظریه مجموعه امنیتی، باری بوزان اظهار داشت: باری بوزان و همکارانش در این نظریه، "مجموعه امنیتی منطقه‌ای" را مجموعه‌ای از واحدها می‌دانند که در آنها فرایندهای عمده امنیتی کردن و غیرامنیتی کردن یا هردوی آنها با هم مرتبط اند و مشکلات امنیتی آنها نمی‌تواند جدای از یکدیگر تحلیل یا حل شود. این نظریه، امنیت را موسع و چندبعدی می بیند.
صفوی تأکید کرد: تجربه یکصد سال اخیر به ما نشان داده است هر زمانی که در منطقه به دنبال راهکار امنیتی خارج از خود منطقه بوده‌ایم، بحران در منطقه بیشتر شده است و راهکار الگوی امنیتی کاملا درون‌زا است.
مدیرعامل موسسه آینده پژوهی جهان اسلام با اشاره به آیه شریفه " اِنَّ اللّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَومٍ حَتّیَ یُغَیِّروا ما بِاَنفُسِهِم" خاطرنشان کرد: اگر ما بدنبال تغییر در احوالمان و حرکت به سمت جلو هستیم سرچشمه و منبع تغییر در درون خودمان است و با وجود نقش مداخله‌گر قدرت‌های فرامنطقه‌ای، اگر به دنبال استقرار امنیت در منطقه هستیم، باید اعتقاد داشته باشیم که امنیت باید از درون منطقه شکل بگیرد.
مدیرعامل موسسه آینده پژوهی جهان اسلام اظهار داشت: امنیت در منطقه غرب آسیا با اراده و تلاش دولت‌های منطقه ایجاد می شود و دخالت و وابستگی به قدرت‌های فرامنطقه ای بر بحران می‌افزاید.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، با بیان اینکه بعد از غلبه و پیروزی بر داعش، اولین فرصتی که برای عراق ایجاد می شود شناخت دوست و دشمن است، گفت: با جنایت های گروه‌های تکفیری نظیر داعش اکنون مردم راحت تر می‌توانند دوستان و دشمنان خود را بشناسند. اینکه چه کسانی در مبارزه با داعش در کنار ملت عراق ایستادند و چه کسانی کارشکنی کرده و علیه امنیت و مصالح ملت عراق حرکت کردند.
این کارشناس مسائل جهان اسلام، تضعیف و انزوای جهانی تفکر تکفیری را دومین فرصت برای مردم عراق عنوان کرد و افزود: اگر تا قبل از این در ارتباط با خوب و یا بد بودن و خطر تفکر تکفیری ها اختلاف نظر وجود داشت، هم اکنون عمق فاجعه و غیرانسانی بودن تفکر تکفیری بر همگان روشن شده است.
صفوی در تبیین فرصت های بالقوه داعش برای ملت عراق خاطرنشان کرد: سومین فرصتی که داعش پس از نابودی برای عراق می‌تواند داشته باشد، این است که نقش مرجعیت دینی به‌عنوان سرمایه اجتماعی برای ملت عراق آشکارتر شد و چهارمین مسئله بازترشدن دست دولت عراق در مدیریت روابط خارجی خود است.
وی در تحلیل تهدیدات بالقوه داعش و جریانات تکفیری برای دولت- ملت عراق تصریح کرد: اولین تهدید می‌تواند تحمیل توافقنامه امنیتی از طرف ابرقدرت‌ها به دولت عراق باشد. نزاع بر سر مناطق آزادشده بین اربیل و بغداد نیز می تواند تهدید محسوب شود. در حال حاضر کردها جزو نیروهای مؤثر در صحنه میدانی مبارزه با داعش هستند و با توجه به عدم ترک مناطق تصرف‌شده، احتمال اختلاف میان حکومت مرکزی و اقلیم کردستان بالاست که اگر مدیریت نشود می‌تواند به بحران تبدیل گردد.
مدیرعامل موسسه آینده پژوهی جهان اسلام در پایان تأکید کرد: احتمالا بعد از دفع بحران داعش، مقابله و جوسازی ها علیه حشدالشعبی افزایش پیدا خواهد کرد. در حال حاضر حشدالشعبی در عملیات‌های ضد تروریسم توانسته موفق عمل کند اما در عراق پسا داعش، موجودیت حشدالشعبی ممکن است از سوی مخالفین با اتهاماتی نظیر فرقه‌گرایی و... مواجه شود.
کنفرانس گفتگوهای بغداد، این هفته با سخنرانی نخست وزیر و رییس پارلمان عراق و شخصیت های سیاسی و علمی از کشورهای اسلامی در پارلمان این کشور و دانشگاه بغداد برگزار شد.
