اوضاع سوریه در سایه رخدادها و تحولات میدان های جنگ و پشتیبانی آمریکا و کشورهای منطقه از گروه های تکفیری و ناتوانی بین المللی برای پایان دادن به این مسائل که جنگ رسانه ای میان روسیه و آمریکا را به دنبال داشته پیچیده تر می شود. در پایان سال 2013 میلادی بحران سوریه خطرناک ترین مراحل خود را پشت سر گذاشت. در آن زمان هیاهو شد که جنگنده های آمریکا و کشورهای اروپایی راهی سواحل دریای مدیترانه شده اند تا سوریه را بمباران کنند. اما توانایی رهبری سوریه و روسیه در برخورد با تحولات تازه، دشمنان را ناکام گذاشت. در نتیجه می توان گفت که ترساندن های آمریکا نشان دهنده شکست و تنگنایی است که اوباما و همپیمانان آن گرفتار آن هستند. آنان نتوانسته اند جنگ را در سوریه یکسره کنند وبه منافع خود در منطقه دست یابند.
روسیه در پایان سبتامبر سال گذشته با حضور نظامی در سوریه با قدرت به منطقه خاورمیانه برگشت. برقراری توافق آتش بس نهم سبتامبر امسال با وجود اینکه به سرعت نادیده گرفته شد اما به طور آشکار نشان داد که قدرت نفوذ روسیه در منطقه افزایش یافته و واشنگتن به نقش محور روسیه در سوریه اعتراف کرده است.
ائتلاف مبارزه با داعش به سردمداری آمریکا با شکست روبرو شده است. این ائتلاف برای نابودی گروه های تکفیری تلاش نمی کند بلکه این ائتلاف سبب رشد و گسترش این گروه ها در منطقه شده است. روسیه با حمله های نظامی خود علیه گروه های تروریستی و دیگر گروه هایی که از پشتیبانی آمریکا برخودار هستند از نظام سوریه حمایت کرد.
تحلیل حمایت روسیه از سوریه
به راحتی می توان حمایت روسیه از نظام سوریه و تمایل واشنگتن برای اسقاط این نظام را تحلیل کرد. پس از حمله آمریکا به عراق و ویران شدن لیبی در پی دخالت نظامی غربی ها، سوریه یکی از آخرین همپیمانان مسکو در جهان عرب از زمان شوروی سابق است. روسیه در بندر طرطوس دارای پایگاه دریایی است که آخرین پایگاه این کشور در منطقه خاورمیانه است. از این رو، روسیه این بار آمادگی این را نداشته است که در جهان عرب سوریه را از دست بدهد. همه این مسائل نشان می دهد روسیه در دفاع از منافع خود در سوریه از راه پشتیبانی از نظام سوریه جدی است. این به مفهوم آن است که روسیه در برابر دخالت های نظامی آمریکا در منطقه و به ویژه سوریه دست بسته نخواهد نشست.
در واقع تغییر نسبی موضع آمریکا درباره سوریه و همکاری با نظام سوریه و پذیریش نقش بشار اسد در دوره مرحله انتقالی و همکاری با او در هر گونه مذاکره ای برای آینده سوریه پیروزی واقعی برای مسکو به شمار می رود.
آنچه نشان دهنده پافشاری مسکو در حمایت از نظام سوریه است آن است که مسکو به تازگی اعلام کرده است ناو هواپیمابر دریادار کوزنتسوف را برای کمک به کشتی های روسیه که دریای مدیترانه در حمله به گروه های تروریستی نقش دارند، ارسال می کند.
تاثیر حضور نظامی روسیه در سوریه
دخالت نظامی روسیه در سوریه معادله ها را در منطقه تغییر داد. از زمانی که روسیه حمله های هوایی خود را علیه داعش و دیگر گروه های تکفیری آغاز کرده است ارتش سوریه توانست بسیاری از مناطق را از زیر کنترل داعش خارج کند. افزون بر این، حمله های روسیه سبب شده است که نظام سوریه در میدان های نبرد دست برتر را داشته باشد و بتواند در هرگونه مذاکره ای صلحی با دستانی پر شرکت کند. با این همه دیده می شود که روسیه و سوریه دامنه فعالیت خود را افزایش داده اند و پافشاری می کنند که در نبرد شهر حلب به پیروزی برسند. در کنار این پافشاری روسیه و سوریه صدای فریاد آمریکا هم بالا رفته است. زیرا آمریکا به ژرفای تنگنای خود پس از نبرد حلب پی برده است. در این زمینه یارون فریدمن خاورشناس رژیم اسرائیل در روزنامه عبری زبان یدیعوت آحارونوت نوشت: هرکسی که در سوریه پیروزی شود می توان در سراسر سوریه به پیروزی دست یابد اوضاع در حلب نشان می دهد که نقش آمریکا در جنگ سوریه از بین رفته و نقش روسیه با حمایت بسیار از دولت سوریه افزایش یافته است.
موضع روسیه درباره بحران سوریه و توان ارتش سوریه در پایداری و رویارویی با گروه های تکفیری نقش بزرگی در دستیابی به پیروزی داشته است. در این زمینه طرح های آمریکا و همپیمانان آن بر خلاف منافع آنان پیش رفت. همه طرح هایی که آمریکا علیه سوریه ترسیم کرده بود و امکاناتی که برای فروپاشی دولت و نظام سوریه بکار گرفته بود هیچ سودی به دنبال نداشت. از این رو دیده می شود همه شرط بندی ها علیه سوریه با شکست روبرو شد
سیاست واشنگتن درباره سوریه در وضعیت تاسف باری به سر می برد. این سیاست از ضربه های بسیاری که دیده است رنج می برد. خبرهای شمال و جنوب سوریه برای آمریکا و همپیمانان آن نگران کننده است. از این دیده می شود که آمریکا و همپیمانان آن هرگز برای درگیری نظامی علیه روسیه آمادگی ندارند. زیرا آنان می دانند که وارد شدن به درگیری نظامی برایشان هزینه بسیاری به دنبال دارد.
از این رو دیده می شود آنان رسانه های خود را به کار گرفته اند تا چهره ائتلاف روسیه و سوریه را در برابر افکار عمومی جهانی تخریب کنند تا از این راهبرد شکست های خود در سوریه را جبران کنند.
به طور کلی می توان گفت ناتوانی آمریکا و همپیمانان عرب آن در شکست ارتش سوریه و اشغال حلب بر قدرت محور سوریه و روسیه افزوده است. این مساله سبب شده است که شرط بندی آمریکا و همپیمانان آن بر روی گروه های تکفیری با شکست روبرو شود. نزدیک است که کار تروریست ها در حلب یکسره شود. به طوری ارتش سوریه و همپیمانان آن به شدت گروه های تروریستی را زیر فشار قرار داده اند و جنگنده های روسیه پایگاه این گروه های را هدف قرار داده اند.
با این شکست ها آمریکا اعتبار خود را در منطقه از دست داده است. از این رو به نظر می رسد امریکا برای پیش بردن طرح خود علیه سوریه ماموریت سختی را در پیش رو دارد. این طرح های به دلیل شدت ضربه های روسیه و پیشروی های بزرگ ارتش سوریه و سلحشوری های افراد این ارتش به موفقیت نخواهد رسید. از این در برابر آمریکا و همپیمانان آن تنها یک راه برای رهایی از این تنگنا است و آن این است که از راه سیاسی این بحران حل شود و همه گروه های سوریه بر سر میز مذاکره حاضر شوند و بدون دخالت آمریکا و غرب مشکلات موجود را حل کنند.