پایه‌های خلافت خودخواسته داعش با سرعت در حال سست شدن است. ماه ژوئن گروه تکفیری عراق از فلوجه بیرون رانده شد و هدف حملات هوایی ارتش عراق قرار گرفتند، شورشیان تحت حمایت آمریکا تروریستی‌های داعش را در استان منبج سوریه محاصره کردند و حالا به رقه، پایتخت دوفاکتوی این گروه تروریستی چشم دوختند. در مجموع داعش نیمی از سرزمین‌های خود در عراق و 20 درصد سرزمین‌های تحت تصرفش در سوریه را از دست داده است و حالا در لیبی، مهم‌ترین سنگرش متحمل خسارت‌های سنگینی شده است.
با این حال هنوز نبرد اصلی فرا نرسیده است، نبرد برای حفظ رقه و موصل، دو شهر بزرگ تحت تصرف گروه تروریستی داعش. به نظر می‌رسد داعش از تمام توانش برای حفظ این دو شهر استفاده خواهد کرد. داعش با دیگر گروه‌های تروریستی متمایز است، چه از منظر عملکرد وحشیانه‌شان و چه گستره قلمروهای تحت تصرف‌شان.
داعش دوست دارد از سایر گروه‌های تکفیری پیشی بگیرد، این گروه از هر فرصتی برای ساخت آرمانشهر یا ساخت خلافت خودخوانده‌اش استفاده می‌کند، حتی اگر ساکنان آن سرزمین از عملکردش ناراضی باشند. پس این گروه برای نیل به اهدافش از وسیله‌ای استفاده خواهد کرد. با این همه داعش در حال تبدیل شدن به سازمانی قراردادی و غیرمتمرکز است. ابومحمد عدنانی، سخنگوی داعش طی چرخشی ناگهانی در ماه می اعلام کرد که ما برای تصرف سرزمین‌ها نمی‌جنگیم. در حال حاضر آنها در تلاشند تا مواضع‌شان را در رقه و موصل حفظ کنند، آن هم با توسل به تاکتیک‌های چریکی.
عدنانی از اعضای داعش خواست تا در تاکتیک‌هایشان تجدید نظر کرده و برای ضربه زدن به دشمنان این گروه به راه دیگری متوسل شوند. به گفته وی پیروزی‌های داعش در شهرهایی که به‌عنوان پایگاه اصلی این گروه قلمداد می‌شود، مهم‌تر است. بسیاری از اعضای داعش به دعوت وی پاسخ مثبت دادند، حملات تروریستی در شهرهای اورلاندو، استانبول، داکا، بغداد و جده که منجر به کشته شدن صدها نفر شد در راستای همین دعوت بود. گروهی از اعضای داعش انجام چنین حملاتی را طراحی کرده، برخی اجرا کردند و برخی دیگر از آن الهام گرفتند، تنها نتیجه حاصل از آن انحراف اذهان عمومی از شکست‌های پی‌درپی داعش در عراق و سوریه بود، در همین راستا فواز جرجس، استاد دانشکده اقتصاد لندن بر این باور است که داعش رویکرد خشن‌تری در پیش خواهد گرفت و مطمئنا 12ماه آینده نسبت به 12ماه گذشته خونین‌تر خواهد بود. استراتژی گروه تروریستی داعش آن‌گونه که می‌اندیشیم نیست، داعش برخی گروه‌ها را برای انجام فعالیت‌های تروریستی در سال‌های آینده به غرب فرستاده است، در همین راستا باید گفت که حملات تروریستی در پاریس، بروکسل، و استانبول توسط اعضای تربیت شده داعش هدایت شد، با این حال ائتلاف به رهبری آمریکا این گروه تروریستی فشارهای شدید مالی را بر این گروه تحمیل کرده است، با این حال همان‌گونه که جان برنان، رئیس سازمان سیا می‌گوید هنوز داعش به‌طور کامل فلج نشده است. این گروه بسیاری از اعضایش را از دست داده است، منابع مالی‌اش کاهش یافته و به همین دلیل برای انجام فعالیت‌های تروریستی از ظرفیت مناسبی برخوردار نیست. با این حال به باور تحلیلگران موسسه بروکینگز انگیزه اعضای داعش با از‌دست دادن نیمی از قلمرو این گروه تروریستی قوی‌تر هم خواهد شد.
این نهاد سپس به انفجار بغداد اشاره می‌کند، حمله تروریستی که درست سه روز بعد از آزادی فلوجه رخ داد و بیش از 292 کشته بر جای گذاشت. فشارها بر داعش برای خروج از رقه و موصل در سال آینده افزایش خواهد یافت، برنان می‌گوید سازمان سیا هنوز نمی‌تواند برنامه این گروه تروریستی را پیش‌بینی کند، آن هم زمانی که بخش عمده‌ای از قلمرو خود را از دست داد. علیرغم تمام این گمانه‌زنی‌ها باید گفت که در شرایط کنونی شبحی از خلافت خودخوانده داعش در عراق و سوریه باقی‌مانده است. سوالی که مطرح می‌شود این است، آیا داعش می‌تواند بار دیگر قدرت اولیه خود را به دست آورد.
