کمتر از دو ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ، دومین سوءقصد به جان دونالد ترامپ ، رئیسجمهور پیشین و نامزد کنونی حزب جمهوریخواه در ماراتن 2024، تحولات سیاسی ایالات متحده را به سرخط اخبار کشانده است. شامگاه دوشنبه بود که رسانهها از تلاش دوباره برای ترور ترامپ در نزدیکی باشگاه گلف عمارت مشهور وی در فلوریدا موسوم به «مار-ئه-لاگو» خبر دادند. فردی که قصد انجام سوءقصد را داشته «ریان واسلی روث» یک بسازبفروش معرفی شده است.
مظنون هماکنون در بازداشت پلیس بهسر میبرد ولی انگیزهاش هنوز مشخص نشده است. او یک قبضه مسلسل نیمه خودکار کلاشنیکف آکا47 به همراه داشته و در تلاش برای تصویربرداری از عملیات ترور ترامپ بوده است. واسلی یکی از حامیان انتخاباتی دموکراتها محسوب میشود که در گذشته ۱۹ بار کمک مالی به این کمپینها داشته است. به گفته برخی مقامات افبیآی، مظنون هنگام تیراندازی حدود 300 تا 500 متر با ترامپ فاصله داشت.
اتفاق اخیر واکنشهای بسیاری به دنبال داشته است. ترامپ ضمن قدردانی از سرویس مخفی برای نجاتدادن جانش در پستی در شبکه ایکس نوشت: «روز بسیار جالبی بود!» کامالا هریس، نامزد دموکرات و رقیب دونالد در انتخابات پیش رو هم در شبکه ایکس نوشت: «خوشحالم که او سالم است. خشونت جایی در آمریکا ندارد». دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین با اشاره به انتشار گزارشهایی مبنی بر ارتباط اوکراین با مظنون سوءقصد اخیر، گفت: بازی با آتش عواقب خودش را دارد! جالبتر از همه واکنش ایلان ماسک، میلیاردر آمریکایی بود. مالک شبکه اجتماعی ایکس با انتشار پیامی نوشت: «چرا هیچکس تلاش نمیکند کامالا یا بایدن را ترور کند؟»
ارمغان ترور ترامپ چیست؟
این دومین سوءقصد به جان ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی است. او دو ماه پیش در ۱۳ژوئیه هدف تروری ناکام قرار گرفت. آن حادثه در محل برگزاری تجمع انتخاباتی در ایالت پنسیلوانیا رخ داد که در آن گوش راست ترامپ بر اثر برخورد گلوله زخمی شد. فردی بیستساله به نام «توماس متیو کروکس» عامل آن تیراندازی معرفی شد.
تکرار چنین رویدادی، اکنون این پرسش را پیش کشیده که این دست اتفاقات چه تأثیری بر میزان گرایش مردم به ترامپ و افزایش سبد رأی او خواهد داشت؟ پس از نخستین سوءقصد، انتشار گسترده عکس دونالد با مشت گرهکرده و گوش خونآلود، بخشی از تلاشها در راستای ارائه تصویر «مردی قوی» در مقایسه با جو بایدنِ رنجور بود. در طول یک هفته پس از آن حادثه، ترامپ در نظرسنجیهای تمام هفت ایالت چرخشی اصلی، سیری صعودی را طی کرد و برخی معتقد بودند آن «قاب خوشآب و رنگ» او را در انتخابات برنده خواهد کرد. اما حالا شرایط و رقابت انتخاباتی، متفاوت است. کامالا هریس پس از معرفی به عنوان جایگزین بایدن، شکاف در نظرسنجیها را به شکل قابل توجهی از بین برد و حتی در برخی ایالتهای اصلی دست بالا را گرفت.
سرخوردگی سیاسی در آمریکا
امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا در گفتوگو با قدس در تحلیل رخدادهای اخیر، یکی از دلایل افزایش سطح ترور را شدت خشونت سیاسی در فضای انتخاباتی آمریکا عنوان کرده و گفت: هرچند سابقه ترور رؤسای جمهور و نامزدهای ریاست جمهوری در این کشور طولانی است، ولی رو آوردن به روشهای سخت در سالهای اخیر به دلیل تشدید منازعات، شکافهای سیاسی، نارضایتیهای عمومی، خشم و سرخوردگی در ایالات متحده بهشدت افزایش یافته است.وی گریزی به خشونتهای انتخابات آمریکا در سال 2021 زد و افزود: ششم ژانویه، طرفداران دونالد ترامپ در واشنگتن دیسی تجمع کردند تا به نتایج انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ اعتراض کنند. آنها سپس به ساختمان کنگره حمله کردند. امروز اما سطح خشونت به پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری منتقل شده بهصورتیکه ترامپ دو مرحله مورد سوءقصد قرار میگیرد. به نظر در سطح جامعه آمریکا تساهل و تسامح میان جریانهای سیاسی به جای مقابله با برنامههای کاری به سمت حذف فیزیکی پیش رفته و این اتفاق در ترور روز گذشته دونالد ترامپ مشهود بود.
کارشناس مسائل بینالملل در پاسخ به این پرسش که چرا بیشتر ترورها به سمت نامزد جمهوریخواهان است تا کامالا هریس؛ افزود: ترامپ اگرچه در میان حامیان و طرفدارانش به عنوان شخصیتی مقدسنما شناخته میشود ولی دشمنان زیادی هم دارد. وقتی کامالا هریس در مناظره انتخاباتی به ترامپ میگوید اگر رئیس جمهورآمریکا بودی امروز پوتین در کییف حضور داشت، نشانه این است که افرادی همانند رایان واسلی روث برای از میان برداشتن ترامپ احساس تکلیف میکنند. از این او رو در میان مخالفان، به عنوان یک شخصیت و رهبر فرقه انحرافی شناخته میشود که اگر در انتخابات شکست بخورد، تفکر و آرمان وی همچنان در سطح جامعه آمریکا ماندگار است. پس امروز در آمریکا عدهای معتقدند ترامپ باید از صحنه سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آمریکا حذف شود.
ابوالفتح در پاسخ به این پرسش که آیا وضعیت پیش آمده به نفع ترامپ تمام خواهد شد، عنوان کرد: در حال حاضر سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به 6ایالت آریزونا، جورجیا، میشیگان، نوادا، پنسیلوانیا و ویسکانسین بستگی دارد که هر دو نامزد، یعنی هریس و ترامپ، شانس برنده شدن در آنها را دارند. در این محیط طبیعی است جمهوریخواهان از این فرصت بدست آمده بهترین استفاده و بهرهبرداری رسانهای را در این 6ایالت داشته باشند. ترامپ هم از این فرصت برای افزایش پایگاه رأی خودش در حزب جمهوریخواه استفاده خواهد کرد و صف رأیدهندگان به وی در میان اقشار مردمی و حامیان این حزب شدت خواهد یافت.
شوِ تبلیغاتی جدید برای نامزد جمهوریخواه
مرتضی غرقی هم در تشریح پیامدهای سوءقصد دوباره به جان ترامپ، گفت: معمولاً نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا در روزهای آخر مبارزات انتخاباتی و تبلیغاتی سعی در جلب نظر افکار عمومی دارند تا از طریق مظلومنمایی بتوانند سبد آرای خود را کامل کنند، درواقع این مسئله یکی از شگردهای کسب آرای بیشتر در مبارزات انتخاباتی آمریکا محسوب میشود.
کارشناس مسائل آمریکا تصریح کرد: اینکه سوءقصد به جان ترامپ مشکوک و برنامهای برای افزایش محبوبیت وی باشد قابل تحلیل نیست. با این حال، این عمل همان سیاستی است که در راستای تبلیغات رسانهای و دیده شدن بیشتر وی در برابر نامزد دموکرات در کارزار انتخاباتی مؤثر است.
خبرنگار ارشد حوزه بینالملل با اشاره به سیستم امنیتی چند لایه حفاظت از شخصیتهای سیاسی افزود: در آمریکا وقتی یک فرد بهعنوان نامزد ریاست جمهوری وارد عرصه انتخابات میشود، شرایط امنیتی چند مرحله بالاتر میرود و مراقبتها بهشدت افزایش مییابد. ترور ناموفق علیه ترامپ هم زمانی اتفاق افتاده که در نظرسنجیها کامالا هریس نامزد دموکرات 5درصد نسبت به او پیش است و احتمالاً اتفاق اخیر بتواند بهعنوان یک شوِ تبلیغاتی، توجه افکار عمومی را به سوی ترامپ بکشاند.غرقی یکی از دلایل بالا گرفتن تنش سیاسی در آمریکا را به رویکرد رئیسجمهور پیشین مرتبط میداند، چراکه او با ایجاد هیجان و خودنمایی تلاش دارد افکار جامعه آمریکا را برای کسب رأی به سمت خود جلب کند. وی اظهار کرد: تحت تأثیر این نزاع سیاسی، اکنون جامعه آمریکا پرتنش است، بهطوری که جنبش اشغال والاستریت در سطح این کشور فعال است و آنها رفتار و نوع سیاستهای دولتمردان آمریکا را به چالش میکشند.