رومان آستینوف، معاون نماینده دائم روسیه نزد سازمانهای بینالمللی در وین در گفتوگو با خبرگزاری تاس در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه باتوجه به برگزاری انتخابات جدید در ایران شانس احیای برنامه جامع اقدام مشترک ( برجام ) چقدر است؟ گفت: در این موضوع، من بر روندهای سیاسی در ایران متمرکز نیستم، بلکه به موضع ایالات متحده و کشورهای اروپایی طرف برجام، یعنی آلمان، فرانسه و انگلیس میپردازم. آنها از مذاکره و بازگرداندن توافق هستهای خودداری کردند. فکر میکنم اخیراً نمایندگان ارشد آمریکا در اظهارنظرهای خود گفتهاند که با توجه به نتایج انتخابات در ایران، مذاکرات را از سر نمیگیرند.
وی افزود: طرف ایرانی، چین و روسیه آماده بازگرداندن توافق هستند و بارها آمادگی خود را اعلام کردهاند. در ماه ژوئن، در جلسه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بیانیهای سه جانبه صادر شد که به وضوح تایید کرد این سه کشور از توافق هستهای حمایت میکنند و آماده از سرگیری مذاکرات هستند.
این دیپلمات روس تاکید کرد: در این مورد، من در پاسخ به تمام سوالات درخصوص بازگرداندن احتمالی مذاکرات، مسئولیت را متوجه کشورهای غربی میدانم. آنها هستند که جلوی این روند را میگیرند.
او در پاسخ به این سوال که آیا آژانس اتمی ارزیابی خاصی از شخصیت رئیس جمهور جدید ایران دارد و آیا او میتواند تناقضات تهران و آژانس اتمی را حل کند؟ اظهار داشت: آژانس بینالمللی انرژی اتمی به عنوان یک سازمان و دبیرخانه این اختیار و حق را ندارند که به نحوی انتخاب دموکراتیک مستقل مردم ایران و شخصیت رئیس جمهور جدید این کشور را ارزیابی کنند. ما هرگز چنین چیزی از رهبری آژانس نشنیدهایم. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی علاقهمند به ادامه گفتوگوها با تهران است که در دوران فعالیت رئیس جمهور قبلی در جریان سفر وی (به ایران) در ماه مه آغاز شد.
آستینوف ادامه داد: ما میدانیم که قصد او برای ادامه گفتوگوهای سیاسی و فنی صادقانه است و او قطعاً مایل است از این موضوعات دیرینه که از منظر منع اشاعه و سیاسی بی ربط هستند، رها شود.
وی خاطرنشان کرد: آژانس بینالمللی انرژی اتمی با انواع تغییرات سیاسی تاثیر میگیرد. همه چیز، تنها به مدیرکل بستگی ندارد. از نظر ما برای برقراری تعامل با ایران باید تحرکی از هر دو طرف صورت گیرد. برای ایران مهم است که نشان دهد اگر قدمی بردارد، به فرآیندی بیپایان تبدیل نمیشود و و پاسخ آن، مانند آنچه که قبلا پیش آمده است، سوالات بیپایان جدید ایجاد نخواهد کرد و اینکه در نهایت اگر همکاری کند، موضوع در شورای حکام بسته میشود. طبیعتاً مدیرکل نمیتواند در مورد آخرین مورد ۱۰۰ درصد تضمین دهد.
معاون نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی همچنین گفت: شورای حکام متشکل از کشورهای عضو است، برخی به سادگی علاقهای به حل این مشکل ندارند. این را قطعنامههای تحمیل شده توسط بریتانیا، آلمان و فرانسه به شورای حکام نشان میدهد، همانطور که در ژوئن سال جاری نیز اتفاق افتاد.
او با بیان اینکه «این موضوعی پیچیده است» گفت: من فکر میکنم که مدیرکل آژانس واقعاً علاقهمند به گفتوگوی سازنده است اما وضعیت کلی سیاسی اهمیت و محدودیتهای خاص خود را دارد. امیدواریم موضوع پیش برود و مدیرکل با دولت جدید تعامل برقرار کند.
آستینوف در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا در این مرحله فقط آمریکا و تروئیکای اروپا میتوانند قدم اول را بردارند؟ بیان کرد: از نظر برجام، بله. شکی نیست که آنها میتوانند به سرعت موانع بر سر راه مذاکرات را رفع کنند. ما هیچ جایگزینی برای حلوفصل این موضوع نمیبینیم. در حال حاضر، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل وجود دارد. اجرای آن در اکتبر ۲۰۲۵ به پایان میرسد، بنابراین تمام مفاد آن باید اجرا شود.
وی در ادامه تصریح کرد: این قطعنامه تا به امروز توسط ایالات متحده که از توافق هستهای خارج شده و بهعلاوه تروئیکای اروپا نقض شده است و کشورهای مربوطه در ظرفیت ملی خود، محدودیتهایی را که بر اساس این قطعنامه در اکتبر سال گذشته برداشته شده بود، لغو نکردهاند. کل اتحادیه اروپا و تعدادی از کشورهای دیگر از اردوگاه غرب این کار را انجام ندادهاند. این نقض قطعنامه است. ما بر اساس این واقعیت پیش میرویم که تا زمانی که قطعنامه بهطور کامل اجرا نشود، سایر قالبها غیرواقعی و غیرممکن است.