قمار ماکرون؛ دست‌ها رو می‌شود

 مردم فرانسه روز یکشنبه (امروز) پای صندوق‌های رأی می‌روند تا در انتخابات پارلمانی زودهنگام شرکت کنند، انتخاباتی که در پی انحلال کابینه به دست رئیس دولت برگزار خواهد شد و پیش‌بینی می‌شود که به دور دوم کشیده شود.

به گزارش روزنامه «نیکی آسیا» پس از آنکه اپوزیسیون راست افراطی فرانسه با رهبری «مارین لوپن» در انتخابات پارلمان اروپا حزب حاکم این کشور را شکست داد، «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه در مواجهه با این رویداد که اعتبار مردمی حزب او را زیر سوال برده، تصمیم به یک قمار پرخطر گرفت و پارلمان را منحل کرد، با این امید که در انتخابات آتی دوباره اکثریت را به دست آورده و قدرت حزب خود را تثبیت کند.

به جز در جنگ جهانی دوم که فرانسه به اشغال آلمان نازی درآمد، این کشور تا امروز هرگز در کنترل احزاب راست افراطی نبوده است؛ اما رأی‌دهندگان سرخورده، مخصوصاً بخش زیادی از جوانان فرانسه به لوپن روی آورده‌اند، زیرا نگران مشکلات امنیتی، دشواری‌های اقتصادی و مسئله مهاجرت در فرانسه هستند.

حامیان تصمیم ماکرون برای اعلام انتخابات زودهنگام می‌گویند او با این پیش‌فرض وارد این قمار شد که شهروندان فرانسه در بزنگاه‌های حساس، راست افراطی را رها می‌کنند و شعار رسمی کشور خود، یعنی «آزادی، برابری، برادری» را در نظر می‌گیرند. در مقابل، منتقدان این تصمیم می‌گویند ماکرون اقدام پرخطری انجام داده، زیرا رهبری فرانسه نه‌تنها بر مردم این کشور تأثیر می‌گذارد، بلکه تبعات برون‌مرزی دارد.

این روزنامه ژاپنی در مقاله‌ای به بررسی احزاب و چهره‌های فعال در این انتخابات پرداخته و تبعات وقوع سناریوهای مختلف را بررسی کرده است.

احزاب حاضر در انتخابات

«جردن باردلا» سیاستمدار ۲۸ ساله فرانسوی از حزب «اجتماع ملی» با حمایت‌های شخص لوپن قدرت گرفته تا چهره‌ای نو به سیاست‌های این حزب داده و وجهه آن را بهبود بخشد. او که در شبکه اجتماعی «تیک‌تاک» محبوبیت زیادی دارد، یک به‌اصطلاح «آفتاب‌پرست سیاسی» است که توانسته باورهای بیگانه‌هراسانه جریان راست افراطی را تلطیف کرده و آن‌ها را در قالب «نگرانی درباره مسئله مهاجرت» ارائه کند.

حزب اجتماع ملی از حزب «جبهه ملی» ریشه می‌گیرد که توسط «ژان ماری لوپن» پدرِ کارین لوپن در دهه ۷۰ میلادی تشکیل شد و اعضای ارشد آن از مقامات سابق «سپاه پاسداری» آلمان نازی یا «اِس‌اِس» بودند. از آن زمان تا امروز خاندان لوپن بر جریان راست افراطی در فرانسه حکمرانی کرده است.

یک تحلیلگر امور سیاسی می‌گوید این حزب به‌هیچ‌وجه آمادگی حکمرانی بر فرانسه و تشکیل دولت را ندارد. این محقق که در موسسه «ساینس پو» فعالیت دارد می‌گوید: «شاید این قمار امانوئل ماکرون است که بگذارد آن‌ها به قدرت برسند تا نشان دهد که ناتوان هستند.»

ماکرون در گذشته در ۲ انتخابات ریاست‌جمهوری توانسته لوپن را شکست دهد، زیرا ایده‌های لوپن در فرانسه از محبوبیت چندانی برخوردار نیست. بااین‌حال، این روزها محبوبیت ماکرون در میان رأی‌دهندگان کاهش پیدا کرده و آن‌ها او را یک «نخبه‌پرست» می‌دانند. تصمیم او برای اعلام انتخابات زودهنگام و خطراتی که در پی دارد نیز بیش‌ازپیش به این تصویر رنگ واقعیت داده است.

محقق سیاسی موسسه ساینس‌پو می‌گوید: «در دورانی که فرانسوی‌ها به دموکراسی پایین به بالا (غیردستوری) نیاز دارند، ماکرون دموکراسی را از موضع قدرت تحمیل کرده است... کاملاً شاهانه، به‌نوعی سلطنتی!»

قمار ماکرون؛ دست‌ها رو می‌شود

این اقدام ماکرون در میان چهره‌های حزبش هم با انتقاد مواجه شده و برخی از او درخواست کردند از رهبری حزب کناره‌گیری کرده و «گابریل اتل» نخست‌وزیر فرانسه را به جای خود بگذارد.

از سوی دیگر، ائتلاف حزب ماکرون با یک بلوک قدرت تازه‌تأسیس مواجه است که از احزاب جریان چپ تشکیل شده است. ائتلاف «جبهه محبوب جدید» با حضور احزاب «سوسیالیست»، «سبز»، «کمونیست» و حزب چپ افراطی «فرانسه تسلیم‌ناپذیر» تشکیل شده که در گذشته از یکدیگر جدا بودند. این ائتلاف به صورت غیرمنتظره‌ای حمایت اتحادیه‌های کارگری و سازمان‌های غیردولتی را جذب کرده است.

ماکرون برای مواجهه با این ائتلاف غیرمنتظره آماده نبود و حالا این احتمال وجود دارد که نامزدهای این ائتلاف در دور دوم انتخابات پارلمان بر گزینه‌های مورد حمایت ماکرون پیروز شوند.

اهمیت این انتخابات برای فرانسه، اروپا و چین!

گرچه بر اساس قانون اساسی فرانسه رئیس‌جمهور می‌تواند هر چهره‌ای را که خواست به‌عنوان نخست‌وزیر برای تشکیل دولت انتخاب کند، اما از آنجا که پارلمان فرانسه می‌تواند با رأی عدم اعتماد نخست‌وزیر را برکنار و. دولت را منحل کند، ماکرون باید چهره‌ای را برای نخست‌وزیری خود انتخاب کند که مورد تایید حزب حاکم بر پارلمان این کشور است.

بدین ترتیب، اگر لوپن با اجتماع ملی به اکثریت پارلمان فرانسه دست پیدا کند، می‌تواند با اعمال نفوذ در تعیین نخست‌وزیر، در تعیین وزرا نقش داشته و عملاً دولت را در دست بگیرد. اگر هم این حزب شکست بخورد، این احتمال وجود دارد که هیچ‌یک از احزاب دیگر نیز توان کسب اکثریت پارلمان را نداشته باشند و فرانسه در آستانه المپیک پاریس، بی‌ثبات شود.

ظهور یک دولت راست افراطی در فرانسه به معنای تغییر موازنه قدرت در بروکسل خواهد بود. خاندان لوپن از مدت‌ها پیش با هم‌فکران خود در اروپا ارتباط برقرار کرده است، از جمله «جورجیا ملونی» در ایتالیا و «ویکتور اوربان» در مجارستان. این حزب به‌صورت علنی خواستار خروج فرانسه از اتحادیه اروپا نیست، اما اغلب به اتخاذ مواضعی در حمایت از «فریگزیت» یا خروج فرانسه از اتحادیه اروپا متهم شده است.

علاوه بر اتحادیه اروپا، ناتو هم با قدرت‌گیری لوپن دستخوش تغییر خواهد شد. فرانسه در دوران ریاست‌جمهوری ماکرون تا امروز یکی از حامیان اصلی اوکراین و ناتو بوده و از هیچ حمایت مالی و تسلیحاتی فروگذار نکرده است. اما لوپن اینگونه نیست. او در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۲ فرانسه خواستار خروج این کشور از ساختار فرماندهی نظامی یک‌پارچه ناتو شد و در ۲۰۲۱ نیز درباره عدم اعتماد خود به ناتو در یک گفت‌وگوی رسانه‌ای گفته بود: «روسیه تهدیدی نیست که بسیج چنین ساختاری را توجیه کند.»

تحلیلگران همچنین باور دارند روی کار آمدن دولت راست افراطی در فرانسه تلاش‌های ماکرون و اتحادیه اروپا برای حفظ موضع کنونی خود در برابر چین را تضعیف خواهد کرد؛ امری که با تشدید اختلاف‌های موجود در اتحادیه اروپا بر سر موضع‌گیری در برابر چین، در نهایت به نفع پکن خواهد بود.

سرمایه‌گذاران نیز به دنبال تحول هستند. پس از آنکه ماکرون انتخابات زودهنگام را اعلام کرد، شاخص بورس پاریس کاهش یافت و جایگاه خود به عنوان بزرگ‌ترین بازار سهام اروپا را به لندن واگذار کرد. شرکت سرمایه‌گذاری ناتیگزیس می‌گوید بی‌ثباتی سیاسی می‌تواند به صورت موقتی سرمایه‌گذاران خارجی را پس بزند.

ساز و کار انتخابات

شهروندان فرانسوی در ۳۰ ژوئن و احتمالاً ۷ ژوئیه در انتخابات شرکت خواهند کرد. احزاب حاضر در انتخابات در صورت عدم کسب آرای لازم برای راهیابی به پارلمان در دور اول، برای ورود به دور دوم انتخابات باید دست‌کم ۱۲.۵ درصد آرا را به دست آورده باشند.

در این انتخابات ۵۷۷ کرسی به رأی گذاشته می‌شود و حزب حاکم باید برای کسب اکثریت مطلق، ۲۸۹ کرسی را از آن خود کند. در غیر این صورت، ائتلاف حاکم برای تصویب قوانین مطلوب خود به حمایت اپوزیسیون نیاز خواهد داشت.

این احتمال وجود دارد که در مرحله دوم برخی نامزدها به نفع دیگر احزاب کنار بروند تا از پیروزی حزب راست افراطی اجتماع ملی جلوگیری کنند. حزب کمونیست و حزب سبز فرانسه از همین حالا اعلام کرده‌اند که در صورت لزوم، این کار را انجام خواهند داد.

ماکرون در گذشته به لطف تمایل رأی‌دهندگان به مقابله با جریان‌های راست افراطی، در انتخابات‌ها پیروز می‌شد. اما در انتخابات آتی با ظهور ائتلاف قدرتمند جریان چپ، ممکن است رأی‌دهندگانی که تنها برای جلوگیری از قدرت‌گرفتن راست افراطی به ماکرون رأی می‌دادند، حالا به این ائتلاف رأی داده و ماکرون را تنها بگذارند.

نظرسنجی‌ها

نظرسنجی اخیر موسسه ایپسوس نشان می‌دهد که حزب راست افراطی اجتماع ملی در فرانسه با ۳۵.۵ درصد آرا پیشتاز است و رأی‌دهندگان می‌گویند به این حزب و نامزدهای حزب «جمهوری‌خواهان» فرانسه که تحت حمایت این حزب باشند، رأی خواهند داد.

ائتلاف جبهه محبوب جدید که از احزاب جریان چپ تشکیل شده با ۲۹.۵ درصد آرا در جایگاه دوم قرار دارد و ائتلاف ماکرون تنها ۱۹.۵ درصد از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی‌ها را به خود جلب کرده است.