امیر سعید ایروانی در سخنانی در نشست شورای امنیت سازمان ملل با بیان اینکه گزارش دبیرکل تخمین میزند که ۲۳.۷ میلیون افغانستانی در سال ۲۰۲۴ نیاز به کمکهای بشردوستانه خواهند داشت افزود: با این حال، تا ۱۵ ماه مه، تنها ۱۶.۲ درصد از مبلغ ۳.۰۶میلیارد دلاری مورد نیاز برای کمک به ۱۷.۳ میلیون نفر جمعآوری شده است. این بیثباتی بر کشورهای همسایه تأثیر میگذارد و نیاز به همکاری و تعامل منطقهای و بینالمللی را برجسته میکند.
وی گفت: ایران همچنان به حمایت از افغانستان متعهد است و علیرغم تحریمها، در زمانهای بحرانی و چالشهایی که مردم افغانستان با آن مواجه بودهاند، مرزهای خود را به روی آوارگان و پناهندگان افغانستانی باز نگه داشته و بیش از شش میلیون افغانستانی را با هزینه سالانه ۱۰ میلیارد دلار میزبانی کرده است. ایران به ۷۰۰ هزار دانشآموز افغانستانی مقیم ایران آموزش ارائه کرده است.
ایروانی اظهار کرد: برای ترویج صلح و ثبات و تقویت اقتصاد افغانستان، ایران به روابط اقتصادی و تجاری با افغانستان ادامه میدهد و بر پروژههایی مانند بندر چابهار، راهآهن و کشت جایگزین برای کاهش تولیدمواد مخدر تمرکز میکند. با این حال، ایران با چالشهای عمدهای مانند مهاجرت غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر مواجه است و خواستار حمایت بیشتر بینالمللی است. ایران در سال گذشته بیش از هزار تن مواد مخدر افغانستان را ضبط کرده است که بسیاری از نیروهای انتظامی ایرانی جان خود را از دست دادهاند.
نماینده ایران در سازمان ملل گفت: به دلیل شرایط اقتصادی دشوار ناشی از تحریمهای غیرقانونی ایالات متحده و کمبود کمکهای بینالمللی، ایران نمیتواند به تنهایی جریان پناهندگان افغانستانی و مواد مخدر را مدیریت کند که این مسئله بر کل منطقه تأثیر میگذارد. عموم مردم ایران از کمبود حمایت بینالمللی در مدیریت بحران پناهندگان و قاچاق مواد مخدر ناامید شدهاند. جامعه بینالمللی باید حمایت سریع، کافی و مستمر از کشورهای میزبان مانند ایران را فراهم کند.
وی گفت: تهدیدات تروریستی از درون افغانستان همچنان نگرانیهای عمدهای را ایجاد میکند. ایران نسبت به توانایی مقامات دِفاکتو در مقابله با این تهدیدات تردیددارد؛ با این حال، تعامل مستمر بینالمللی با مقامات دِفاکتو برای صلح و ثبات منطقهای ضروری است. ایران به طور فعال در ابتکارات منطقهای که به منظور تشویق گفتوگو با افغانستان است، مانند جلسات وزرای کشورهای همسایه و قالب مسکو، شرکت میکند. ایران از ابتکار پاکستان برای تشکیل جلسات وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان حمایت میکند که چهار دور از این جلسات برگزار شده و دور پنجم در عشقآباد برنامهریزی شده است.
ایروانی تصریح کرد: به ابتکار ایران، یک گروه تماس منطقهای با حضور نمایندگان ایران، پاکستان، چین و روسیه تشکیل شده است. تاکنون دو دور از این جلسات برگزار شده است.
در دومین جلسه که در ۸ ژوئن در تهران برگزار شد، شرکتکنندگان نگرانیهای عمیق خود را در مورد وضعیت افغانستان، به ویژه تهدیدات تروریستی حمایتشده از خارج که بر همسایگان و مناطق تأثیرمیگذارد، ابراز کردند. آنها بر مسئولیت مقامات دِفاکتو در مقابله با تروریسم تأکید کردند. ایران برای مقابله با افراطگرایی، تروریسم و توسعهنیافتگی در افغانستان تلاش میکند و آمادگی خود را برای ایفای نقش فعال در بازسازی آن اعلام میکند. ایران از دور بعدی فرآیند دوحه که برای ۳۰ ژوئن و ۱ ژوئیه ۲۰۲۴ برنامهریزی شده است، استقبال میکند.
نماینده کشورمان در سازمان ملل اظهار کرد: ایران به نقش حیاتی یوناما در ترویج صلح و ثبات در افغانستان اعتراف دارد و از تلاشهای نماینده ویژه دبیرکل حمایت میکند.
در طول بازدید اخیر نماینده ویژه دبیرکل از تهران در ۱۱ مه ۲۰۲۴، مذاکرات بر روی کمک به مردم افغانستان و تقویت صلح و ثبات متمرکز بود.
ایروانی گفت: کمکهای بشردوستانه به افغانستان باید بیطرف و بدون قید و شرط باقی بماند. هر گونه سیاسیسازی کمکها به مردم افغانستان آسیب میرساند؛ بنابراین، داراییهای مسدود شده باید بدون قید و شرط بازگردانده شوند و تحریمها نباید مانعی برایتلاشهای احیای اقتصادی باشند. کشورهای غربی که بیش از ۲۰ سال افغانستان را اشغال کردهاند، باید به تعهدات خود در بازسازی اینکشور و مبارزه با تروریسم عمل کنند.