در پی درز حجم عظیمی از اسناد محرمانه از وزارت دفاع آمریکا ( پنتاگون ) در هفته گذشته که بخش عمده ای از اطلاعات ناتو در جنگ اوکراین را فاش می کند، مقام های دفاعی غربی در تکاپوی پیدا کردن سرمنشا این اقدام هستند.
این تارنمای آمریکایی آورده است: درحالی که برخی در آمریکا این احتمال را مطرح کرده اند که دولت روسیه یا منابع طرفدار آن پشت پرده این افشاگری قرار دارند، اما هنوز مشخص نیست که چه گروه و یا سازمانی دست به این اقدام زده اند.
کارشناسان این افشاگری را که جنجال گسترده ای هم بپا کرده، یکی از بزرگترین موارد نقض اطلاعات دفاعی آمریکا در یک دهه اخیر می دانند که پرده از اسرار نظامی گسترده ای برداشته است.
این تارتمای متعلق به کنگره آمریکا در ادامه به پنج مورد از بزرگترین درز اسناد محرمانه در تاریخ ایالات متحده پرداخته است؛
افشای اطلاعات آژانس امنیت ملی (NSA) از سوی ادوارد اسنودن
نخستین درز اطلاعات از نگاه این تارنما، افشاگری‌های ادوارد اسنودن کارمند پیشین سازمان سیا در سال ۲۰۱۳ است که جزئیات جالب توجهی از اقدامات دولت آمریکا به منظور نظارت مخفیانه بر میلیون‌ها شهروند این کشور را فاش کرد.
ماجرای جاسوسی دولت آمریکا از شهروندان خود درواقع یک برنامه نظارتی بود که در پی حملات ۱۱ سپتامبر آغاز گردید تا بدین ترتیب برنامه های امنیتی و عملیات نظارتی با هدف مقابله با تهدیدات جنایی و تروریستی احتمالی تقویت شود. اما در پی افشاگری اسنودن مشخص شد که دولت واشنگتن با انجام عملیات نظارتی مخفیانه نه در پی جمع آوری اطلاعات از تهدیدات بالقوه تروریستی، بلکه به دنبال جاسوسی از شهروندان عادی بود.
افشاگری های این کارمند پیشین سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا که بعدها از ترس جانش نخست به هنگ کنگ و در نهایت به روسیه گریخت، از برنامه های جاسوسی واشنگتن از دولت های خارجی نیز پرده برداشت. درز این اطلاعات نشان داد که دولت آمریکا تعدادی از دفاتر اتحادیه اروپا را هدف کاوش های خود قرار داده و از دستکم ۳۸ سفارت خارجی جاسوسی کرده بود.
اسناد پنتاگون
هیل مورد دوم افشاگری تاریخی گسترده در ایالات متحده را درز یک گزارش فوق محرمانه در حوزه دفاعی عنوان کرده است که موضوع آن دخالت آمریکا در جنگ ویتنام بود. جزئیات این سند بسیار محرمانه در مارس ۱۹۷۱ در روزنامه نیویورک تایمز درز کرد. در نتیجه انتشار این گزارش جنجال بسیار گسترده‌ای در دولت فدرال برپا شد.
افشای این اطلاعات ضربه بزرگی به ساختار نظامی و سیاسی آمریکا وارد کرد؛ جزئیاتی که مقامات سال ها برای مخفی نگه داشتن آنها تلاش کرده بودند.
گزارش جنگ عراق
سومین مورد از افشاگری اسناد محرمانه از نگاه این پایگاه خبری، درز اسناد محرمانه در خصوص جنگ عراق است. جولین آسانژ بنیانگذار رسانه افشاگر ویکی لیکس در سال ۲۰۱۰ مجموعه‌ای از اسناد محرمانه نظامی را منتشر کرد که جزئیات اقدامات واشنگتن و نیروهای ائتلاف را در جنگ عراق از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۹ نشان می‌داد.
در این اسناد محرمانه فاش شده، جزئیات نگران کننده ای از جنگ به ویژه شمار غیرنظامیان کشته شده مورد توجه بسیاری قرار گرفت. این اطلاعات همچنین حاوی جزئیات تکان دهنده ای از شکنجه زندانیان و سپردن برخی زندانی ها به یک گروه عراقی به منظور استفاده از تاکتیک های گسترده شکنجه و اعتراف گیری بود.
جاسوسی رابرت هانسن
ماجرای جاسوسی این مامور ویژه اف بی آی به سال ۱۹۷۶ بازمی گردد، زمانی که وی به اداره پلیس فدرال (FBI) پیوست. رابرت هانسن در طول ۲۵ سال حضور خود در اف بی آی به عنوان مجری قانون، از دولت آمریکا برای اتحاد جماهیر شوروی و سرویس های اطلاعاتی روسیه جاسوسی کرد.
در طول جنگ سرد، هانسن به عنوان یک جاسوس برای اتحاد جماهیر شوروی فعالیت داشت و تا سال ها شناسایی نشد. وی که به دلیل جایگاهش در اداره پلیس فدرال به اطلاعات محرمانه ای دسترسی داشت، هزاران سند را به منابع شوروی فروخت و از جزئیات برنامه های نظامی واشنگتن، راهبردهای های اتخاذ شده در صورت بروز جنگ هسته ای و فناوری های تسلیحاتی به روس ها خبر می داد.
وی در نهایت در سال ۲۰۰۰ و حین تحویل برخی اسناد طبقه بندی شده به روس ها در پارکی در ویرجینیا دستگیر و زندانی شد.
نشت اطلاعات جنگ اوکراین
اما جدیدترین درز اسناد در تاریخ آمریکا مربوط به افشای اطلاعات جنگ اوکراین است که یکی از بزرگترین نقض‌های نظامی و اطلاعاتی در تاریخ ایالات متحده برشمرده شده است.
هرچند تاکنون هیچ مقام دولت آمریکا صحت یا منبع افشای اطلاعات را تایید نکرده، اما این اسناد بینش جالبی از جنگ در اوکراین ارائه می دهد. برخی منابع داخل آمریکا احتمال داده اند که این اقدام با دخالت منابع روس صورت گرفته باشد.
در این اسناد از جزئیات حمایت واشنگتن و غرب از اوکراین، از جمله پیشرفت کمک های تسلیحاتی شرح داده شده است. علاوه بر این به نظر می رسد که آمریکا از رهبران روسیه و اوکراین برای نظارت بر جنگ جاسوسی کرده است.
