مقامات بهداشتی در کشورهای مختلف جهان هشدار می‌دهند که اقدامات کشورهای ثروتمند برای خرید مقادیر زیادی واکسن آبله میمون ، در حالی که از همین کشورها ارسال دارو به آفریقای درگیر خودداری می‌کنند، می‌تواند میلیون‌ها نفر را در برابر نسخه خطرناک‌تر این بیماری از پا بیندازد و خطر سرایت مداوم ویروس به انسان‌ها را در پی داشته باشد.
منتقدان از تکرار مشکلات فاجعه‌بار نابرابری در مقابله جهانی با کرونا که در طول همه‌گیری آبله میمون دیده می‌شود، بیم دارند.
دکتر بوگوما کابیسن تیتانجی، استادیار پزشکی در دانشگاه اموری آتلانتای آمریکا می گوید: «اشتباهاتی که در طول همه‌گیری کرونا مشاهده کردیم، در حال تکرار هستند.»
از اردیبهشت تا امروز بیش از ۲۲ هزار مورد ابتلا به آبله میمون در نزدیک به ۸۰ کشور گزارش شده است که از این میان، حدود ۷۵ مورد مرگ مشکوک در آفریقا، عمدتا در نیجریه و کنگو، گزارش شده است. روز جمعه هم، برزیل و اسپانیا مرگ‌هایی مرتبط با آبله میمون را گزارش کردند که به عنوان اولین موردی که در خارج از آفریقا گزارش شد، محسوب می شود. اسپانیا روز گذشته دومین مورد مرگ ناشی از آبله میمون را گزارش کرد.
تیتانجی گفت: «کشورهای آفریقایی که دهه‌ها با شیوع آبله میمون سر و کار داشتند، در محاسبات مربوط به واکنش جهانی به این بیماری، به حاشیه رانده شده‌اند.»
دانشمندان می‌گویند که برخلاف کمپین‌ها برای توقف ویروس کووید-۱۹، واکسیناسیون انبوه علیه آبله میمون ضروری نخواهد بود. آنها فکر می کنند استفاده هدفمند از دوزهای موجود، همراه با سایر اقدامات، می تواند اپیدمی های رو به گسترشی را که اخیراً توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان یک وضعیت اضطراری بهداشت جهانی تعیین شده است، از بین ببرد.
با این حال، در حالی که انتقال آبله میمون بسیار دشوارتر از کرونا است، کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر این بیماری به جمعیت عمومی سرایت کند - در حال حاضر در اروپا و آمریکای شمالی تقریباً به طور انحصاری در بین مردان همجنس‌گرا منتشر می‌شود - نیاز به واکسن می‌تواند تشدید شود، به‌ویژه اگر این ویروس در مناطق جدید تثبیت می شود.
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری های آفریقا روز پنجشنبه، خواستار در اولویت قرار گرفتن این قاره برای واکسن شدند.
احمد اوگول، مدیر اجرایی مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری های آفریقا CDC آفریقا، گفت: «اگر ما ایمن نباشیم، بقیه جهان نیز در امان نیستند.»
اگرچه آبله میمون ده‌ها سال است که در بخش‌هایی از آفریقا بومی بوده است، اما بیشتر از حیوانات وحشی آلوده به انسان سرایت می کند و معمولاً خیلی فراتر از قاره سیاه منتشر نشده است.
کارشناسان احتمال می‌دهند که شیوع آبله میمون در آمریکای شمالی و اروپا مدت‌ها قبل از اینکه این بیماری از طریق رابطه جنسی در اسپانیا و بلژیک گسترش یابد، در آفریقا آغاز شده باشد. در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد موارد آبله میمونی در جهان در اروپا و ۹۸ درصد مربوط به مردانی است که رابطه جنسی خارج از قاعده دارند.
کاترین اسمالوود متخصص اورژانس سازمان بهداشت جهانی در اروپا اذعان کرد که مرگ و میر در اسپانیا ارزیابی آژانس از شیوع بیماری را تغییر نداده است.
او در ایمیلی گفت: «اگرچه آبله میمون در بیشتر موارد خود محدود شونده است، این بیماری می‌تواند عوارض شدیدی ایجاد کند.»
اسمالوود گفت: «با ادامه گسترش آبله میمون در اروپا، انتظار می رود شاهد مرگ و میر بیشتری باشیم.»
سازمان بهداشت جهانی در حال توسعه یک مکانیسم اشتراک واکسن برای کشورهای آسیب‌دیده است، اما جزئیات کمی درباره نحوه عملکرد آن منتشر کرده است. آژانس بهداشت سازمان ملل متحد هیچ تضمینی در مورد اولویت بندی کشورهای فقیر در آفریقا نداده است و تنها گفته است که واکسن ها بر اساس نیاز اپیدمیولوژیک توزیع می شود.
برخی از کارشناسان نگرانند که در این مکانیسم مشکلات مشاهده شده در سیستم کوواکس را که توسط سازمان بهداشت جهانی و شرکای آن در سال ۲۰۲۰ ایجاد شد تا اطمینان حاصل شود که کشورهای فقیرتر واکسن کرونا را دریافت می کنند، تکرار شود.
شارمیلا شتی، مشاور واکسیناسیون برای سازمان پزشکان بدون مرز گفت: «فقط درخواست از کشورها برای اشتراک‌گذاری داروها کافی نیست. هرچه بیماری آبله میمون طولانی‌تر ادامه یابد، احتمال سرایت آن به حیوانات جدید یا سرایت به جمعیت عمومی انسان بیشتر می‌شود.»
در حال حاضر، تنها یک تولید کننده واکسن آبله میمون وجود دارد: شرکت دانمارکی باواریا نوردیک. ظرفیت تولید این شرکت در سال جاری حدود ۳۰ میلیون دوز است که در حال حاضر حدود ۱۶ میلیون واکسن موجود است.
به گفته بیل هال، سخنگوی وزارت بهداشت و درمان، در ماه اردیبهشت، باواریا نوردیک از آمریکا درخواست کرد که بیش از ۲۱۵۰۰۰ دوز را که قرار بود دریافت کند «برای کمک به درخواست‌های بین‌المللی که شرکت دریافت می‌کرد» واگذار کند. این شرکت از اعلام نام کشورهای دریافت کننده دوزهای اهدایی خودداری کرد.
هال گفت که آمریکا هیچ قول دیگری برای تقسیم واکسن های سفارشی اش با دیگر کشورها نداده است. ایالات متحده بیشترین تعداد دوز را با ۱۳ میلیون رزرو سفارش داده است، اگرچه تنها حدود ۱.۴ میلیون دوز تحویل داده شده است.
برخی از مقامات آفریقایی معتقدند که عاقلانه است که مقداری واکسن در این قاره ذخیره شود. دکتر اینگرید کاتز، کارشناس بهداشت جهانی در دانشگاه هاروارد، می گوید که اگر واکسن های موجود به طور مناسب توزیع شوند، اپیدمی آبله میمون «به طور بالقوه قابل کنترل» است. او معتقد است هنوز می توان از تبدیل شدن آبله میمون به یک بیماری همه گیر جلوگیری کرد، اما "ما باید در راهبردهای پیشگیری خود هوشمند باشیم و در واکنش سریع باشیم. "
اسپانیا، که بزرگترین شیوع آبله میمون در اروپا را دارد، تقاضا برای واکسن بسیار بیشتر از عرضه است. پپ کول، مدیر پزشکی یک مرکز بهداشتی بارسلونا گفت: «یک شکاف واقعی بین تعداد واکسن‌هایی که در حال حاضر در دسترس داریم و افرادی که می‌توانند از آن بهره ببرند وجود دارد».
