به همت انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی نشستی با عنوان « اسرائیل در سراشیبی سقوط»، با حضور ناصر ابو شریف نماینده جنبش جهاد اسلامی فلسطین در تهران و سعدالله زارعی استاد دانشگاه طباطبایی و کارشناس مسائل غرب آسیا با هدف بررسی اتفاقات اخیر فلسطین برگزار شد.
* اسرائیلی‌ها در سال ۲۰۲۱ بیش از ۱۰ هزار بار از سوی فلسطینی‌ها تهدید شدند
سعدالله زارعی در این مراسم درباره این سوال که حوادث اخیر بیت المقدس، فعال شدن و مسلح شدن کرانه باختری و اراضی ۱۹۴۸ چقدر می‌تواند در نابودی اسرائیل اثر گذار باشد؟ گفت: اگر ما به روند تحولات فلسطین نگاه کنیم متوجه می‌شویم که یک ترمیم کیفی در حرکت فلسطین اتفاق افتاده است که البته مسبوق به سابقه است. بیش از دو دهه از زمان آغاز این تحول، که به تدریج هم اتفاق افتاده، می‌گذرد.
وی ادامه داد: در واقع قرار بود که پرونده فلسطین در یک طراحی دقیق بین‌المللی در جریان پیمان‌های اسلو و مادرید در سال‌های ۱۹۹۱ و ۱۹۹۳ بسته شود. آن موقع آمریکایی‌ها خیال کردند که می‌توانند یک قاعده‌ای به نام قاعده دو کشور درست کنند. یک کشور بزرگی به نام اسرائیل در ۷۸ درصد خاک فلسطین وجود داشته باشد و دارای اختیار، اقتدار و ارتش باشد و روابط خارجی داشته باشد. یک کشور کوچک هم در محدوده ۲۲ درصدی از خاک فلسطین ایجاد کنند به نام فلسطین که این هم دو پارچه باشد؛ ۶ درصد در غزه و ۱۶ درصد هم در کرانه باختری باشد. این دولت هم ارتش و نیروی نظامی نداشته باشد و روابط خارجی‌اش هم تابعی از روابط خارجی فلسطین باشد. در نهایت یک دولت خودگردان و نه یک دولت با صلاحیت کامل در این سرزمین شکل بگیرد و پرونده فلسطین برای همیشه در تاریخ بسته شود.
زارعی تصریح کرد: فلسطینی‌ها هم در آن زمان در یک فتنه‌ای واقع شدند که کشورهای عربی به فلسطین پشت کردند و کشورهای غربی هم با یک طرحی جلو آمدند. اسرائیلی‌ها هم از هیچ جنایتی کوتاه نیامدند و آن مسئله سبب شد که عملاً فلسطین در یک وضعیت بحرانی قرار گیرد. منتها از اول هم معلوم بود که این کاری که دنیا دارد راجع به فلسطین انجام می‌دهد اولاً ظالمانه است و ثانیا اصلاً شدنی نیست که یک سرزمین و یک ملت را بشود به این راحتی در نشست و برخاستی در اسلو و مادرید تمام کرد. بعد طرح‌های عربی هم آمدند روی صحنه و یکی از آن‌ها ۲۰۰۲ ملک عبدالله بود که در اجلاس بیروت مطرح شد. طرح ملک عبدالله هم تاکیدی بر همان طرح‌های اسلو و مادرید بود.
این استاد دانشگاه افزود: ملت فلسطین از ابتدا نسبت به این روندها بسیار ذلیل بود و فاصله زیادی نگذشت که معلوم شد این مسئله برای فلسطینی‌ها هیچ دستاوردی نخواهد داشت. بعد هم تحولات داخلی اسرائیل به سمتی رفت که آمد پای قراردهای اسلو و مادرید و آن‌ها را امضاء کرد. آن‌ها که رفتند، یک جریانی روی کار آمد که صراحتاً این قضایای اسلو و مادرید را قبول نداشت. مثلا همین آقای نتانیاهو که در سال ۹۶ برای اولین بار نخست وزیر شد. این‌ها اساساً با این شعار آمدند که ما صلح در برابر زمین را قبول نداریم؛ بایستی صلح در برابر صلح باشد. یعنی ما واگذاری سرزمین‌های ۶۷ را قبول نداریم. طبق یک فرمول دیگر امنیت می‌دهیم و امنیت می‌گیریم؛ آرامش می‌دهیم و آرامش می‌گیریم؛ آتش بس می‌دهیم و آتش بس می‌گیریم. خب ملت فلسطین متوجه شد که از این مذاکرات و جریان‌های عربی برای آن‌ها هیچ آبی گرم نخواهد شد و لذا به آرامی و به مرور گام به گام به سمت یک مقاومت مدنی پیش رفتند.
وی تاکید کرد: بعد قضایایی پیش آمد و گاهی حرکت آن‌ها را دچار افت و خیزهایی کرد؛ مثل همین جریاناتی که در کشورهای عربی در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ به این طرف اتفاق افتاد که یک مقدار بحث فلسطین را به حاشیه برد. بعد هم بحران‌های امنیتی مثل جریاناتی که داعش و انصارالله و این‌ها را که پدید آوردند مسئله فلسطین را به حاشیه برد و اسرائیلی‌ها هم سیاست‌های خودشان را یکه تازانه پیش بردند؛ مثل شهرک سازی‌ها در قدس شرقی و امثال این‌ها.
زارعی ادامه داد: آن چیزی که ما امروز و این سال‌های اخیر شاهد هستیم این است که فلسطین تکلیف خود را مشخص کرده است. آنچه که ما امروز در صحنه فلسطین مشاهده می‌کنیم یک وحدت بنیادین در درون ملت فلسطین و در درون سازمان‌های فلسطینی است. شما نگاه کنید این عملیات‌هایی که در همین ماه مبارک رمضان در بیروت و در شمال تل‌آویو در جنوب حیفا اتفاق افتاد توسط فلسطینی‌هایی بود که عضو سازمان‌های شناخته شده و عضو گردان‌های فلسطینی نبودند؛ از متن مردم بودند و خیلی هم اتفاق مهمی بود. اقدام مسلحانه در سرزمین‌های ۱۹۴۸ ، که حساسیت امنیتی بسیار بالایی دارد، توسط ملت اتفاق افتاد و بعد هم بلافاصله بدون درنگ هم مورد حمایت حزب الله لبنان قرار گرفت، مورد حمایت گروه‌های مقاومت عراقی، مورد حمایت انصارالله در یمن قرار گرفت و از سوی جمهوری اسلامی ایران هم حمایت شد. یعنی این اتفاق عمق وحدت بین فلسطینی‌ها را نمودار کرد.
وی گفت: اولاً این وحدت درون مردم است و قیمتش خیلی بالاتر از این است که دو یا سه یا چهار گروه سیاسی دور هم جمع شوند و یک پیمانی یا یک بیانه‌ای را امضاء کنند بعد هم بگوییم مثلاً فلسطینی‌ها وحدت کردند. نه! خود مردم حول مسئله مقاومت مسلحانه جمع شدند و تمام سازمان‌های فلسطینی هم بلافاصله حمایت کردند؛ حالا البته بعد برای اینکه قضیه را یک مقداری تلخ کنند و زیر سوال ببرند به دروغ آمدند گفتند که این کارها مربوط به داعش می شود یک بیانیه‌ای هم یک جا درست کردند و فرستاند در صفحات مجازی و می‌خواستند بگویند که این یک جریان خطرناک است و کسی نباید تأیید کند. می‌خواستند فلسطینی‌ها را مخصوصاً آن‌هایی که عملیات کردند را به حاشیه ببرند و از چشم‌ها بیاندازند و مسئله‌دار نشان بدهند، متهم کنند و اجازه تکرار ندهند؛ اما با وجود این توطئه‌ای که این‌ها درست کردند بلافاصله مورد حمایت قرار گرفنتند.
زارعی ادامه داد: آمارها نشان دهنده این است که تعداد اقداماتی که فلسطینی‌ها در سال ۲۰۲۱ انجام دادند نسبت به سه سال قبل در تمام موارد بین ۲ تا ۴ برابر افزایش پیدا کرده است. یعنی در یک زمان کوتاه، تعداد عملیات‌ها و اقداماتی که فلسطینی ها در سال ۲۰۲۱ علیه اسرائیل انجام دادند از ۱۰ هزار مورد فراتر رفته است. این خیلی عدد بزرگی است. یعنی اسرائیلی‌ها در سال ۲۰۲۱ بیش از ۱۰ هزار بار از سوی فلسطینی‌ها تهدید شدند. در شهر‌ها، کوچه‌ها، خیابان‌ها و حتی در مکان‌های ویژه نظامی مثل آن پایگاه نظامی که اسرائیلی‌ها در حومة تل‌آویو دارند؛ در آن جا که پیشرفته‌ترین پهبادهای اسرائیلی ساخته می‌شود؛ در آنجایی که درواقع سیستم پاتریوت هم وجود دارد؛ در آنجا تأسیسات مورد حملة ویران‌گر قرار گرفت.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: در همین سال گذشته ۱۰ هزار اقدام نظامی اعم از کوچک و درشت، اعم از اقداماتی که به نتیجه رسیده و اعم از اقداماتی که انجام شده و به نتیجه نرسیده باشد. ولی تهدید علیه اسرائیلی‌ها در یک سال در سرزمین‌های اشغالی از ۱۰ هزار مورد فراتر رفت و تعداد کشته‌های اسرائیل فقط در همین ماه مبارک رمضان از ۲۰ نفر بیشتر شد و تعداد زخمی‌هایشان هم بیش از ۳۰ نفر بوده است. این تعداد کشته برای اسرائیلی که در یک جنگی ۴ ، ۵ نفر کشته می‌داد و حالا با وجود اینکه جنگی اتفاق نیفتاده است ۲۰ نفر کشته داده است خیلی مسئله وحشتناکی است. این نشان دهنده این است که فلسطین از وضعیت تقسیم اسلو و مادرید به سرزمین های ۴۸ و سرزمین‌های ۶۷ خارج شده. این به این معناست که فلسطینی‌ها از قطعنامه‌های ۳۴۸ و ۲۳۲ سازمان ملل و امثالهم عبور کردند و از قرار و مدارهای عربی مثل ۲۰۰۲ ملک عبدالله، هم عبور کردند. از کمپ دیوید و مادی‌عربه هم عبور کردند و امروز جانانه دارند از مسجد الاقصی حمایت می‌کنند.
وی اضافه کرد: جالب این است که به میزانی که این‌ها محکم ایستاده‌اند اسرائیلی‌ها دچار اضطراب شدند و عقب نشستند. در حالتی که ۲۰ اسرائیلی کشته شده تعداد شهدای فلسطینی در این ایام چهار نفر است. در گذشته معادله ۷ به ۱ بود یعنی ۷ فلسطینی شهید می‌شد تا یک اسرائیلی کشته شود و حالا ۲۹ اسرائیلی کشته شده و ۴ فلسطینی شهید شده است و اسرائیلی‌ها جرأت نمی‌کنند در مسجد الاقصی بیش از اندازه خشونت به خرج بدهند و مراقبت می‌کنند کسی در آنجا کشته نشود. ترس تمام وجود اسرائیل را فراگرفته و فلسطینی‌ها دارند جلو می‌آیند.
* رژیم صهیونیستی به آمریکایی متکی شده که امنیت خودش را هم نمی‌تواند برقرار کند
زارعی درباره این سوال که معامله قرن و سازش کشورهای عربی با اسرائیل را چگونه تحلیل می‌کنید؟ اگر این مسئله بخواهد ادامه پیدا کند به نظر شما از چه کشورهایی شروع می‌شود و چگونه می‌توان از آن جلو گیری کرد؟ گفت: درباره معامله قرن اولاً این سوال مطرح می‌شود که معامله قرن چیست؟ خب معامله قرن یک طرح آمریکایی و اسرائیلی است. البته اصالتاً آمریکایی است و هدف گذاری آن حل مسئله به نفع اسرائیل بود. در معامله قرن قرار بود که یک تغییر اساسی در جغرافیای منطقه داده بشود؛ یعنی قسمتی از مصر، قسمتی از سرزمین‌های ۴۸ و ۶۷ در فلسطین و قسمتی از سرزمین‌های اردن این‌ها جدا شود و اساساً یک وضع جدیدی در جغرافیای منطقه به وجود بیاورند.
وی تاکید کرد: در این صحنه قرار بود یک قسمت مربوط به عربستان شده و یک قسمتی هم عربستان باید واگذار می‌کرد. یک پول حسابی هم بر عهده امارت بود که در طرح بپردازد؛ یک چیزی در حدود مثلاً ۱۰۰ میلیارد دلار قرار بود در این تبادل‌ها از امارات بگیرند. درواقع این پول‌ها رد و بدل بشود یک مبلغی هم از این پول برای مثلاً فلسطینی‌ها در نظر گرفته بودند. به هر حال یک طرح بزرگی بود که هدف گذاری آن تثبیت و تمام کردن مسئله اسرائیل در اینجا بود. فلسطینی‌ها باید منتقل می‌شدند به قسمتی از اردن و یک کشور فلسطینی در اردن تشکیل می‌شد و این کشور فلسطینی یک قطعه‌ای هم مثل یک جمهوری خود مختار در غزه داشت. این اساس طرحی بود که در دولت ترامپ پیگیری شد.
زارعی یادآور شد: ما از اول هم می‌دانستیم این باری است بسیار بزرگ‌تر از توان آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها برای آنکه بتوانند به نتیجه برسند. این‌ها بعد از طرح معامله قرن به طرحی به نام طرح ابراهیم یا به قول اسرائیلی‌ها طرح آبراهام سیدند. در طرح ابراهیم مسئله عادی سازی و تطمیع عربی با اسرائیل مطرح شد که تا کنون آن چیزی که اتفاق افتاده درواقع عادی سازی است یا به تعبیر بهتر آشکار سازی روابط از سوی چهار دولت عربی بوده؛ دولت مراکش، سودان، بحرین، امارات. بعد در همین نقطه فعلاً به اصطلاح متوقف است.
وی تصریح کرد: در طول این سال‌ها که یک زمانی اسلو و مادرید هم مطرح شد همه می‌گفتند کار تمام شد. همان زمان در سال ۷۳ یک جلسه‌ای بود در وزارت خارجه که در آن جا یک کنفرانسی بود از اروپا و کشورهای عربی و آمریکا و ترکیه و... یک جعیت بزرگی در دفتر مطعالعات منطقه‌ای جمع شده بودند. بنده هم در آن جلسات بودم. در آن جا فضایی بود که: ( آقا همه چی تمام شده و فقط ایران سوار این قطار نمی‌شود) همه در صحبت هایشان می‌گفتند بهتر است ایران سوار شود و لجاجت نکند بعد آن جا وزیر خارجه ایران آقای دکتر ملکی بود، ایشان در این جلسه گفت: (چرا اینقدر اصرار می‌کنید ما سوار شویم؟ اگر مشکلی ندارید خب بگذارید برود. حالا ما پیاده باشیم بگذارید برود. این که شماها اصرار می‌کنید ایران سوار شود معلوم می‌شود قطار مشکل دارد.) حالا ماجرای اسلو و مادرید که ۱۰ برابر این معامله غرب سر و صدا داشت و سازمان ملل هم پشت آن بود، اروپا هم پشت آن بود و این‌ها به نتیجه نرسید خود فلسطینی‌ها دنبالش بودند. یاسر عرفات امضاء کرد بعد آمد چیزی به نام خود گردان در رام‌الله را قبول کرد. الان فلسطینی‌ها قبول ندارند؛ یک تعدادی کشورهای عربی قبول دارند. اکثر قبول ندارند. لذا این ماشین ماشین معامله قرن یا سقط عرب به قول عرب‌ها به منزل برس نیست.
وی ادامه داد: آن چیزی که الان در فلسطین مطرح است مسئله مقاومت است. این مسئله مهمی است. در سال ۲۰۲۱ ، ۱۹۱ مورد تیر اندازی در کرانه باختری به سمت اهداف اسرائیل صورت گرفته است. ۱۸ مورد انهدام خودروهای نظامی اسرائیلی در کرانه باختری اتفاق افتاده؛ ۳ مورد سقوط پهباد اتفاق افتاده؛ یعنی فلسطینی‌ها در همین جا ۳ پهباد اسرائیلی را ساقط کردند. ۱۱۲ مورد حمله به تاسیسات و مکان‌های نظامی اسرائیل اتفاق افتاده است. ۳۶۹۳ مورد درگیری با نیروهای اسرائیل در کرانه بوده در یک سال ۱۰۹۴ مورد درگیری با شهرک نشینان بوده. بنابراین صحنة فلسطین دیگر الان صحنه مذاکرات مادرید و طرح‌های عربی و مثال این‌ها نیست.
این استاد دانشگاه ادامه داد: الان فلسطینی‌ها یک پارچه‌اند و آن قیدهای قبلی با دولت‌های عربی هم از بین رفته؛ فلسطین الان یک پارچه صحنه مقاومت است. رسماً هم اعلام می‌کنند؛ مثلا جنبش جهاد اسلامی که از قدیم تکلیفش با موضوعات مشخص کرده بود؛ اما در این صحنه‌ها در همین یکی دو سال اخیر مثلا حماس که گاهی چشم به دروازه‌های آنکارا، گاهی چشم به دروازه‌های دوحه و گاهی، چشم به بعضی از دروازه‌ها داشت، الان متوجه است و اعلام می‌کند که ما در صحنه فلسطین عضوی از مقاومت هستیم. یعنی رسماً می‌گوید ما در ائتلاف با ایران هستیم. بنابراین الان فلسطین یک پارچه مقاومت است. شما نگاه کنید در همین صحنه اخیر چهار کشور عربی به همراه وزیر خارجه آمریکا رفتند در بیروت، در دفتر بن‌گریون فرد مؤسس اسرائیل و اولین نخست وزیر اسرائیل در دفتر کارش نشستند که امضا بدهند. معنای امضای این‌ها در بیروت این است که پروژه بن‌گوریون به نتیجه رسیده است و تمام شده.
وی با طرح این سوال که پروژه بن گوریون چه بود؟ گفت: تاسیس اسرائیل و تعیین آن به عنوان اولین کشور منطقه. یعنی عنوان بن‌گوریون برای دولت اسرائیل این بود. رفتند در دفتر بن‌گوریون نشستند که بگویند پروژه بن‌گوریون تمام شده و ما امضاء دادیم که اسرائیل اولین قدرت منطقه است؛ بعد همان روز یک جوان فلسطینی در بیروت با سلاح وارد شد و ۵ نفر از اسرائیلی‌ها را کشت و تعدادی را هم مجروح کرد بعد که این اتفاق افتاد که این آقای ادوغان هم آمد و محکوم کرد. بعد از این اتفاق در یک جای دیگر جنوب حیفا عملیات شد، عملیات بعدی در حومة تل‌آویو، عملیات بعدی داخل تل‌آویو.
زارعی افزود: الان اسرائیلی‌ها کابینه‌شان به مویی بند است. کابینه‌ای که چهار بار انتخابات کردند تا به این کابینه رسیدند. اگر یک نفر از وزرایی که در کابینه هستند استعفا بدهند، کابینه سقوط می‌کند. انتخابات پنجم را اسرائیل باید برگزار کنند. وضع سیاسی داخلی اسرائیل هم این است. آمریکایی‌ها هم دست و پایشان را دارند در منطقه جمع می‌کنند بروند و بعضی جاها رفتند، بعضی جاها نیروهایشان را کم کردند و نمی‌توانند هیچ عرض اندامی در کل این منطقه داشته باشند. این پشت اسرائیل را شکسته چون اسرائیل بدون حمایت خارجی اصلاً امکان بقا ندارد.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: اگر اسرائیل چهار رکن دارد برای بقا رکن اول و اصلی آن حمایت خارجی است و این حمایت خارجی الان متزلزل شده. خود آمریکایی‌ها الان دچار مشکل هستند و نمی‌توانند از خودشان هم حمایت کنند. چه برسد که بخواهند به طور عملی نه حرفی این کار را انجام بدهند. نه اینکه در فلان دولت آمریکا بیانیه بدهند فلان وزیر آمریکایی بگوید ما امنیت اسرائیل را امنیت خودمان می‌دانیم؛ خب اگر امنیت اسرائیل را امنیت خود می‌دانید در این چهار ساله برای تثبیت اسرائیل چه غلطی توانسته‌اید بکنید؟ این مهم است چه کاری توانستید بکنید. بله در بیانیه، پشت تریبون، امنیت خود را نمی‌توانید تأمین کنید.
وی گفت: الان همین فرمانده جدید آمریکایی‌ها که آمده است در این به اصطلاح اجتماع صنایع آمریکا صحبت کرده؛ گفتند در رابطه با ایران و کنترل ایران چه فکر می‌کنید؟ جواب این چیست؟ جوابش این است که ما باید کاری بکنیم که حساسیت ایران از بعد نظامی پایین بیاید تا نظامیان ما امنیت داشته باشند. این یعنی چی؟ یعنی از خودش هم نمی‌تواند حمایت کند. حالا اسرائیل می‌خواهد متکی به آمریکا عرض اندام کند؟ بنابر این نکته را در نظر بگیریم که صحنه فلسطین الان صحنه مقاومت و آن هم مقاومت مدنی و مقاومت مسلحانه است.
