اگر در انتخابات ۲۰۱۷ فرانسه ، مکرون ۳۹ ساله چهره‌ای جوان و جدید در سپهر سیاسی فرانسه بود، امروز تجربه پنج سال ریاست جمهوری این کشور و تعاملات گسترده در شرق و غرب به ویژه در قلب اروپا را در کوله‌بار خود دارد.
این بدان معنی است که مکرون برخلاف لو پن ، بیش از آنچه از برنامه‌های آتی خود برای راهیابی دوباره به الیزه سخن بگوید، باید از وعدهای محقق شده خود به شهروندان فرانسوی و کارنامه پنج ساله‌اش دفاع کند و آن را اعتبار و پشتوانه‌ای برای تحقق سیاست‌ها و وعده‌های جدید خود به رای‌دهندگان سخت‌گیر و کم‌انگیزه این روزهای کشورش معرفی کند.
کم‌انگیزه از این‌رو که دور نخست انتخابات امسال با کاهش نرخ مشارکت شهروندان فرانسوی نسبت به چندین انتخابات گذشته همراه بود و هرچند به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران و بر اساس نتایج نظرسنجی‌ها، نتایج آن قابل پیش‌بینی بود، اما شگفتی‌هایی به همراه داشت که می‌تواند ادامه مسیر انتخابات فرانسه را دستخوش تحولاتی کند.
کاهش نرخ مشارکت در انتخابات امسال شاید مهمترین نشانه مبنی بر کم‌انگیزه شدن فرانسوی‌ها برای رای دادن دوباره در دور دوم و بی‌اعتمادی آنها به شعارهای انتخاباتی نامزدها باشد.
و حال باید به این مولفه، اعتراضات، ناآرامی‌ها و خشونت‌های گسترده به نتایج انتخابات، شگفتی رشد بی‌سابقه جناح چپ افراطی به رهبری ژان لوک ملانشون در نتایج انتخابات امسال و انتشار نظرسنجی‌هایی مبنی بر اینکه اکثر شهروندان فرانسوی از نتایج دور نخست این انتخابات ناراضی هستند را باید به چالش‌های دور دوم افزود.
حال در چنین شرایطی، مکرون که در دور نخست این انتخابات ۲۷.۶ درصد آرا را کسب کرده و نسبت به دور نخست انتخابات ۲۰۱۷ که ۲۴ درصد آرا را کسب کرده بود، شرایط مستحکم‌تری دارد، باید با مارین لو پن که وی نیز در انتخابات امسال ۲۳.۴ درصد آرا را از آن خود کرده و شرایط بهتری نسبت به انتخابات پیشین دارد، دوئل جدیدی را آغاز کند.
برنامه مکرون برای انتخابات ۲۰۲۲
برای شناخت بهتر چهره مکرون ۲۰۲۲، باید در گام نخست برنامه‌های وی را برای انتخابات امسال شناخت؛ امری ضروری برای شناخت بهتر از چهره لو پن جدیدی که با تغییر در برنامه‌های و سیاست‌های خود نسبت به انتخابات ۲۰۱۷، این بار قوی‌تر از گذشته وارد میدان رقابت شده است.
حاکمیت فرانسه و اروپا، تقویت استقلال کشاورزی با حمایت از کشاورزان جوان و راهبرد کشاورزی با شعار "از مزرعه تا چنگال"، اجرای طرح نوسازی حرارتی برای ۷۰۰ هزار خانه در سال، توسعه انرژی هسته‌ای، بادی و خورشیدی و ایجاد مکانیسم اجاره خودروهای برقی برای خانوارهای کم درآمد از جمله برنامه‌های مکرون برای دور جدید ریاست جمهوری این کشور است.
وی همچنین وعده افزایش سن قانونی بازنشستگی به ۶۵ سال، افزایش کمک‌های اجتماعی، کاهش میزان مالیات بر ارث به صورت مستقیم و غیرمستقیم، برنامه مالیاتی با اعتبار ۵۰ میلیارد یورو در سال و کاهش ۱۵ میلیارد یوروی مالیات بر هزینه عملیاتی مقام‌های محلی را مطرح است.
از وعده‌های مکرون در دیگر بخش‌ها نیز به سیاست وی برای ارایه آزادی بیشتر برای مدارس و افزایش پاداش معلمان، تقویت استقلال دانشگاه‌ها، حمایت بیشتر از خانواده‌های تک والد، حمایت بیشتر از سلامت بانوان، افزایش زمان کار تا ۳۵ ساعت در هفته، افزایش کنترل والدین بر فضای سایبری به منظور بهبود محافظت در برابر محتوای نامناسب و آزار سایبری، مبارزه با قلدری در مدرسه و توسعه مشاوره پزشکی از راه دور می‌توان اشاره کرد.
ایجاد ۲۰۰ تیپ ژاندارمری، افزایش سه برابری جریمه‌ها علیه آزار و اذیت، ایجاد بستر لازم برای ثبت برخط (آنلاین) شکایت، راه‌اندازی نیروهای اقدام جمهوری در محلات، جذب یکهزار و ۵۰۰ گشت سایبری، استخدام هشت هزار و ۵۰۰ قاضی و کارکنان دادگستری و کاهش رویه‌های دست و پاگیر برای درخواست‌های پناهندگی نیز از جمله شعارهای تبلیغاتی مکرون برای انتخابات ۲۰۲۲ در حوزه امنیتی و انتظامی است.
برنامه‌های لو پن
اما مارین لو پن که به اعتقاد مکرون، خانواده‌اش از دهه ۶۰ میلادی به دنبال کسب کرسی الیزه هستند، امسال برای سومین بار در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه رقابت می‌کند و هر دوره با رشدی چشمگیر ظاهر می‌شود.
حال لو پن ۲۰۲۲، برای دومین بار است که به دور دوم انتخابات ریاست جمهوری فرانسه راه می‌یابد و مقابل رقیب پیشین خود مکرون صف‌آرایی می‌کند؛ گامی بزرگ برای پوپولیست‌ها و جناج راست افراطی فرانسه تا قدرتی که دهه‌ها آرزوی کسب آن را داشتند این بار به دست آورند.
پیشنهاد رفراندوم در مورد مهاجرت، رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی فقط در خارج از کشور، منوعیت حجاب برای زنان، اطمینان از اولویت ملی دسترسی به مسکن اجتماعی و اشتغال و اخراج سیستماتیک مهاجران غیرقانونی، بزهکاران و مجرمان از مهمترین و شاید جنجالی‌ترین وعده‌های لو پن در قامت نامزد انتخابات ریاست جمهوری فرانسه است.
وی همچنین اولویت قراردادن ایمنی در همه جا و برای همه کس در دوره پنج ساله، از بین بردن هرگونه امکان تخفیف و تعدیل مجازات به ویژه برای خشونت علیه مردم، افزایش ۲ برابری قضات و رسیدن به آمار ۸۵ هزار زندانی در سال ۲۰۲۷ را مطرح کرده است.
در بخش اقتصادی از مهمترین وعده‌های این زن سیاستمدار فرانسوی به پیشنهادات وی برای کاهش مالیات بر ارزش افزوده از ۲۰ درصد به ۵.۵ درصد برای محصولات انرژی همچون سوخت، نفت کوره، گاز و برق که به اعتقاد لو پن به شرکت‌ها اجازه افزایش دستمزد کارگران را می‌دهد، ملی سازی مجدد بزرگراه‌ها برای کاهش ۱۵ درصدی قیمت عوارض و خصوصی‌سازی تلویزیون عمومی برای حذف کارمزد می‌توان اشاره کرد.
وی همچنین خواستار ایجاد معافیت از مالیات بر درآمد همه کارگران جوان تا سن ۳۰ سالگی شده است تا به اعتقاد این چهره پوپولیست، آنها بتوانند در کشورشان بمانند و خانواده خود را در فرانسه تشکیل دهند.
لغو مالیات شرکت‌ها برای کارآفرینان زیر ۳۰ سال برای پنج سال نخست ریاست جمهوری وی، با هدف جلوگیری از مهاجرت آنها به خارج از کشور، حمایت مضاعف از مادران مجردی که فرزندان خود را بزرگ می‌کنند، لغو مالیات بر ارث مستقیم برای خانواده‌های کم درآمد و طبقه متوسط، ایجاد معافیت برای کمک‌های مالی والدین و همچنین پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها به فرزندان و نوه‌های خود تا سقف ۱۰۰ هزار یورو برای هر فرزند در بازه زمانی هر ۱۰ سال و همچنین افزایش حقوق معلولان از دیگر گزینه‌های اقتصادی است که وی برای راهیابی به الیزه به رای دهندگان فرانسوی پیشنهاد داده است.
وی همچنین خواستار رد هرگونه تمدید سن بازنشستگی، تضمین استقلال انرژی فرانسه و راه‌اندازی مجدد بخش‌های هسته‌ای و برق آبی و همچنین سرمایه‌گذاری در بخش هیدروژن، تضمین قیمت محصولات کشاورزان، راه‌اندازی یک طرح حمایتی بهداشتی اضطراری به مبلغ ۲۰ میلیارد یورو، افزایش حقوق پرستاران، قراردادن آموزش زبان فرانسه، ریاضیات و تاریخ در قلب برنامه‌های آموزشی، افزایش حقوق معلمان و تجدید ساختار آموزش شده است.
مکرون، مرد اقتصاد در فرانسه و میانجی ناتوان در جهان
بی‌شک بررسی ابعاد انتخابات ۲۰۲۲ ریاست جمهوری فرانسه بدون در نظر گرفتن کارنامه پنج ساله مکرون که حال در دور دوم انتخابات در تکاپو برای حفظ کرسی کاخ الیزه برای یک دوره دیگر است، قابل تصور نیست؛ سیاستمداری که به اعتقاد تحلیلگران اگرچه آمارهای مثبتی در عرصه اشتغال و اقتصاد کشورش مطرح می‌کند و تلاش دارد آنها را برای رای‌دهندگان فرانسوی پررنگ جلوه دهد، اما در عرصه بین‌الملل اغلب ضعیف ظاهر شد؛ ضعیف در اجرای نقشی که از آن به یک میانجی ناتوان تعبیر می‌شود.
در این ارتباط می‌توان زمانی اشاره کرد که رئیس جمهور فرانسه با تمام ابزارهای دیپلماتیک سعی می‌کرد از حمله روسیه به اوکراین جلوگیری کند و زمانی که تصور داشت به اهداف خود دست یافته است، تمام نقشه‌هایش نقش بر آب شد؛ چراکه کمی بیش از ۲ هفته بعد، رئیس جمهور روسیه ۲ جمهوری جدایی‌طلب دونباس را پیش از اینکه دستور حمله نظامی به اوکراین را صادر کند، به رسمیت شناخت و سپس به اوکراین لشکر کشید.
به اعتقاد تحلیلگران، این رویداد یک شکست دیپلماتیک برای مکرون، تنها چند روز پس از یک شکست بین‌المللی دیگر یعنی خروج نیروهای فرانسوی از کشور مالی در تاریخ ۱۷ فوریه بود؛ جایی که فرانسه به مدت ۹ سال درگیر جنگ شد.
اگر این ۲ شکست همه چیز را در مورد اقدامات دیپلماتیک رئیس جمهور فرانسه به مدت پنج سال بیان نمی‌کند، با این حال نمادی از ناتوانی فرانسه در صحنه بین‌المللی ارزیابی شده است.
به اعتقاد کارشناسان مسائل بین‌الملل، مکرون در طول دوران ریاست جمهوری خود تلاش داشته تا با بهبود روابط شخصی خود با بازی‌گردانان اصلی سیاست در عرصه جهانی، بیشترین بهره را ببرد اما نتایج این سیاست همواره با شکست همراه شده است؛ سیاستی که در قبال ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ همتایان روس و آمریکایی خود به کار گرفت اما نتیجه نگرفت.
به اعتقاد کارشناسان، فراتر از پروه‌هایی همچون جنگ اوکراین یا پرونده احیای برجام که مکرون در پیشبرد اهداف خود ناتوان ماند، چالش مهم دیگر زمانی رخ داد که به اعتقاد تحلیلگران وی با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی که در قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار در سال ۲۰۱۸ دخیل بود، دیدار کرد. مکرون در دسامبر ۲۰۲۱ در جده با بن سلمان ملاقات کرد؛ اقدامی که تحلیلگران آن را یک خطر دیپلماتیک دانستند اما مکرون، تاکید کرد که گفت‌وگو با عربستان سعودی یک ضرورت است.
روابط مکرون با جو بایدن رئیس جمهور آمریکا نیز در زمان بحران زیردریایی استرالیا بسیار متشنج شد؛ زمانی که فرانسه امیدوار بود پس از انتخاب جانشین برای ترامپ در پایان سال ۲۰۲۰، شروع جدیدی با واشنگتن داشته باشد، اما شرایط کاملا برعکس شد.
آنچه از آن به "قرارداد قرن" بین پاریس و کانبرا برای فروش ۱۲ زیردریایی به مبلغ ۵۶ میلیارد یورو یاد می‌شد، توسط استرالیایی‌ها در سپتامبر ۲۰۲۱ به نفع اتحاد جدید با انگلستان و آمریکا شکسته شد.
هرچند این رویکرد آمریکایی‌ها از سوی دستگاه دیپلماسی فرانسه محکوم و سفیر فرانسه در واشینگتن فراخوانده شد اما از نظر بسیاری از ناظران، این اتفاق به عنوان یک "تحقیر" برای فرانسه تلقی می‌شود.
تناقض بین سخنرانی‌ها و اقدامات مکرون نیز سوژه داغ برخی گزارش‌ها در رسانه‌های فرانسوی شده است و برای مثال به محقق نشدن وعده رئیس جمهور فرانسه برای نوسازی عایق‌های حرارتی [خانه‌ها] اشاره می‌شود؛ وعدهای که مکرون بار دیگر در مبارزات انتخاباتی امسال در ابعادی جدید به آن اشاره کرده است.
ناکام ماندن سیاست‌های رئیس جمهور فعلی فرانسه در حوزه محیط زیست، برابری جنسیتی، اجرای سیاست به شکلی که همه در آن سهیم باشند و قدرت به شکل افقی و نه عمودی تقویت شود و پشت کردن به شعار "زندگی سیاسی را اخلاقی کنید"، از دیگر نمونه‌هایی است که در گزارشاتی تحت عنوان تناقض در رفتار و گفتار مکرون به آنها اشاره می‌شود.
از طرف دیگر نتایج یک نظرسنجی نشان می‌دهد که ۶۲ درصد فرانسوی‌ها کارنامه امنیتی دوره پنج ساله امانوئل مکرون رئیس جمهوری این کشور را "بد" ارزیابی می‌کنند.
تارنمای نشریه فرانسوی لَ وُا دو نور (La Voix du Nord) چندی پیش با انتشار نتایج نظرسنجی که موسسه اُدُکسا (Odoxa) برای روزنامه لو فیگارو انجام داد، اعلام کرد: در حالی که ژرالد دَرمنَن (Gérald Darmanin) وزیر کشور فرانسه احتمال داده بود "هیچ فرانسوی نباشد که فکر کند امانوئل مکرون رئیس جمهور خوبی برای مردم نبوده است"، ۶۲ درصد شرکت کنندگان در این نظرسنجی کارنامه پنح ساله مکرون را در حوزه امنیتی به ویژه در زمینه مبارزه با بزهکاری "بد" ارزیابی کردند.
بر اساس این گزارش، ۶۹ درصد پاسخ‌دهندگان به این نظرسنجی نیز معتقدند اقدامات انجام شده دولت مکرون برای مبارزه به تجاوز و آزار جنسی ناکافی است.
با در نظر گرفتن جمیع این شرایط، اما نتیجه‌گیری نهایی در زمینه نتایج دور دوم انتخابات ریاست جمهوری فرانسه که برای ۲۴ آوریل (چهارم اردیبهشت) برنامه‌ریزی شده است، سخت خواهد بود؛ هرچند پازل صف‌آرایی نامزدهای شکست خورده در دور نخست انتخابات فرانسه نیز تکمیل شده و وزنه ترازو در این بخش نیز همچون نظرسنجی‌های جدید به سمت مکرون سنگینی می‌کند اما تقابل وعده و کارنامه می‌تواند این بار کار دست رئیس جمهور جوان فرانسه بدهد.
