سه منبع آگاه اعلام کردند که عربستان سعودی در حال اعمال فشار بر ترکیه برای پایان دادن به دو پرونده قضایی در مورد قتل «جمال خاشقجی » روزنامه نگار منتقد سعودی است.
سایت انگلیسی «میدل ایست آی» به نقل از منابع مذکور نوشت که «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی در تلاش است از سفر «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه به ریاض طی هفتههای آینده استفاده کند و پرونده خاشقجی را به طور کامل ببندد. سفر آتی اردوغان پس از نزدیک به 3 سال و نیم تحریم کالاهای ترکیه توسط عربستان سعودی انجام میشود، در حالی که روابط ریاض و آنکارا شاهد بهبود قابل توجهی است.
این سایت به نقل از یکی از منابع نوشت: پرونده خاشقجی برای بن سلمان همه چیز است، او در این موضوع وسواس دارد و آن را یک موضوع شخصی میداند.
این منبع تاکید کرد: بن سلمان شخصاً اردوغان را به دلیل دخالت آمریکا در پرونده (خاشقجی) و بسته نشدن این پرونده در روزهای اولیه پس از جنایت که وحشیگری آن جهان را تکان داد، مقصر می داند.
وزارت دادگستری ترکیه روز جمعه با انتقال محاکمه مظنونان سعودی الاصل در پرونده قتل جمال خاشقجی، به ریاض موافقت کرد.
اداره روابط خارجی و اتحادیه اروپا به وزارت دادگستری ترکیه اطلاع داد: دادستانی استانبول نظر خود را در مورد انتقال این پرونده به مقامات سعودی به درخواست یازدهمین دادگاه کیفری استانبول که مسئولیت رسیدگی به پرونده قتل «خاشقجی» است، اعلام کرد.
دادگاه استانبول قرار است پنجشنبه هفته آینده رای صادر کند و مراحل قانونی پرونده خاشقجی در ترکیه را ببندد.
با این حال، هنوز شکایت دیگری در دادگاه فدرال ایالات متحده ثبت شده است. این پرونده به درخواست « خدیجه چنگیز» نامزد روزنامهنگار سعودی و موسسه آمریکایی «دموکراسی اکنون برای جهان عرب» ( داون) که خاشقجی قبل از مرگش تأسیس کرد، مطرح شد.
مقامات ترکیه اعلام کردند که این شکایت (که بن سلمان آنها را مقصر میداند) دور از دسترس آنها است. به گفته یک مقام ترکیهای ، آنکارا پرونده خاشقجی را میبندد و این یک «تصمیم قانونی» است.
وی افزود: اما آنکارا هیچ کنترلی بر پرونده تشکیلشده در آمریکا ندارد و درباره مسائل خارج از ترکیه با مقامات سعودی مذاکره نکرده است.همچنین ترکیه هیچ گونه صلاحیتی در پروندههای دادگاههای خارجی علیه ولیعهد سعودی ندارد».
این مقام ترکیهای توضیح داد که نامزد خاشقجی تنها فردی است که مجاز به پیگیری این پروندهها (به دادگاههای خارجی) است.
وی افزود: «با این حال، افراد زیادی از جمله اعضای خانواده خاشقجی هستند که به خدیجه چنگیز فشار میآورند تا همه پروندهها را کنار بگذارد... تعجب نمیکنم اگر او این کار را انجام دهد... اما او همچنین میتواند مصممتر شود».
وکلای شاکیان استدلال میکنند که این پرونده باید در دادگاهی در ایالات متحده بررسی شود، در مقابل، وکلای ولیعهد سعودی تاکید میکنند که این پرونده باید منتفی شود.
اگر این شکایت در آمریکا ادامه یابد، پرونده قتل خاشقجی در معرض دید عموم قرار می گیرد و باعث میشود عربستان کمپینهای یک میلیون دلاری را برای بازسازی وجهه بن سلمان لابی کند.
به گزارش میدل ایست آی، این دقیقاً همان چیزی است که ولیعهد سعودی تلاش میکند از آن اجتناب کند که بارها هرگونه دخالت در عملیاتی را که او را یک سرکش میداند، رد کرده است.
قتل خاشقجی روابط عربستان و ترکیه را تیره کرد، اما ماههاست که آنکارا با مشکلات اقتصادی بزرگی مواجه است و به دنبال نزدیک شدن به ریاض است.
قتل خاشقجی خشم بینالمللی را برانگیخت و آژانسهای اطلاعاتی غربی، محمد بن سلمان حاکم واقعی عربستان را به صدور قتل خاشقجی متهم کردهاند.
اردوغان در ماه ژانویه اعلام کرد که قصد دارد از ریاض بازدید کند، سفری که در لحظه حساسی برای ترکیه انجام می شود، جایی که تورم به بیش از 60 درصد رسیده است.
«مولود چاووش اوغلو» وزیر امور خارجه ترکیه، همزمان با اقدام قوه قضائیه در کنار نهادن پرونده پیگیری قتل خاشقجی، اعلام کرده که برای رسیدن به روابط عادی با عربستان سعودی، اقدامات مهمی صورت گرفته است. او همچنین به این اشاره کرده که به زودی، وزیر امور خارجه عربستان سعودی نیز به ترکیه سفر خواهد کرد و این نمادی از روابط رو به رشد دو کشور خواهد بود.
ترکیه که بحران اقتصادی جدیدی را تجربه میکند و به دنبال سرمایه گذاری و تجارت خارجی است، دست به دامان رقبای منطقهای از جمله امارات و عربستان شده است.
نزدیک به یکسال است که شرایط اقتصادی ترکیه به هم ریخته و افزایش تورم به همراه کاهش ارزش «لیره» پول این کشور در مقابل ارزهای خارجی، موجب شده تا بارها مردم این کشور در اعتراض به اقدامات دولت رجب طیب اردوغان به خیابانها بیایند.
بسیاری از تحلیلگران ترکیه معتقدند که مجموعهای از مشکلات و گره کورهای دیپلماسی و سیاست خارجی، محصول مستقیم تصمیمات آنی و خشمگینانه شخص اردوغان است. او از پرونده سوریه و مصر گرفته تا بسیاری از حوزههای دیگر، با رفتارهای فارغ از دوراندیشی ، سیاست خارجی را به سمت بن بست سوق داده و هزینههای سنگینی بر دست اقتصاد ترکیه گذاشته است. در نتیجه، مشاورین و دیپلماتها، رفته رفته اردوغان را اقناع کردند که به سمت عادی سازی برود.
هدف ترکیه در عادی سازی رابطه با ریاض و انتقال پرونده خاشقجی به عربستان و در کنار آن بهبود روابط با امارات و همچنین توسعه روابط با قطر ، بهبود اقتصاد این کشور میباشد که هم اکنون در شرایط مناسبی به سر نمیبرد.
به دنبال اقدام آنکارا، عفو بین الملل با اظهار ناامیدی از اقدام مقامات ترکیه، این اقدام را محکوم کرد.
جمال خاشقجی، یکی از روزنامهنگاران با نفوذ در خاورمیانه، ستوننویس واشنگتن پست و روزنامهنگار سعودی، در 2 اکتبر 2018 در سرکنسولگری عربستان سعودی در استانبول کشته شد و بعدها مشخص شد که تیم امنیتی تحت امر ولیعهد عربستان سعودی، جسد او را قطعه قطعه کرده و از کنسولگری بیرون بردهاند.