موسسه موسوم به «سیاست و استراتژی اسرائیل » و دانشگاه «رایشمن» رژیم صهیونیستی چند روز پیش یک کنفرانس امنیتی-سیاسی تحت عنوان «استراتژی مورد نیاز اسرائیل چیست» برگزار کردند که در آن شمار زیادی از تصمیم سازان رژیمصهیونیستی مشارکت داشتند. افسران و مسئولان ارتش رژیم اسرائیل، سیاستمداران این رژیم و دیپلماتهای آن از جمله دیگر شرکت کنندگان در کنفرانس مذکور بودند.
نکته مشترک در اظهارات و مواضع همه مشارکتکنندگان در این کنفرانس این بود که اسرائیل با تهدیدهای زیادی از داخل و خارج مواجه است که به منظور مقابله با آنها نیاز به یک استراتژی سازمان یافته دارد تا بتواند راهکارهایی را پیدا کند که در درازمدت با نیازهای استراتژیک این رژیم سازگار باشد.
حاضران در این کنفرانس تاکید کردند که سیاستهای کنونی اسرائیل در قبال بسیاری از مسائل اشتباه بوده و چالش واقعی ناشی از آنها را افزایش میدهد که مهمترینِ این موضوعات پروژه هستهای ایران و مسئله فلسطین است.
مواضعی که در کنفرانس مذکور رژیم صهیونیستی مطرح شد بیانگر فقدان یک استراتژی اساسی در تصمیمگیری موسسه امنیت داخلی رژیم صهیونیستی است. نکته قابل توجه این کنفرانس آن بود که مشخص شد با وجود اینکه چالش پروژه هستهای ایران برای صهیونیستها مربوط به زمان کنونی نیست و یک چالش اساسی برای صهیونیستها از 10 سال گذشته بوده است؛ اما آنها نتوانستند هیچ برنامه جامع و سازمان یافته برای مقابله با این چالش تدوین کنند.
روند تصمیم گیری امنیتی در نهادهای مربوطه رژیم صهیونیستی پیچیده و درهم تنیده بوده و طرفهای مختلف اغلب نمیتوانند به یک توافق جامع برسند. این روند شامل سه مرحله اصلی است:
- تصمیم برای ترسیم طرح کلی سیاست امنیت داخلی رژیم صهیونیستی.
- مرحله تصویب رسمی این سیاست.
- مرحله اجرایی سیاست و واکنشها نسبت به آن.
شواهد نشان میدهد که صهیونیستها اغلب در این مراحل نمیتوانند به یک توافق جمعی برسند. همین امر موجب ایجاد یک وضعیتی از آشفتگی و ناتوانی در برنامه ریزی استراتژیک رژیم صهیونیستی در حوزه امنیت داخلی است.
با توجه به موارد فوق، پژوهشی که توسط مرکز تحقیقات ویژه کنست (پارلمان رژیم صهیونیستی) انجام شده است نواقص موجود در ساز و کارهای تصمیمگیری در نهاد امنیت داخلی رژیم صهیونیستی را به نمایش میکشد:
- ناتوانی در تصمیم گیری: در سالهای اخیر، تصمیمگیرندگان اسرائیلی رویکردی ایجاد کردهاند، که با «بنشینید و منتظر بمانید و ببینید که اوضاع چگونه پیشرفت میکند» نشان داده میشود؛ یعنی در واقع از دست دادن ابتکار عمل.
- ناتوانی در مدیریت بحران و بداهه پردازی: از آنجایی که اسرائیل یک رژیم جعلی و غیر قانونی محسوب میشود همواره در معرض خطرات متعدد قرار داشته و به ویژه جبهه داخلی این رژیم با چالشهای امنیتی متعددی دست و پنجه نرم میکند و به همین دلیل مدیریت بحران و مهارت بداهه پردازی یک اصل مهم در نهادهای امنیتی رژیم صهیونیستی محسوب میشود. اما این رژیم علی رغم تلاش فراوان هنوز قادر به ارزیابی درست از شرایط آینده و به طور کلی مدیریت بحران در شرایط حساس نیست.
در سالهای اخیر، توانایی اسرائیل برای بداهه پردازی کاهش یافته است، زیرا مسائل بیش از حد پیچیده شدهاند و نیاز به برنامهریزی طولانی و سیستماتیک دارند. همچنین بهایی که صهیونیستها همواره برای ارزیابیهای اشتباه خود می پردازند بسیار افزایش پیدا کرده و غیرقابل تحمل شده است.
- عدم توانایی در رسیدن به توافق جمعی: همانطور که گفته شد نهادهای مربوطه رژیم صهیونیستی همواره در رسیدن به توافق و انجام اقدام جمعی ناتوان بودهاند. مقامات این رژیم به دلیل ترس از دست دادن آزادی عمل خود ترجیح میدهند از انجام اقدامات جمعی در نهادهای امنیت داخلی این رژیم خودداری کنند و در واقع تک روی را ترجیح می دهند.
- فقدان یک نهاد پشتیبانی اختصاصی قبل از هرگونه تصمیم گیری: محدودیتهای اعمال شده در کابینه و کمیته وزیران امور امنیتی رژیمصهیونیستی با فقدان یک نهاد کارآمد در این زمینه تشدید میشود؛ زیرا پیشنهادات مربوط به اتخاذ سیاست داخلی و خارجی معمولاً توسط یک وزارتخانه مورد بحث قرار میگیرد و سپس کابینه میتواند این سیاستها را بپذیرد یا رد کند، بدون اینکه هیچ گونه نهاد مرکزی دیگری در این زمینه مداخله داشته باشد. همچنین شواهد نشان میدهد که کابینههای مختلف رژیم صهیونیستی توانایی ارزیابی درست اطلاعات و تشخیص سیاستهای درست را ندارند.
- عدم وجود یک موسسه سیاست گذاری موثر: عدم وجود یک نهاد تصمیم گیری موثر در نهاد رژیم صهیونیستی موجب شده تا نخست وزیران این رژیم سیاستها را با مشورت مشاوران وفادار به خود تنظیم کنند.
- فرآیند تصمیم گیری شخصی: همانطور که گفته شد صهیونیستها توانایی رسیدن به یک توافق جمعی در شرایط حساس را ندارند و همواره تصمیمگیری شخصی مقامات این رژیم بر توافق جمعی غلبه داشته است.
- فقدان هماهنگی کافی: عدم هماهنگی در تدوین و اجرای سیاستها و ادامه کار میان وزارتخانههای مختلف از گذشته یک چالش اساسی برای صهیونیستها بوده که در طول سالهای اخیر پیچیدهتر شده است. به ویژه در شرایط فعلی که رژیم صهیونیستی از داخل و خارج در معرض تهدیدهای متعدد قرار دارد عدم وجود هماهنگی میانه نهادهای مختلف یک مشکل بزرگ برای این رژیم تلقی میشود.
آنگونه که در مواضع شرکت کنندگان در کنفرانس موسسه موسوم به موسسه سیاست و استراتژی اسرائیل پیدا بود مشخص است که خطرناک ترین نکته در تصمیم گیری موسسه امنیت داخلی رژیم صهیونیستی تمرکز تصمیمسازان این رژیم بر مسائل کنونی و تلاش برای یافتن راهکارهای سریع جهت حل مشکلات فوری است. این امر نشان میدهد که صهیونیستها همواره دارای چشم اندازهای کوتاه مدت بوده و از برنامهریزی برای مقابله با چالشها در دراز مدت ناتوان هستند و برنامه استراتژیک بلندمدتی در نهاد امنیتی این رژیم دیده نمی شود.
محافل امنیتی و سیاسی رژیم صهیونیستی اعتراف میکنند این رژیم در حالی وارد سال 2022 میشود که هیچ گونه برنامه راهبردی برای مقابله با پروژه هستهای ایران ندارد و مجبور شده به تهدیدهای پوچ و توخالی متوسل شود.