تشدید حملات تروریست های داعشی در افغانستان حکایت از پیچیده تر شدن اوضاع این کشور دارد. به نظر می رسد این بار داعش با هدف ایجاد تفرقه بین شیعه و سنی، مساجد شیعیان را هدف قرار داده است، بنابر این اتخاذ تدابیر شدید امنیتی از سوی طالبان برای حفاظت از شیعیان ضروری به نظر میرسد.
در عملیات تروریستی انتحاری جمعه (۲۳ مهرماه سال جاری) در مسجد «امام بارگاه فاطمیه»، بزرگترین مسجد شیعیان در قندهار بیش از ۴۰ نفر شهید شده و ۷۰ نفر نیز زخمی شدند.گروه داعش مسوولیت این حمله انتحاری را به عهده گرفت.
عملیات انتحاری در مسجد قندهار در حالی انجام گرفت که هفته گذشته در پی انفجار در مسجد «سیدآباد» شیعیان در ولایت قندوز، ۴۶ نفر دیگر نیز جان باخته بودند و مسوولیت آن انفجار را نیز داعش برعهده گرفته بود.
در مجموع به دنبال دو حمله انتحاری به نمازگزاران افغانستانی در دو هفته اخیر بیش از ۱۲۰ نفر از شهروندان شیعه این کشور شهید شدند. بنابر این انتظار می رود گروه طالبان که می کوشد یک حکومت فراگیر را در این کشور ایجاد کند، بتواند تدابیری را برای تامین امنیت مساجد شیعیان اتخاذ کند. اقدامی که در صورت بی توجهی به آن می تواند افغانستان را وارد بحران جدیدی کند.
به دنبال این حملات خونین، طالبان اعلام کرد که حفاظت از مساجد شیعیان را برعهده می گیرد، این در حالی است که این اقدام دیرهنگام باید بعد از اولین تهدیدات علیه مساجد شیعیان انجام می گرفت.
به گفته شماری از علمای مسلمان در واکنش به این حملات و شهادت تعداد زیادی از شیعیان، بی شک اگر آشکار شود که طالبان قدرت تشکیل حکومت فراگیر و توان تامین امنیت عمومی و تدبیر اداره امور اقتصادی مردم افغانستان را ندارد،جامعه جهانی و کشورهای اسلامی نسبت به این موضوع ساکت نخواهند ماند.
کارشناسان براین باورند که گروه طالبان در قبال جان شیعیان مسئول است. به گفته علمای مسلمان اگر جهانیان و به ویژه مسلمین عکس العمل خاصی از خود نشان ندادند، نه از سر بی توجهی و غفلت نسبت به وضعیت مردم مظلوم افغانستان، بلکه برای فرصت دادن به حاکمان جدید در افغانستان بود تا توانایی خود را در تشکیل یک حکومت فراگیر و تامین امنیت عمومی و تحقق توانمندی اقتصادی و سیاسی در این کشور به منصه ظهور برسانند، ولی گذشت زمان هر روز این توقع را کم رنگ تر کرده است.
واکنش های داخلی و خارجی به کشتار شیعیان در افغانستان
سعید خطیب زاده، سخنگو و رئیس مرکز دیپلماسی رسانهای وزارت خارجه ایران در خصوص حمله چند روز قبل به مسجد شیعیان در قندوز افغانستان و اینکه اساسا مسئولیت برقراری امنیت در افغانستان این روزها به عهده کیست؟ گفت: آنچه در قندوز اتفاق افتاد بی سابقه بود و جمهوری اسلامی این حادثه تروریستی را به اشد وجه محکوم میکند.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران معتقد است طالبان با توجه به در دست گرفتن نهادها، مراکز قدرت و مراکز امنیتی در افغانستان مسئولیت مستقیم حفظ امنیت در این کشور را به عهده دارد.
شورای علمای سراسری شیعه افغانستان نیز در بیانیه ای خواستار شناسایی و مجازات عاملان حمله انتحاری به مسجد شیعیان در استان قندوز این کشور شد.
اعضای این شورا در این بیانیه اضافه نوشتند: در سال های اخیر، پیروان یک مذهب و اعضای یک قوم خاص، به صورت نظامند وهدفمند مورد حملات انتحاری و تروریستی قرار گرفته و می گیرند، به نحوی که برخی از منابع پژوهش های اجتماعی به این حوادث عنوان «نسل کشی» داده اند.
علمای شیعه افغانستان در ادامه از طالبان خواست که برای تامین امنیت همه مردم افغانستان تلاش کنند و عاملان جنایت اخیر را شناسایی و مجازات کنند.
«پیتر استانو» سخنگو ومسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در واکنش به حمله تروریستی به مسجد شیعیان در استان قندوز افغانستان که صدها کشته و زخمی برجای گذاشت تصریح کرد که تداوم حملات تروریستی مانع جدی برقراری صلح و ثبات در این کشور است.
وی خواستار محاکمه عاملان این جنایت نفرتانگیز شد و افزود: باید از حقوق انسانی تمام افغانها از جمله حق زندگی و حقوق اقلیتهای قومی و مذهبی محافظت شده و محترم شمرده شود.
شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز در بیانیهای، حمله تروریستی به مسجدی در قندوز افغانستان را محکوم و بر مبارزه همهجانبه با تروریسم تاکید کرد.
در بیانیه این شورا آمده است: اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد در قویترین شکل، حمله تروریستی ددمنشانه و بزدلانه در قندوز افغانستان را محکوم میکنند.
کشورهای عضو شورای امنیت تاکید کردند که تروریسم به هر شکل و مرامی، یکی از خطرناکترین تهدیدها علیه صلح و امنیت بینالمللی است.
وزارت امور خارجه روسیه هم در بیانیه ای با محکوم کردن انفجار مسجد شیعیان در ولایت قندوز افغانستان اعلام کرد که هدف این اقدام، بی ثبات کردن اوضاع افغانستان بود.
در این بیانیه با اشاره به اینکه گروه تروریستی داعش مسئولیت عمل تروریستی در مسجد قندوز را برعهده گرفت، آمده است: این عمل وحشیانه را اقدامی برای بی ثبات کردن اوضاع افغانستان و ضربه زدن به تلاش های افرادی که علاقه مند به سازش بین افغان ها و سازش بین مذاهب در افغانستان در مرحله جدید تاریخ آن هستند، می دانیم.
گفتنی است ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه نیز به تازگی هشدار داده است که شبه نظامیان داعش از سوریه و عراق در حال انتقال به افغانستان هستند.
پوتین در طول یک کنفرانس ویدئویی با روسای امنیتی کشورهای شوروی سابق گفت: وضعیت در افغانستان پیچیده است. شبه نظامیان با تجربه عملیاتهای نظامی در عراق و سوریه به صورت فعال به این منطقه منتقل میشوند.
وی افزود: امکان دارد که تروریستها برای بیثبات کردن کشورهای همسایه افغانستان تلاش کنند و حتی به صورت مستقیم برای گسترش قلمرو خود اقدام نمایند.
اکنون سوال اینجاست که اظهارات اخیر پوتین در خصوص شرایط پیچیده افغانستان و خطر نفود گروه های تروریستی در این کشور شامل چه موارد و اتفاقاتی است؟