در پی صدور فرمان «جو بایدن » رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر انتشار عمومی اسناد مربوط به حادثه ۱۱ سپتامبر ، "اف.بی.آی" (پلیس فدرال آمریکا) یک سند ۱۶ صفحه ای جدید طبقه بندی شده مربوط به حمایت لجستیکی از دو هواپیماربای سعودی را در حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر منتشر کرد. این سند تماس هایی را که ربایندگان با متحدان سعودی خود در ایالات متحده داشته اند، شرح می دهد اما هیچ مدرکی مبنی بر مشارکت دولت سعودی در این حمله تروریستی ارائه نمی دهد.
این سند که در بیستمین سالگرد حملات ۱۱ سپتامبر منتشر شده است، نخستین پرونده تحقیقی است که پس از دستور بایدن برای بازنگری در طبقه بندی اسناد محرمانه ای که سالها از دید عموم مخفی مانده بود، افشا می شود.
بایدن در هفته های اخیر با فشار بسیاری از سوی خانواده های قربانیان روبرو شده بود؛ کسانی که مدتهاست در حال پیگیری پرونده قربانیان خود در نیویورک به دلیل مشارکت مقامات ارشد سعودی هستند.
اما دولت سعودی همواره هرگونه دخالت در این حملات را رد کرده است. سفارت عربستان در واشنگتن روز چهارشنبه و در پی صدور فرمان بایدن مبنی بر انتشار اسناد محرمانه، اعلام کرد که از انتشار کامل همه پرونده ها به عنوان راهی برای "پایان دادن به اتهامات بی اساس علیه کشورش یکبار برای همیشه" حمایت می کند. این سفارت همچنین هرگونه ادعا مبنی بر مشارکت عربستان سعودی در حملات ۱۱ سپتامبر را "کاملا نادرست" خواند.
بایدن هفته گذشته به وزارت دادگستری و سایر نهادها دستور داد تا اسناد تحقیقی را از طبقه بندی محرمانه خارج کرده و آنچه را که می توانند در ۶ ماه آینده منتشر کنند.
این اسناد ۱۶ صفحه ای شنبه شب و ساعاتی پس از حضور بایدن در مراسم یادبود قربانیان ۱۱ سپتامبر در نیویورک، پنسیلوانیا و ویرجینیای شمالی منتشر شد. بستگان قربانیان پیشتر به حضور بایدن در مراسم تشریفاتی تا زمانی که اسناد محرمانه منتشر نشده اند، اعتراض کرده بودند.
در این پرونده که روز شنبه منتشر شد، مصاحبه سال ۲۰۱۵ با شخصی که متقاضی تابعیت آمریکا بوده و سالها پیش با اتباع سعودی تماس مکرر داشت را نشان می دهد که به گفته کارشناسان "پشتیبانی لجستیکی قابل توجهی" برای چندین رباینده انجام داده است.
از طرفی، ناظران بر این باور هستند که انتشار این اسناد در یک برهه حساس سیاسی برای ایالات متحده و عربستان سعودی منتشر می شود؛ زمانی که دو کشور اتحادی راهبردی و دشوار اما ساختگی به ویژه در امور مبارزه با تروریسم آغاز کرده اند.
دولت بایدن در ماه فوریه (بهمن) یک ارزیابی اطلاعاتی مبنی بر دخالت «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی در قتل «جمال خاشقجی» روزنامه نگار مقیم آمریکا در ترکیه در سال ۲۰۱۸ منتشر کرد، اما در نهایت به دلیل اجتناب از مجازات ولیعهد، انتقاد دموکرات ها را برانگیخت.
با این وجود پرونده ۱۱ سپتامبر و احتمال دخالت دولت عربستان در این حملات تنها اندکی پس از این حادثه قوت گرفت، چراکه خیلی زود مشخص شد ۱۵ نفر از ۱۹ مهاجم این حادثه، سعودی بودند. «اسامه بن لادن» رهبر القاعده و مظنون اصلی این حملات در آن زمان از خانواده های برجسته در عربستان بود. حتی بر اساس اسنادی که اکنون دیگر محرمانه نیستند، ایالات متحده در پی این حادثه از برخی دیپلمات های سعودی و افراد دیگری که با دولت عربستان سعودی ارتباط داشتند، تحقیق کرده بود.
با این وجود، گزارش کمیسیون ۱۱ سپتامبر "هیچ مدرکی مبنی بر اینکه دولت عربستان بودجه" حملات القاعده را تامین نموده، پیدا نکرد. هرچند این کمیسیون در عین حال به دخالت احتمالی خیریه های تحت حمایت دولت عربستان اشاره کرده است.
اما تحقیقات ویژه ای در مورد دو هواپیما ربایی که به ایالات متحده آمدند، یعنی «نواف الحزمی» و «خالد المهذار» صورت گرفته است. در فوریه ۲۰۰۰ (یک سال و نیم پیش از این حملات)، این دو هواپیما ربا اندکی پس از ورودشان به جنوب کالیفرنیا، در یک رستوران حلال با یک شهروند سعودی به نام «عمر البیومی» برخوردند که به آنها در پیدا کردن و اجاره یک آپارتمان در "سن دیه گو" کمک کرد. البیومی از جمله کسانی بود که با دولت عربستان ارتباط داشت و پیشتر توجه "اف.بی.آی" را جلب کرده بود.
در تاریخ ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ میلادی، ۱۹ تروریست، چهار هواپیمای مسافری را که از فرودگاه نیوآرک نیوجرسی، بوستون و واشنگتن عازم سانفرانسیسکو و لسآنجلس بودند، ربودند. هواپیمایی که عازم لسآنجلس بود در ساعت ۸.۴۶ دقیقه صبح به وقت محلی به یکی از برجهای دو قلوی نیویورک برخورد کرد.۱۷ دقیقه بعد، دومین هواپیمای ربوده شده متعلق به "یونایتد ایرلاینز" به برج جنوبی خورد و سومین هواپیما هم به ساختمان وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) اصابت کرد. چهارمین هواپیما اما در پنسیلوانیا سرنگون شد.
کشتهشدگان این دو حمله، دو هزار و ۹۷۴ تن بودند که با در نظر گرفتن ۱۹ هواپیماربا، شمار کشتههای این حملات به دو هزار و ۹۹۳ نفر رسید.