مردم افغانستان در چهار دهه گذشته، کشور خود را به علتهای مختلفی ازجمله کودتای کمونیستی، جنگ شوروی در افغانستان و عملیات آزادی پایدار ترک کردهاند و این کشور سومین جمعیت بزرگ آواره در جهان را دارد.
در حال حاضر، سقوط دولت تحت حمایت غرب افغانستان، عقبنشینی ناگهانی نیروهای آمریکایی و بازگشت طالبان به قدرت، افغانها را بیشتر به دنبال راهی برای فرار کشانده است و کشورهای بسیاری متعهد شدهاند که قبل و بعد از مهلت ۳۱ آگوست برای خروج کامل ارتش آمریکا این افراد را پذیرش کنند.
کانادا تا هفته گذشته حدود ۳۷۰۰ نفری که از کابل خارج شدهاند را اسکان داده و قول داده است که در نهایت ۲۰ هزار نفر را پذیرش خواهد کرد.
بریتانیا نیز متعهد شده است که از ۲۰ هزار افغانستانی استقبال کند.
استرالیا نیز برنامه اسکان برای ۳۰۰۰ نفر را دارد.
تاجیکستان که پیش از این نیز جمعیت قابلتوجهی از پناهندگان را در خود جای داده بود نیز متعهد شد که ۱۰۰ هزار پناهنده دیگر را نیز پذیرش کند.
گفته میشود که حدود ۲۰ هزار افغانی که به ارتش یا دیپلماتهای آمریکایی کمک کرده بودند در انتظار دریافت ویزای آمریکا هستند که البته دریافت آن دشوار است، اگرچه که ایالاتمتحده متعهد شده است که ۵۰ هزار افغان را اسکان دهد.
سازمانهای بشردوستانه که به این پناهندگان کمک میکنند تا در کشورهای جدید اسکان پیدا کنند، با کاری سخت مواجه هستند. سقوط طالبان در سال ۲۰۰۱ باعث بازگشت بسیاری از افغانهای خارج از کشور به وطن شد و البته در سالهای اخیر کشورهایی از جمله آلمان شاهد افزایش چشمگیر جمعیت پناهندگان افغان بوده است. با این حال، اکثر مهاجران افغان تا اروپا سفر نمیکنند و تا سال گذشته ۸۵ درصد از کل مهاجران افغان ثبتشده در سراسر جهان در همسایگی پاکستان و ایران اسکان داشتند.
پاکستان از دهه ۱۹۷۰ مقصد اصلی بوده و حدود ۱.۴ میلیون پناهنده ثبتشده افغان را در خود جای داده است، هرچند در این سالها استقبال کمتری از آن شده است.
به گفته آژانس پناهندگان سازمان ملل، تنها در نیمه نخست امسال حدود ۶۰۰ هزار افغان از پاکستان و ایران به وطن خود بازگشتهاند که تقریبا همه افراد فاقد اسناد و مدارک مناسب بودهاند.