پس از بروز تنش در روابط عربستان سعودی و امارات در نشست اخیر اوپک پلاس و انتشار گزارشهایی درباره تشدید اختلافات میان دو طرف، منابع خبری با دستیابی به اسنادی محرمانه فاش کردند که اهتمام ریاض به امارات در حال کمرنگ شدن است.
سند اول
روزنامه «الاخبار»، امروز (چهارشنبه)، با انتشار جزئیات مربوط به اسنادی محرمانه شامل دو پژوهش و چند سند نهادهای رسمی امارات و با اشاره به اینکه یکی از این دو تحقیق توسط نهادی وابسته به وزارت امور خارجه امارات عربی متحده تهیه و برای «محمد بن زاید» ولیعهد ابوظبی ارسال شده است، فاش کرد جاده زمینی که اخیرا میان عربستان سعودی و عمان احداث شده با نادیده گرفتن امارات چشماندازی برای هماهنگیهای مسقط و ریاض ایجاد کرده است.
الاخبار ادامه داد، این جاده یک گزینه جایگزین برای عمان به شمار میرود که باعث میشود در صورت بروز تنش با ابوظبی این کشور از آن بهره بگیرد و از سوی دیگر، عمان را به عنوان یک مقصد گردشگری برای سعودیها تثبیت میکند و شاید منجر به کمرنگ شدن اهمیت بندر «جبل علی» و پررنگتر شدن نقش بندر «الدقم» عمان و همچنین کاهش استفاده از مرز زمینی میان عربستان و امارات شود.
این روزنامه در ادامه نوشت: «همچنین این جاده جایگاه عمان را برای ایفای نقش میانجی میان عربستان سعودی و ایران تقویت میکند و تلاشهای عربستان سعودی برای مهار سلطنت [عمان] به منظور جلوگیری از ایجاد شکاف [میان کشورهای حاشیه] خلیج [فارس] سرعت میبخشد؛ شکافی که نتیجه آن دو اتحاد است؛ اتحاد نخست عمان، کویت و قطر را در بر میگیرد و اتحاد دوم امارات، عربستان سعودی و بحرین را».
در این گزارش خاطر نشان شده است که از جمله اهداف احداث این جاده هنگام آغاز پروژه در سال ۲۰۱۹، جبران کمبود صادرات عربستان سعودی در پی محاصره قطره و تقویت همکاری امنیتی ریاض و عمان بود.
الاخبار با استناد به اسناد مذکور مینویسد: اما توصیه امارات برای پاسخ به این تحول، نزدیک شدن به عمان، عدم حمله به این کشور در رسانهها و فضای مجازی، افزایش سرمایهگذاریها در این کشور و تقویت ارتباط با عمان و در مقابل، بهبود روابط با عربستان سعودی، افزایش خدماتدهی به این کشور از طریق افزایش روند انتقال مسافران و کالا و همچنین تقویت نقاط مرزی، توسعه بندر «الفجیره» و اتمام طرح قطار سریعالسیر میان دو کشور است.
سند دوم
اما سند دومی که الاخبار به آن دست پیدا کرده به مسئله گاز دریای سرخ پرداخته است و نشان میدهد که اختلافاتی پنهان میان مصر و عربستان سعودی درباره استفاده از ذخایر دریای سرخ وجود دارد بهرغم آنکه مرز دریایی میان آنها مشخص شده است. در اینجا امارات فضا برای اختلافافکنی و تشدید اختلافات را مهیا میبیند تا بعد خود را «شیخ مصالحه» نشان بدهد وبرای میانجیگری وارد شود.
طبق این گزارش، برآوردهایی اطلاعاتی نشان میدهد اگر حرکت رو به جلوی عربستان در طرح استخراج گاز از دریای سرخ به افزایش فروش گاز کشیده شود و بر توافقهای امضاءشده میان کشورهای تولید و صادرکننده گاز تأثیر بگذارد، ممکن است این گام موجب شود که این کشورها سیاستهایی را در پیش بگیرند که هدف آن سرنگون کردن حکومت عربستان باشد.
این تحقیق، مانعی در مسیر بهرهبرداری عربستان سعودی از گاز دریای سرخ متصور میشود و عنوان میکند که این گام ممکن است باعث شود ذخایر این کشور به همراه ذخایر کشور مصر و اردن در برابر ذخایر ایران و متحدان آن در عراق، سوریه و لبنان قرار گیرد و طرح ایران برای کشیدن خط لوله گاز به بازار اروپا از راه دریای مدیترانه احیا شود.