سربازان آمریکا هشت سال در ویتنام بودند اما در افغانستان ۲۰ سال. این جنگ تا کنون با اختلاف زیاد طولانیترین جنگ آمریکا بوده است.
خروج از پایگاه هوایی بگرام در روز جمعه پایانی واقعی را برای حضور نظامی آمریکا در این کشور رقم زد. این پایگاه ساخته شده توسط اتحاد شوروی سابق در دهه ۱۹۵۰ برای دو دهه کانون عملیاتهای آمریکا و همچنین یک زندان بدنام بوده است.
آمریکا در اینجا نیز همچون ویتنام بعد از یک توافق صلح با دشمنی که برای از بین بردنش تلاش کرده و شکست خورد خارج می شود. همچون ویتنام در اینجا نیز انتظار نمی رود دشمن شجاع شده صلح را حفظ کند. سایگون بعد از خروج آمریکا دو سال علیه ارتش ویتنام شمالی دوام آورد. در برخی برآوردهای اطلاعاتی آمریکا کابل حتی شش ماه هم دوام نخواهد آورد.
سفارتخانه واقع در پایتخت افغانستان طبق افشاگری پلتیکو در روز جمعه، "برنامه اقدام وضعیت اضطراری" خود را برای بدترین سناریوها دارد. این به طرزی اجتناب ناپذیر یادآور خاطره تقلاهای تحقیر آمیز از پشت بام هیات واقع در سایگون در آوریل ۱۹۷۵ است. در آن زمان هم مترجمان نظامی که با آمریکایی ها کار کردند متقاضی خارج شدن از کشور همراه با آنها بودند.
طبق اعلام سازمان ملل، دست کم ۵۰ تن از حدود ۴۰۰ منطقه افغانستان از ماه مه تا کنون به دست طالبان افتاده است. با رفتن آمریکا غیرنظامیان افغان درتلاش برای سازماندهی نیروهای شبه نظامی دفاع شخصی به منظور دفاع از روستاهایشان در برابر نیروهای منتظر در حومه های اطرافشان هستند.
درس نظامی ویتنام این بود که آمریکا نتوانست هزاران مایل دور تر از خانه علیه دشمنی با انگیزههای ایدئولوژیک به اجرای عملیات ضد شبهنظامیان بپردازد؛ دشمنی ریشهدار در جامعهای که سربازان آمریکایی را در نهایت اشغالگر میدید. این درسی بود که یاد گرفته شد و بعد در التهابات بعد از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ فراموش شد.
رامسفلد فکر کرد میتواند با استفاده از تعداد کمی از نیروهای ویژه آمریکایی در شراکت با جنگسالاران محلی از سایه ویتنام عبور کند اما با این حال دخالت آمریکا در ویتنام در سال ۱۹۶۴ با آموزش دادن گروههای مشاوره دهنده کوچک A-Team به گروههای شبه نظامی و عادی در جنوب شروع شد.
در نهایت در افغانستان آمریکاییهای جوانی به خدمت گرفته شدند که حتی به هنگام آغاز جنگ در این کشور به دنیا نیامده بودند و در برخی موارد در کنار والدینشان که چند دور ماموریت را در آنجا انجام دادهاند، خدمت کردند.
هر اتفاقی که بیفتد، وقوع مرگها و رنجهای بیشتر اجتناب ناپذیر است. جو بایدن و آمریکا نخواهند توانست حتی اگر که دیگر در آنجا نباشند، از سطحی از مسئولیت در قبال آنها بگریزند.