سیاستمداران ، سخنوران قدرتمندی هستند که اغلب سخنرانیها ی آنها هوشمندانه، جذاب و قانع کننده ایراد میشود. آنها برای انتقال پیام خود به ابزارهایی فراتر از کلمات متوسل میشوند و آن چیزی نیست جز ارتباطات غیرکلامی. حالات صورت، تن صدا و زبان بدن در انتقال پیامهای مهم موثر هستند و سیاستمداران از این موضوع به خوبی آگاهند.
ارتباطات غیرکلامی دو سوم کل ارتباطات را تشکیل میدهد. زبان بدن به تنهایی بیش از ۵۰ درصد از کل ارتباطات غیرکلامی را در برمی گیرد.
چرا ارتباطات غیر کلامی در سیاست اهمیت دارد؟
به نوشته روزنامه هافینگتون پست، افراد برای ایجاد تاثیر مثبت از خود در دیگران حدود ۳۰ ثانیه وقت دارند. این امر در سیاست بسیار مهم است زیرا اغلب اوقات حضور آنها در رسانه بسیار کوتاه است.
حال که به اهمیت زبان بدن در زندگی حرفهای سیاستمداران پی بردید، با اشکال مختلفی که این ابزار به کار گرفته میشود و مفاهیم نهفته در پس هر یک آشنا میشویم.
حالت و ژست بدنی
کارول کینزی گومن، در تحقیقات خود به نتایجی دست یافت و به سیاستمداران توصیه میکند، قرار گرفتن بازوها در کنار کمر و حرکات محدود دستها در هیمن ناحیه، به شما و مخاطبان احساس تمرکز و یکپارچگی میدهد.
حرکات دست
ما توجه ویژهای به دستها داریم. علت این است که سیستم مغز ما به گونه ایست که به دنبال نشانههایی از خطر میگردد و ندیدن دستهای شخص مقابل، ممکن است چنین پیامی را القا کند. سیاستمداران از طیف وسیعی از حرکات دست برای انتقال پیام استفاده میکنند، اما در اغلب موارد دستها باید همیشه در معرض دید قرار گیرند.
دست تکان دادن
دست تکان دادن راهی برای برقراری ارتباط با مخاطب است. این حرکت محبوبیت به همراه دارد و باعث میشود سیاستمداران صمیمی و قابل دسترسی به نظر برسند، مخصوصاً وقتی موج تکان دادن دستها کوچک باشد.
کف دست رو به بالا
نیکولاس فرادت، نویسنده و متخصص زبان بدن معتقد است که این حرکت تأثیر مثبتی بر روی افراد دارد. کف دست به خصوص هنگامی که با بازوهای کشیده ترکیب شود، گشودگی، اعتماد و پذیرش را به شما منتقل میکند.
کف دستها پایین
این ژست نشانگر اعتماد به نفس و اقتدار است، اما همچنین میتواند سلطه یا سرپیچی را منتقل کند. کف دستهای رو به پایین همچنین میتواند در تلاش برای ساکت کردن مخاطب مورد استفاده قرار گیرد.
دستهای باز در طرفین
به نوشته فوربس، این حرکات بیانگر گشوده بودن است، گویی سیاستمداران به مخاطبان خود این پیام را میدهند که چیزی برای پنهان کردن ندارند.
مشتهای گره شده
این حرکت نشان دهنده استحکام و نگرش «اجازه دهید این کار را انجام دهم» است. با این حال، اگر سیاستمدار شیئی را محکم در دست بگیرد یا دستان مشت کردهاش را بچرخاند، میتواند نشان دهنده ناامیدی یا خشم باشد.
دست روی سینه
سیاستمداران از این ژست بهره میبرند تا به مخاطب القا کنند که از روی صداقت با آنها صحبت میکنند. این شیوه ایست که میتوانید از مردم پذیرش خود را درخواست کنید.
حرکت خرد کردن
این کار معمولاً برای تأکید بر یک نکته انجام میشود. این حرکت نشان میدهد که سیاستمداران در مورد یک موضوع خاص مطمئن هستند و قصد ندارند نظر خود را تغییر دهند.
اشاره کردن
این ژست بسته به زمینه میتواند معانی مختلفی داشته باشد. اشاره انگشت به طرف شخص اغلب راهی برای سرزنش وی است و میتواند کاملاً مقابلهای و حتی پرخاشگرانه باشد. توسل یک سیاستمدار به این شیوه، ممکن است نشان دهنده آن باشد که در حال از دست دادن کنترل بحث است و قصد دارد به رفتارهای کودکانه متوسل شود.
نوک انگشتان در کنار هم
قرار دادن نوک انگشتان در کنار هم، نشانه اعتماد به نفس و دانش درباره موضوع مورد بحث است.
لبخند
اگر سیاستمداران بخواهند جدی تلقی شوند، معمولاً باید کمتر لبخند بزنند. اینگونه استدلال میشود که لبخند زدن در حقیقت نشانه تسلیم است.
دست دادن
رهبران سیاسی معمولاً یک مصافحه محکم با هم دارند و سعی میکنند با قرار دادن دست خود کمی روی دست طرف مقابل به نوعی بر وی تسلط پیدا کنند.
اولین مناظره ریاست جمهوری تلویزیونی در آمریکا
اولین مناظره ریاست جمهوری در سال ۱۹۶۰ پخش شد. این بحث بین جان اف کندی و ریچارد نیکسون بود. به نوشته فوربس، بینندگان تلویزیون کندی را به عنوان برنده میدانستند، در حالی که کسانی که از رادیو به این بحث گوش دادند، نیکسون برنده مناظره اعلام کردند.اما علت اصلی اختلاف نظر مردم درباره برنده مناظره چه بود؟
کندی برای پیروزی در آن مناظره از ارتباطات غیرکلامی به خوبی بهره برد. این نامزد جوان گریم کرده بود، هنگام پاسخگویی به سوالات مستقیماً رو به دوربین صحبت میکرد و آرام و با اعتماد به نفس به نظر میرسید. در نقطه مقابل نیکسون بود که با صورتی اصلاح نشده و رنگ پریده، وقتی در شماری از موضوعات از سوی رقیب خود کندی تحت فشار قرار گرفت، بارها در حال پاک کردن عرق روی پیشانی خود دیده شد.
در ادامه این بحث به مواردی برجسته از حرکات بدن معروف سیاستمداران میپردازیم.
نلسون ماندلا
شاید موثرترین سلاح ارتباط غیرکلامی موجود در زرادخانه ماندلا لبخند صمیمانه او باشد. پلکهای تا حدی بسته، گونههای برجسته و پیشانی ماندلا وی را فردی صمیمی، صادق و قابل اعتماد نشان میداد.
فیدل کاسترو
رئیس جمهور فقید کوبا به ژست دست «دابل ال» معروف بود. این حرکت میزان بی اعتمادی را نسبت به شخصی که با او صحبت میکند منتقل میکند. گویا میگوید: مطمئن نیستم که به آنچه شما میگویید اعتقادی داشته باشم.
آدولف هیتلر
به نوشته بیزینس اینسایدر، آدولف هیتلر، رهبر بدنام حزب نازی معروف به تمرین حرکات دست و زبان بدن برای استفاده در سخنرانیهای خود بود. اودر مقابل آینه میایستاد و زبان بدن، حالات و حرکات صورت را تمرین میکرد و حتی برای تجزیه و تحلیل آن با یک عکاس تماس میگرفت.
دونالد ترامپ
مری سیویلو، متخصص زبان و ارتباطات بدن حرکات کلیدی خاص دست ترامپ را اینگونه تفسیر میکند: ژست دست وی دقت را منتقل میکند و نشان از تاکید وی بر نظر خود و اطمینان نسبت به آن دارد.