« محمد بن سلمان » ولیعهد سعودی کسی بود که دستور ترور « جمال خاشقجی » روزنامه نگار منتقد سعودی را صادر کرد.روزنامه های غربی 6 هفته پس از ترور خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول در اکتبر 2018 اعلام کردند که این روزنامه نگار منتقد سعودی به دستور ولیعهد سعودی کشته شده است.
بر اساس بسیاری از گزارشها محمد بن سلمان به جنایت قتل جمال خاشقجی متهم شد، بنابراین نمایندگان کنگره آمریکا از « دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا خواستند تا افراد متهم در قتل خاشقجی شناسایی و محاکمه شوند؛ اما ترامپ به درخواست این کنگره پاسخی نداد.
ساعاتی پس از تحلیف « جو بایدن» رئیس جمهور جدید ایالات متحده و با توجه به تعهد قبلی دولت دموکراتها برای بازخواست قاتلان خاشقجی « آدام شیف» رئیس کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان ایالات متحده از رئیس امنیت ملی آمریکا خواست تا گزارشهای مربوط به ترور خاشقجی را فاش کند.
آدام شف در نامهای به «ایوریل هینس»، رئیس اطلاعات ملی این کشور، خواستار انتشار گزارش جامعه اطلاعاتی درباره قتل وحشیانه و عمدی جمال خاشقجی که ساکن آمریکا بود شده است.همچنین وی خواست گزارش مربوط به قتل جمال خاشقجی را از حالت محرمانه خارج کند که این امر به شدت بر آینده روابط واشنگتن و ریاض تاثیر میگذارد.
همچنین ایوریل هینز گزینه مورد نظر جو بایدن برای تصدی سمت مدیر اطلاعات ملی گفت اطلاعات در خصوص ترور جمال خاشقجی برای استفاده کنگره از حالت طبقه بندی شده خارج میشود.
محمد بن سلمان اعلام کرد که دستور قتل خاشقجی را نداده و عاملان این جنایت بدون اطلاع وی دست به چنین اقدامی زدهاند؛ اما بر اساس اطلاعات و شواهد موجود ولیعهد سعودی دروغ میگوید تا آینده عربستان و تاج و تختش را مصون دارد.
عربستان روزهای سختی پیش رو دارد
«هیلاری کلینتون » وزیر اسبق امور خارجه آمریکا مردم را به دیدن فیلم مخالف که ماجرای قتل جمال خاشقجی را روایت میکند ، تشویق کرد و دولت سعودی و محمد بن سلمان را مسئول مرگ وی دانست.
در صورت تحقق سناریوی افشای گزارش خاشقجی، با توجه به اینکه دموکراتها بر سه مجلس قدرت (کاخ سفید ، مجلس نمایندگان و سنا) کنترل دارند و همچنین سناتور «باب منندز» دموکرات ارشد در کمیته روابط خارجی سنا منتقد اصلی رژیم سعودی است، همه ابزارهای پاسخگویی سیاسی و مالی عربستان سعودی در برابر ترور خاشقجی در دسترس خواهد بود بدان معنا که عربستان برای مهار کردن افشای گزارشهای مربوط به ترور خاشقجی حاضر است خزانه مالی عربستان را به روی جو بایدن باز کند.
بر اساس گزارش میدل ایست منندز اصرار دارد که کنترل نحوه فروش سلاح به عربستان را بدست آورد و از رژیم بن سلمان بسیار خشمگین است.
منندز علاوه بر فروش اسلحه ، به دنبال انتقاد از عربستان سعودی به دلیل نقض حقوق بشر است و در سال 2019 ، سناتور ارشد دموکرات حامی اصلی قانون پاسخگویی عربستان در جنگ یمن و کشتن جمال خاشقجی بود و خواستار تحریم این کشور به دلیل جنایتهایش شد.
در همین راستا روزنامه واشنگتن پست روز گذشته اعلام کرد که فیلم « مخالف» که مستندی از جزئیات قتل روزنامه نگار منتقد سعودی است مورد حملات سایبری عربستان قرار گرفته است؛ چراکه سایت ارزیابی فیلم « راتن تومیتوز» نشان میدهد که این فیلم از رتبه بندی 95٪ به 68٪ رسیده است.
فیلم مخالف روز 12 ژانویه در سایت راتن تومیتوز از تنها 2 هزار و 400 مخاطب، 500 امتیاز پایین گرفت، بازخوردی که به عقیده سازندگان این فیلم حاصل خرابکاری یک کارزار اینترنتی سازماندهی شده از سوی دولت سعودی است که ماموریت دارد یک حس نارضایتی عمومی تقلبی نسبت به این فیلم افشاگر ایجاد کند. در نتیجه این کارزار، رتبه تایید مستند مخالف در مدتی کوتاه از بالای 95 درصد به زیر 68 درصد رسید.
براساس روزنامه آمریکایی « نیویورک تایمز» محمد بن سلمان سعی دارد برخی پروندهها را اصلاح کند تا بتواند از این طریق تنشهای میان عربستان با دولت دموکراتها را کاهش دهد.
عربستان ظرف چند هفته توافق آشتی با قطر را امضا کرد و به طور داوطلبانه تولید نفت خام را برای کمک به ایجاد ثبات در بازارها کاهش داد. همچنین حکم قضایی دو تن از فعالان برجسته سعودی از جمله « ولید الفتیحی» و « لجین الهذلول» را صادر کرد.
اما آیا چنین اقداماتی برای فرار عربستان از سرنوشتی منفور کافی است؟ همانطور که بایدن در یکی از رقابتهای انتخاباتی خود عربستان را کشوری منفور توصیف کرد.
به نظر میرسد که تلاش عربستان برای مهار خشم دموکراتها بی فایده باشد، با توجه به اینکه برخی نهادها در آمریکا از دفتر امنیتی ملی آمریکا خواستار افشای گزارشهای اطلاعاتی مربوط به قتل خاشقجی شدند و این بدان معناست که دولت بایدن ممکن است مجبور به افشای گزارش اطلاعاتی خاشقجی شود.
بر اساس گزارش « مایکل ایزنز» مشاور عمومی بنیاد « دموکراسی برای جهان عرب اکنون» در مجله «فورین پلیسی» جنبشهای موجود در میان دموکراتها و گروههای لابی گری وفادار به آنها خواستار بازخواست عربستان خواهند شد .
در این مقاله افشای گزارش خاشقجی برای محافظت از ملاحظات امنیت ملی، از جمله امنیت ساکنان ایالات متحده که توسط قدرتهای خارجی مورد هدف قرار گرفتهاند، امری ضروری یاد شد.
این مجله در ادامه تاکید کرد که پنهان کردن گزارشهای مربوط به خاشقجی نشانگر نقش محمد بن سلمان و رژیم سعودی در کشتن شخص مقیم آمریکا است و بقیه دیکتاتورها را به این باور ترغیب میکند که آمریکا بر این جنایت سرپوش می گذارد .
در همین راستا تحلیلگر و مدیر سابق سیا و «بروس ریدل» مدیر موسسه بروکینگز معتقد است که درخواست جنبش در کنگره برای افشای گزارش خاشقجی یک روش مفید برای پاسخگویی عربستان به دولت جدید است.
هزینهای که عربستان سعودی در این میان میپردازد چقدر است؟ انتظار می رود دولت بایدن تلاش کند فروش اسلحه به عربستان سعودی را متوقف کند و همچنین ممکن است اقدامات شخصی علیه محمد بن سلمان از جمله تحریمهای مالی انجام دهد.
«الکساندر نازاروف» تحلیلگر سیاسی روسی در پایگاه خبری « روسیه الیوم » تاکید کرد که عربستان که به ترامپ رقیب اصلی دموکراتها کمک کرد، حتما از سوی بایدن تحت فشار قرار خواهد گرفت.
براساس گزارش خبرگزاری «رویترز» به نقل از یک دیپلمات غربی در منطقه محمد بن سلمان متوجه شده که در عربستان یک دوره جدیدی بدون حمایت ترامپ آغاز شده است بدین ترتیب ریاض به دنبال کسب امتیازات بیشتری است.