انگلیس از لحاظ شیوع کرونا در وضعیت بسیار دشواری قرار گرفته و شیوع گونه جدیدی از این ویروس موجب شده این کشور از لحاظ سرانه مرگ و میر بر اثر این بیماری در بالاترین رتبه دنیا قرار بگیرد.
گونه جدید ویروس کرونا موسوم به VUI-202012/01 که 70 درصد مسری تر بوده و بارِ (load) ویروسی افراد مبتلا به آن بالاتر است 31 شهریورماه شناسایی شد اما مقامات لندن تا چند ماه وقوع آن را کتمان کردند.
«مت هنکاک» وزیر بهداشت انگلیس اولین بار 14 دسامبر (24 آذر) خبر شناسایی گونه جدید ویروس کرونا را با پارلمان در میان گذاشت. سه روز بعد (29 آذر)، بوریس جانسون در یک کنفرانس مطبوعاتی به طور عمومی وجود چنین ویروسی را تایید کرد.
بعد از کشف این ویروس ابتدا خطر آن کوچک‌انگاری شد. مثلا هنکاک گفت: «هیچ دلیلی در دست نیست که این ویروس بیماری شدیدتری ایجاد می‌کند یا واکسن بر آن کارگر نیست.»
سازمان جهانی بهداشت هم بعد از اظهاراتی از این دست از سوی مقام‌های انگلیسی نخست اعلام کرد شواهدی در تأیید اینکه نسخه جهش‌یافته کرونا باعث ایجاد بیماری شدیدتری نسبت به گونه اولیه آن می‌شود وجود ندارد.
کرونای جدید؛ از کم‌اهمیت تا مرگبار
«مایک رایان»، مدیر امور اضطراری در سازمان جهانی بهداشت در نشست خبری که 20 دی‌ماه در مقر این سازمان در ژنو برگزار شد گفت: «هنوز هیچ شواهدی مبنی بر اینکه سویه جدید کووید-19 باعث ایجاد بیماری شدیدتر می‌شود وجود ندارد و تحقیق درباره اینکه آیا این بیماری عفونی‌تر است ادامه دارد.»
علاوه بر این، «ملیتا ووجنویچ»، نماینده سازمان جهانی بهداشت در روسیه گفت جهش ویروس کرونا که در انگلیس کشف شده اهمیت چندانی ندارد. او گفت: «ویروس کرونا تا به امروز جهش بسیار کم‌اهمیتی داشته و تغییراتش تا به اینجا تأثیری بر اثربخشی ابزارهای تشخیصی، آمادگی‌های دارویی و واکسن‌های در حال ساخت نداشته است.»
با وجود این، بوریس جانسون همین چند روز پیش اعلام کرد که سویه جدید این ویروس ممکن است تا 30 درصد کشنده‌تر باشد. بعد از او، پاتریک والانس، مشاور علمی ارشد دولت انگلیس در یک کنفرانس خبری گفت که در جمعیت 1000 نفری از افراد 60 سال به بالا که به کروناویروس آلوده باشند احتمال فوت 10 نفر وجود دارد اما در افرادی که به سویه B.1.1.7 آلوده شده‌اند این رقم به 13 نفر در هر 1000 نفر می رسد.
پنهانکاری دولت انگلیس
دولت جانسون از نخستین روزهای شیوع کرونا در دنیا خودش را به عنوان یکی از پنهان‌کارترین دولت‌های دنیا معرفی کرد. این رویکرد، چه در آمارهای اعلامی لندن، چه در سیاست‌های مورد بررسی برای مهار کرونا و چه در ارائه گزارش‌های متقن از سیر بیماری مشخص بود.
دولت بوریس جانسون علاوه بر این به علت تغییر مکرر تصمیم هایش در دوره همه گیری شامل به تاخیر انداختن قرنطینه در نخستین موج در ماه مارس (فروردین 99) و کنار گذاشتن نظام گذران آموزش بدون برگزاری امتحانات، زیر انتقاد قرار گرفته است.
مثلاً خردادماه سال جاری جان اشتون مدیر سابق منطقه‌ای سرویس خدمات و بهداشت انگلیس در مصاحبه با اسکای نیوز گفته بود تعداد مرگ‌ومیر ناشی از ابتلا به ویروس کرونا احتمالاً 2 برابر آمارهایی است که دولت انگلیس به صورت علنی و رسمی اعلام می‌کند.
یا آنکه، رسانه‌های انگلیس در ابتدای آغاز شیوع کرونا گزارش دادند دولت این کشور در اقدامی محرمانه قصد داشته از روش ایمنی جمعی برای کنترل این بیماری استفاده کند.
هنگام شیوع ویروس جدید هم پنهانکاری دولت انگلیس موجب شد ویروس کرونا به تعداد زیادی از کشورها سرایت کرده و آنها را با تبعات مرگبار آن مواجه کند.
منابع خبری گزارش داده‌اند نخستین مورد ابتلا به ویروس کرونا اواخر ماه سپتامبر سال جاری (اواخر تابستان) در جنوب شرقی انگلیس در شهر لندن یا در کنت مشاهده شده است.
مقامات انگلیس با وجود اطلاع از این تحولات و امکان انتقال آن به کودکان و حتی مشاهده شیوع در برخی از مدارس جنوب انگلیس مدارس این کشور را از ماه سپتامبر بازگشایی کردند.همچنین نخست وزیر انگلیس کمیته پارلمانی پیشگیری از بیماری های همه گیر موسوم به (THRCC) را شش ماه قبل از همه گیری کرونا منحل کرده بود.
سوزان هاپکینز، عضو سازمان سلامت عمومی انگلیس می گوید که این سازمان در 18 دسامبر، این موضوع را به اطلاع دولت رسانده است و و دولت انگلیس هم در همان روز موضوع را به سازمان بهداشت جهانی منتقل کرده است.
نموداری که اوج گرفتن ابتلا به کرونا از ماه سپتامبر را نشان می‌دهد
اعلام این امر به سازمان جهانی در شرایطی بوده که ده روز پیش از آن یعنی 9 دسامبر، 62 درصد موارد مبتلا به کرونا مربوط به گونه جدید ویروس بوده اند و این رقم حدود سه هفته قبلتر 28 درصد بوده است.
در واقع دولت انگلیس از بیم انزوای احتمالی یا مسائل اقتصادی مسئله شیوع ویروس کرونای جدید را با با تأخیری سه ماهه به اطلاع سازمان جهانی بهداشت و کشورهای دیگر رسانده است.
هجوم به فروشگاه‌ها
بعد از اعلام خبر انتشار ویروس کرونای انگلیسی صدها کامیون در مناطق مرزی این کشور با محموله‌های مختلف از جمله مواد غذایی و دارو متوقف شده و تقریبا همه کشورهای دنیا مرزهای زمینی و هوایی و حتی دریایی‌شان را به روی انگلیس بستند.
چه کامیون‌ها و هواپیماهایی که قرار بوده وارد این کشور شوند، چه آنهایی که قرار بوده از این کشور خارج شوند، متوقف شده و صدها هزار نفر نیز در فرودگاه‌ها و شهرهای مختلف و مرزها آواره و بلاتکلیف شدند.
در حالی که کامیونداران خشمگین مشغول زد و خورد با پلیس انگلیس بودند مردم وحشت‌زده این کشور نیز به فروشگاه‌ها هجوم آورده و تمام قفسه‌ها را خالی کردند. کامیونداران، نگران وضعیت بار و فاسد شدن آنها و مردم نگران قحطی و گرسنگی بودند. همین خرید بیش از اندازه در کنار توقف ورود و خروج مواد غذایی در مرزها نیز باعث شد رویترز به نقل از برخی مراکز صنعتی و تولیدی این کشور پیش‌بینی کند که احتمالا، «انگلیس دچار کمبود مواد غذایی خواهد شد».
واکسن‌های کم‌اثر
با آنکه دولت انگلیس و سازمان جهانی بهداشت در ابتدا تلاش می‌کردند روی این مانور بدهند که واکسن‌های موجود روی نسخه جهش‌یافته کرونا اثرگذارند شواهد روزافزونی از ناکارآمدی این واکسن‌ها به دست آمده است.
چندی پیش نتایج یک مطالعه نشان داد آنتی‌بادی تولیدشده در بدن مبتلایان 64 تا 85 به کرونای انگلیسی ساله‌ای بعد از تزریق واکسن شرکت‌های «فایزر» و «بیون‌تک» کمتر از آنتی‌بادی تولید شده در بدن گروه کنترلی است که به گونه اولیه کرونا مبتلا بوده‌اند.
در یک تحقیق جداگانه در آفریقای جنوبی مشخص شد پادتن نیمی از یک گروه که پیشتر به کرونا مبتلا شده بودند قادر نیست با ویروس جهش‌یافته کرونا مبارزه کند.
چند روز پیش «کیت اوبراین» مدیر اداره ایمن سازی در سازمان جهانی بهداشت هم گفت هنوز زود است بگوییم واکسن کرونا در برابر گونه‌های جدید کارآمد است.
پاتریک والانس، مشاور علمی دولت بریتانیا هم روز شنبه در نشست خبری خود گفت دانشمندان نگرانند که انواع جدید ویروس کرونا ممکن است در برابر واکسن مقاومت بیشتری داشته باشند. او افزود باید تحقیقات بیشتری روی این موضوع انجام شود.
