بعد از ماه‌ها دور شدن از کانون توجهات جهانی، ولیعهد عربستان سعودی با "اقدامات چشمگیر" دیپلماتیک و اقتصادی با این هدف که به رئیس‌جمهور جدید آمریکا نشان دهد، شریکی با ارزش است که می‌تواند کار انجام دهد، به مرکز توجهات بازگشته است.
خبرگزاری «رویترز» در تحلیلی با این مقدمه، افزود: طی چند هفته، پادشاهی عربستان از توافق آشتی با قطر، کاهش داوطلبانه تولید نفت خام برای کمک به ثبات بازارها و حرکت جدید در ارتباط با طرح تنوع اقتصادی که به دلیل جنجال‌های سیاسی، پایین بودن قیمت نفت و شیوع کرونا متوقف شده بود، خبر داد.
سه دیپلمات خارجی در این خصوص گفتند: ولیعهد جوان و گستاخ سعودی به دنبال ارائه تصویر یک سیاستمدار قابل اعتماد از خود و ایجاد لحن عمل‌گرایانه با دولت کمتر سازگارِ بایدن بخصوص درباره دشمن خود، ایران است.
بنابر این گزارش، تصویر اولیه «محمد بن سلمان» به عنوان یک اصلاح‌گر جسور با قتل «جمال خاشقجی» ستون نویس روزنامه واشنگتن پست در سال ۲۰۱۸ به دست ماموران سعودی که به ولیعهد نزدیک بودند، و اقدامات وی برای سرکوب مخالفان و کنار گذاشتن رقبای سلطنتی، مخدوش شد. گرچه او صدور دستور قتل خاشقجی را انکار کرد، اما در نهایت مسئولیت آن را برعهده گرفت زیرا زیر نظر او اتفاق افتاده بود.
رویترز در ادامه به نقل از یک دیپلمات غربی در منطقه نوشت: مدعی پادشاهی عربستان می‌داند که دوره جدیدی آغاز شده و بدون وجود سپری که در دوران ترامپ وجود داشت، ریاض باید امتیازاتی در خصوص مسائل بحث‌برانگیز مثل حقوق بشر بدهد تا بتواند اولویت‌های منطقه‌ای خود مثل توافق هسته‌ای ایران را به پیش ببرد.
این دیپلمات افزود: آن‌ها (سعودی‌ها) نمی‌خواهند توافق ۲۰۱۵ روی میز برگردد و افزود ژست‌های مثبت اخیر از سوی ریاض به نوعی مرتبط با تغییرات در واشنگتن بوده است.
به ادعای این دیپلمات، «جو بایدن» که انتظار می‌رود با ایران وارد تعامل شود، موضع قاطع‌تری در خصوص سوابق حقوق بشر و جنگ ویرانگر یمن علیه ریاض اتخاذ خواهد کرد.
یک کارشناس موسسه «بروکینگز» مستقر در واشنگتن در این خصوص گفت: برای سعودی‌ها حساب روشن است. آن‌ها باید با دنیای جدید وفق یابند و خود را قبل از روی کار آمدن بایدن مثبت‌تر نشان دهند.
بنابر این گزارش، یک دیپلمات دیگر گفت عصبی بودن ریاض از سیاست بایدن در قبال ایران یکی از دلایلی بود که با دولت ترامپ برای قرار دادن نام انصارالله یمن در فهرست سیاه لابی کرد. وی افزود محمد بن سلمان مشتاق بود که قوانین بازی را در ارتباط با ایران و یمن اعمال کند و در عین حال عربستان را یک عضو برجسته جامعه بین‌المللی و اقتصاد معرفی کند که باید از آن دفاع شود.
به گفته دیپلمات غربی مذکور، توافق قطر برای عربستان راهی است به منظور همسو کردن کشورهای خلیج فارس و رژیم صهیونیستی برای مخالفت با توافق هسته‌ای ایران به طور خاص و ایران به طور کلی.
یک دیپلمات دیگر گفت عربستان سعودی همچنین می‌خواهد زمان و پول از دست رفته را جبران کند، زیرا ویروس کرونا، طرح‌های ۲۰۲۰ برای تمرکز مجدد بر تلاش جاه‌طلبانه بن سلمان به منظور متنوع سازی اقتصاد را بعد از آن که سرمایه‌گذاران خارجی با قتل خاشقجی و پاکسازی مخفی به بهانه مبارزه با فساد عقب کشیدند، متوقف کرد.
به گفته یک محقق مسائل منطقه، عربستان سعودی با چالشی بزرگ در تغییر اقتصاد داخلی خود مواجه است و بعد از کووید-۱۹ این راه بسیار خطرناک‌تر شده است. آن‌ها به پول و شرکا و مشارکت جهانی نیاز دارند.
