انتخابات سوم نوامبر ۲۰۲۰ را بی شک باید یکی از پرحاشیهترین انتخابات ریاست جمهوری تاریخ آمریکا دانست. البته وقتی دونالد ترامپ با رفتارهای سراسر نامتعارف در یک سر این کارزار قرار داشته باشد، این حجم از آشفتگی پسا انتخاباتی چندان عجیب و غیر قابل پیش بینی نخواهد بود.
ترامپ که به گواه رسانههای معتبرِ عمدتا وابسته به جریان دموکراتها در هفتم نوامبر بازنده انتخابات ریاست جمهوری آمریکا معرفی شد، برخلاف عرف و رسم معمول به جای برگزاری سخنرانی پذیرش شکست، کارزار تقلب و دستکاری در انتخابات را در ادامه کارزار انتخاباتی خود به جد پیگیری میکند.
به شکل بی سابقهای در تاریخ آمریکا در عرصه سیاسی این کشور هر کسی بر طبل خود میکوبد. دموکراتها و بایدن مدعی پیروزی در انتخابات و منتظر دسترسی به منابع فدرال برای تشکیل دولت هستند و ترامپ و اطرافیانش از تقلب در انتخابات و دعاوی حقوقی و بازشماری آرا میگویند. ۱۴ روز از برگزاری انتخابات آمریکا میگذرد، اما مشخصا هیچ خبری از انتقال مسالمت آمیز قدرت نیست. برغم لفاظیهای به دور از منطق ترامپ، بسیاری از کارشناسان امنیت ملی آمریکا با توجه به سابقه دراز مدت انتقال قدرت مسالمت آمیز در این کشور، بعید میدانند اقدامات ترامپ بتواند خدشهای در این روند تاریخی ایجاد کند.
اما با توجه به طولانی شدن روند انتقال قدرت باید منتظر هر گونه رویدادی در این کشور بود. پیش بینی های مختلفی در ارتباط با رخدادهای سیاسی آمریکا طی هفتههای آتی بویژه در ارتباط با روند انتقال قدرت قابل طرح است.
ضربالاجلی برای خروج ترامپ از کاخ سفید تعیین خواهد شد
اولین سوالی که مطرح میشود اینکه با توجه به پیروزی بایدن در انتخابات و امتناع ترامپ از پذیرش شکست، آیا او با ضرب الاجلی برای خروج از کاخ سفید و انتقال قدرت روبرو میشود؟
بله چنین رخدادی محتمل خواهد بود. انتخابات ریاست جمهوری هنوز رسما پایان نیافته است. نمایندگان مجلس الکترال یا همان وفاداران حزب گرا متعهد به حمایت از نامزدی در انتخابات هستند که بیشترین آرای مردمی هر ایالت را به نام خود کرده است. نمایندگان الکترال ۱۴ دسامبر با تشکیل جلسهای رای نهایی خود را اعلام میکنند. برابر با قوانین آمریکا، کنگره در ۶ ژانویه نتایج کالج الکترال را پذیرفته و نهایی اعلام خواهد کرد. اگر جو بایدن دموکرات رای تائید کالج الکترال را از آن خود کند، ظهر روز ۲۰ ژانویه سال ۲۰۲۱ به عنوان چهل و ششمین رئیس جمهور آمریکا سوگند یاد خواهد کرد.
سنگاندازیهای ترامپ در روند انتقال قدرت تا کجا جواب میدهد
اما با توجه به اینکه ترامپ برغم اختلاف فاحش در آرای الکترال حاضر به خالی کردن میدان نیست، سوالی که اذهان بسیاری را به خود مشغول کرده اینکه آیا او میتواند با حربه دعوی حقوقی و اعتراض روند انتقال قدرت در آمریکا را به تعویق بیندازد؟
پاسخ به این سوال نیز مثبت است. برابر با اصول مدون در قانون اساسی آمریکا ترامپ به عنوان رئیس جمهور وقت میتواند در سرعت انتقال قدرت به بایدن تعلل ایجاد کند. بر مبنای «قانون انتقال قدرت» که در سال ۱۹۶۳ در قانون اساسی آمریکا گنجانده شده، کارمندان مشاغل دولتی موظف به اجرای روند انتقال قدرت به کابینه رئیس جمهور بعدی در زمان مشخص هستند.
براساس قانون انتقال قدرت، هنگامیکه آژانس فدرال تحت عنوان اداره خدمات عمومی آمریکا، که مدیریت ساختمانهای دولتی و فدرال را برعهده دارد، نامزدی را به عنوان برنده انتخابات ریاست جمهوری معرفی کند، روند انتقال قدرت به سرعت آغاز میشود. بدین ترتیب امکان دسترسی رئیس جمهور منتخب به بودجه دولتی و هیئت دولت به گزارش عملکرد دولتی میسر میشود. روندی که با گذشت بیش از ۱۰ روز از اعلام پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ همچنان مسکوت مانده است. انتصاب امیلی مورفی به مدیریت اداره خدمات عمومی از سوی ترامپ را نباید در تعلل جریان انتقال قدرت بی تاثیر دانست.
هر چند کارشناسان مرکز انتقال قدرت با ارسال نامهای به مورفی خواستار اعلام بایدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا و به جریان افتادن این روند شدند، مدیر اداره خدمات فدرال کماکان از تائید نامزد دموکراتها به عنوان پیروز سوم نوامبر سرباز میزند.
کارشناسان مرکز انتقال قدرت در نهاد ریاست جمهوری نتیجه انتخابات سوم نوامبر را روشن و فارغ از شبهه میدانند و دلیلی برای تعلل در آغاز روند انتقال قدرت از ترامپ به بایدن نمیبینند. هر چند گفته میشود که چارچوب قانونی تبیین شده در قانون اساسی آمریکا در ارتباط با انتقال قدرت کارا است، با توجه به فرافکنیهای گوناگون عنوان شده از سوی ترامپ برای بی اعتبار کردن نتیجه انتخابات، کارایی سیستم انتقال قدرت در آمریکا تا حدی زیر سوال رفته است.
برابر با قوانین، دولت در قدرت باید الزامات قانونی در جهت تامین فضای اداری در دفاتر فدرال و استفاده از منابع دولتی را برای دولت منتخب فراهم آورد. با توجه به اینکه کارمندان و مقامات دولتی برای اجرای تمام و کمال قانون اساسی سوگند یاد میکنند، پایبندی به این سوگند الزامی خواهد بود.
ارتش یا سرویس مخفی آمریکا؛ مسئول بیرون راندن ترامپ از کاخ سفید کیست؟
مسئله دیگری که این روزها و با طولانی شدن روند انتقال قدرت در آمریکا و اصرار ادامه دار دونالد ترامپ بر تقلب در انتخابات و بازشماری آرا بسیار مورد توجه است اینکه اگر ترامپ از انتقال مسالمت آمیز قدرت و خروج از کاخ سفید امتناع ورزد، آیا ارتش میتواند وارد عمل شد و آغاز به کار دولت جدید را میسر کند؟
یک اصل قانون اساسی آمریکا، پرسنل نظامی این کشور را از مداخله در امور اجرایی قانون داخلی کشور بر حذر میدارد. این اصل قانونی مداخله ارتش را در چنین مواردی منع میکند و ورود به چنین مواردی را به سرویس مخفی آمریکا محول میکند.
احتمال شکست ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری و ضرورت اجرای روند انتقال قدرت در نامه سرگشاده دو تن از مقامات ارتش آمریکا به رئیس ستاد مشترک ارتش در ماه اوت به وضوح مطرح شد. هر چند ژنرال مارک میلی در محافل مختلف هر گونه مداخله ارتش در اجرای روند انتقال قدرت و تصمیم گیری در خصوص شبهات احتمالی در نتیجه انتخابات را صریحا رد کرده است، برخی از افسران بازنشسته ارتش آمریکا چندی پیش در نامهای که متن آن در نشریه دفنس وان انتشار یافت با پیش بینی احتمال امتناع ترامپ برای ترک کاخ سفید و واگذاری قدرت پس از شکست در انتخابات، معتقدند که در اینجا ارتش موظف به ورود به ماجرا و برکناری او با توسل به زور است.
با گذشت زمان هر روز نظرات تازه و مختلفی در این باره مطرح میشود. برخی مقامات انستیتوی سیاست دفاعی آمریکا اعتقادی به مداخله ارتش در این مسئله را ندارند و میگویند در قانون اساسی این کشور فرایندهای لازم برای پاسخگویی به قانون شکنی نامزد شکست خورده در انتخابات تعبیه شده است.
در اظهارات صاحبنظران سیاسی و امنیت ملی آمریکا، ترامپ بازنده در انتخابات در صورت سرباز زدن از ترک کاخ سفید، متجاوز شناخته میشود و در این صورت بدرقه او از کاخ سفید وظیفه تعریف شده برای سرویس مخفی آمریکا خواهد بود.