موسیقی کردی مردمان کرد زبان رایج است. این موسیقی به دلیل گسترش و پراکندگی اکراد در جهان و تعدد و تنوع مناطق کرد نشین از جمله در غرب آسیا و منطقه خاورمیانه بسیار غنی است. موسیقی کردی شامل آواها ترانه‌ها آهنگ‌ها و نغمه‌هایی است که به زبان کردی بیان می‌شود و بیانگر ارزش‌ها باورها و حوادث روزگار هستند که زیر شاخه فرهنگ و فولکور کردی است. این موسیقی از دو قسمت کلاسیک و مدرن تشکیل شده‌است که هر کدام انواع و شاخه‌های مخصوص به خود را دارند.
تاریخچه
موسیقی کردی در میان مردم کردستان دارای یک پیوند ناگسستنی با زندگی روزمره مردم است.
افسانه‌ها و ترانه‌ها
پیدایش موسیقی کردی مثل اکثر قوم‌های دیگر از افسانه‌های کردی شروع شد که در این قسمت، افسانه‌ها در قالب ترانه‌های کردی گفته می‌شوند. این ترانه‌ها در فرهنگ کردی به ترانه‌های دیوانی تقسیم می‌شوند و بیشتر محتوای آن‌ها همان افسانه‌های کردی است، که شکل حماسی دارند.
اولین طلیعه‌های هنر کردی از بار ادبی و هنر موسیقی حماسه‌های کردی بودند. مشهورترین کسی که به این نوع موسیقی پرداخته «کاویس آغا» بود که ترانه‌های وی همان حماسه‌هایی هستند که از گذشتگان بر جای مانده‌است.
موسیقی حکایت‌ها و داستان‌ها
نوع دیگری از موسیقی فولکلور کردی مربوط به حکایت‌ها و داستان‌هایی می‌شود که ترانه‌های داستانی نیز به دو بخش قهرمانی و دلدادگی قابل تقسیم هستند. در ترانه‌های قهرمانی به دلاوری‌ها و مبارزه طلبی‌های یک قهرمان پرداخته می‌شود. در ترانه‌های دلدادگی جنبه‌های رمانتیک و عاشقانه بین دو شخص بیان می‌شود که از این میان، ترانه «زنبیل‌فروش» که جنبه عرفانی دارد و ترانه‌های «آس و حسن» و «خجه و سیامند» که سرگذشت دو دلداده را بیان می‌کند، از معروفترین آثار در این بخش هستند.
استاد حسن رسول معروف به حسن سیساوەیی این داستانهای زیبا را با حیران سروده است از معروفترین داستانهای اصیل کوردی میتوان به مَم و زین و خجه و سیامند و…اشاره کرد.
در بخش دیگر موسیقی کردی، کردهای «سورانی» برای خود نوع ویژه‌ای از موسیقی دارند که به آن‌ها «گورانی» می‌گویند که این نوع ترانه‌ها در میان کردهای اطراف شهرستان ارومیه و کردهای ترکیه (شمال) «لاوژه» گفته می‌شود و این نوع گورانی‌ها ریتمی به نام «قه‌تار» دارند که پژوهشگران بر این باورند ریشه این واژه از واژه زرتشتی «گاتا» گرفته‌شده که در اوایل، مربوط به یک سری نیایش‌ها و مراسم مذهبی بوده‌است.
دومین نوع این موسیقی «هوره» نام دارد که مختص کردهای ایلام و کرمانشاه بوده و در جنوب کردستان و منطقه کرمانشاه (نام کردی این منطقه کرماشان است) و ایلام خوانده می‌شود در ابتدا ترانه‌های ویژه‌ای در حمد و نیایش «اهورامزدا» بود و این واژه نیز ریشه زرتشتی دارد که برای نیایش‌های مذهبی آن زمان کردها که زرتشتی بودند، سروده شده‌اند.
همچنین آهنگ کردی به بخش های مختلفی تقسیم میشه که بیشترین طرفدارن به آهنگ شاد کردی روی کرداند.
در مراسم یادبود اشخاص بسیار مهم، کردها از یک نوع موسیقی که به مرثیه‌سرایی و مرثیه‌خوانی شباهت دارد به صورت ترانه و با تعریف ویژگی‌های آن شخص برای او عزاداری می‌کنند. این سبک از موسیقی نیز بیشتر در جنوب کردستان و در مناطق جنوبی کردستان ایران (کرمانشاه و ایلام) رواج دارد و بیشتر به نام مور یا موره خوانده می‌شود. در آیین خاکسپاری هم ترکیبی از دهل و سرنا با ریتمی مخصوص در قالب نوعی موسیقی که چمری نامیده می‌شود اجرا می‌گردد. در آیین‌های زادروز پیامبر، کردها یک نوع ویژه از موسیقی را اجرا می‌کنند که به آن «مولودی» می‌گویند. البته مولودی‌خوانی در بیشتر جوامع مسلمان رواج دارد. اولین مولودنامه در وصف و ستایش محمد را «ملاباتدیی» صوفی و عارف مشهور نوشت که بعداً مرسوم شد که در زمان عید مولود از سروده‌های وی در مولودی خوانی استفاده کنند.
معروفترین مولودنامه خوانهای کورد:
زندە یاد سید محمد شمس قریشی و زنده یاد خلیفه میرزا آغا غوثی میباشند که هر دو زاده سنندج میباشند لازم به ذکر میباشد که اساتید دیگری در حال حاضر هستند که ادامه دهنده راه این اساتید میباشند.
در بخش های از مویسیقی میتوان به آهنگ غمگین کردی هم اشاره کرد که سبک های مختلفی از جمله رپ , حیران , پاپ نواخته شده
اصیل‌ترین سازهای استفاده شده در موسیقی کردی «سرنا» و «دهل» هستند و بعداً سازهایی که وارد این نوع موسیقی شده‌اند مانند «دف» و «تنبور» دارای اهمیت ویژه‌ای شده‌اند. به‌گونه‌ای که برخی کردستان را پایتخت دف در جهان می‌دانند. برای اطلاعات بیشتر میتوانید به «مێژووی ئه‌ده‌بیی کوردی» علاءالدین سجادی و پژوهشی در فولکلور کردی مراجعه کنید. موسیقی کردی تا حدودی نمادی از شادی‌ها و غم و اندوه بعد از پایان هر جنگ است.
در پایین براتون زندگی نامه یکی از خواننده های مشهور کردی زبان بوکانی به نام آوات بوکانی قرار دادیم
آوات بوکانی Awat Bokani هنرمند خوش صدا کرد زبان می باشد او متولد ۱۳۶۶ است او با صدای خوب خودش در مدت کوتاهی توانسته طرفداران زیادی رو جلب خودش کند اوات بوکانی اهل شهرستان بوکان از توابع استان آذربایجان غربی می باشد. بوکانی متاهل بوده و نیز دارای یک فرزند می باشد.
او در سن ۱۳ سالگی به خاطر مسله فقر و نداری
به کشور عراق رفتند و در شهر کویه عراق زندگی کردند آوات بوکانی در آنجا کاشی کار بود تا دو تا نوازنده کورد یعنی زیکو با باغلمه و فرمان که در ارگ اشتاد بودن دید و شروع له کار هنری و بند بیژی کرد
برای دانلود آهنگ آوات بوکانی میتوانید در صفحه شخصی او به نام ( avat_page ) یا میتوانید در سرچ گوگل به آهنگ های این خواننده مشهور دست پیدا کنید
ممنون که تا الان با ما همراه بودید اگه از پست خوشتون آمد ان را بین دوستان خود به اشتراک بگذارید
